Công thức tính sai số tuyệt đối lớp 10 (hay, chi tiết)

Bài viết Công thức tính sai số tuyệt đối lớp 10 trình bày đầy đủ công thức, ví dụ minh họa có lời giải chi tiết và các bài tập tự luyện giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm về Công thức tính sai số tuyệt đối từ đó học tốt môn Vật Lí 10.

Công thức tính sai số tuyệt đối lớp 10 (hay, chi tiết)

1. Công thức

$\mathrm{\Delta A}=\overline{\mathrm{\Delta A}}+\mathrm{\Delta A}\text{'}$

Trong đó:

$\overline{\mathrm{\Delta A}}$: là sai số ngẫu nhiên tuyệt đối trung bình của n lần đo được tính theo công thức

$\mathrm{\Delta A}\text{'}$: là sai số hệ thống (hay sai số dụng cụ)

Mở rộng: sau khi tính được sai số tuyệt đối ta có thể ghi kết quả của phép đo như sau

$A=\overline{A}\pm \mathrm{\Delta A}$

Trong đó:

$\overline{A}$: giá trị trung bình

$\mathrm{\Delta A}$: sai số tuyệt đối của phép đo

2. Ví dụ

Ví dụ 1: Dùng một thước đo có chia độ đến milimét, đo 5 lần khoảng cách d giữa hai điểm A và B đều cho cùng một giá trị 1,245 m. Sai số tuyệt đối của phép đo là.

A. 0,1 mm.

B. 1 mm.

C. 0,5 mm

D. 0,0005 mm.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

- Sai số ngẫu nhiên: $\overline{\mathrm{\Delta d}}=0$

- Sai số hệ thống bằng nửa độ chia nhỏ nhất trên dụng cụ: Δd′ = 0,0005 m

Sai số của phép đo: $\mathrm{\Delta d}=\overline{\mathrm{\Delta d}}+\mathrm{\Delta d}\text{'}=0+0,0005=0,0005$ m = 0,5 mm.

Ví dụ 2: Một học sinh đo chiều dày của một cục tẩy, sau nhiều lần đo được các kết quả: 3,3 cm; 3,4 cm; 3,5 cm; 3,4 cm, 3,4 cm và 3,4 cm. Sai số tuyệt đối trung bình của phép đo này là bao nhiêu?

A. 0,005 cm.

B. 0,1 cm.

C. 0,05 cm.

D. 0,25 cm.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Giá trị trung bình chiều dày cục tẩy là $\overline{d}=\frac{3,3+3,4+3,5+3,4+3,4+3,4}{6}=3,4\mathrm{cm}$

Sai số tuyệt đối trung bình là

$\overline{\Delta d}=\frac{\left|\overline{d}-d_1\right|+\left|\overline{d}-d_2\right|+\left|\overline{d}-d_3\right|+\left|\overline{d}-d_4\right|+\left|\overline{d}-d_5\right|+\left|\overline{d}-d_6\right|}{6}=\mathrm{0,05}cm$

3. Bài tập

Bài 1: Hình 3.1 thể hiện nhiệt kế đo nhiệt độ t₁ (^oC) và t₂ (^oC) của một dung dịch trước và sau khi đun. Hãy xác định và ghi kết quả độ tăng nhiệt độ t của dung dịch này.

A. $t=44,0\pm 1,0°C$.

B. $t=44,0\times 1,0°C$.

C. $t=44,0+1,0°C$.

D. $t=44,0-1,0°C$.

Đáp án đúng là A

Bài 2: Hãy xác định số đo chiều dài của cây bút chì trong trường hợp dưới đây:

A. $x=6,0÷0,3\mathrm{cm}$.

B. $x=6,0+0,3\mathrm{cm}$.

C. $x=6,0\pm 0,3\mathrm{cm}$.

D. $x=6,0-0,3\mathrm{cm}$.

Đáp án đúng là C

Bài 3: Hãy xác định số đo chiều dài của cây bút chì trong trường hợp dưới đây:

A. $x=6,20\pm 0,05\mathrm{cm}$.

B. $x=6,20+0,05\mathrm{cm}$.

C. $x=6,20\times 0,05\mathrm{cm}$.

D. $x=6,20-0,05\mathrm{cm}$.

Đáp án đúng là A

Bài 4. Một học sinh đo cường độ dòng điện đi qua các đèn Đ₁ và Đ₂ (hình 1) được các giá trị lần lượt là $I_1=\left(2,0\pm 0,1\right)A$; $I_2=\left(1,5\pm 0,2\right)A$.

Cường độ dòng điện I trong mạch chính được cho bởi I = I₁ + I₂. Tính giá trị và viết kết quả của I.

A. $I=\left(3,5+0,3\right)A$.

B. $I=\left(3,5-0,3\right)A$.

C. $I=\left(3,5.0,3\right)A$.

D. $I=\left(3,5\pm 0,3\right)A$.

Đáp án đúng là: D

Bài 5. Một học sinh đo quãng đường của một chiếc xe đồ chơi khi cho nó chạy từ điểm A đến điểm B thông qua một thước đo có ĐCNN là 1 mm. Giá trị qua 4 lần đo được cho ở bảng bên dưới.

n	s (m)
1	2,000
2	2,020
3	2,000
4	1,980

Sai số tuyệt đối của phép đo quãng đường là

A. 0,0105 m.

B. 0,01 m.

C. 0,0005 m.

D. 0,105 m.

Đáp án đúng là: A

Xem thêm các bài viết về công thức Vật Lí 10 sách mới hay, chi tiết khác:

• Công thức tính sai số tỉ đối

• Công thức tính vận tốc trung bình

• Công thức tính tốc độ trung bình

• Công thức tính độ dịch chuyển tổng hợp

• Công thức tính vận tốc tổng hợp

---