Giáo án KHTN 9 Cánh diều Bài 6: Sự tạo ảnh qua thấu kính. Kính lúp
Giáo án KHTN 9 Cánh diều Bài 6: Sự tạo ảnh qua thấu kính. Kính lúp
Chỉ từ 500k mua trọn bộ Giáo án KHTN 9 Cánh diều (cả năm) bản word chuẩn kiến thức, trình bày đẹp mắt:
- B1: Gửi phí vào tk:
0711000255837
- NGUYEN THANH TUYEN - Ngân hàng Vietcombank (QR) - B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận giáo án
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
Sau bài học này, HS sẽ:
• Vẽ được ảnh qua thấu kính.
• Thực hiện thí nghiệm khẳng định được: Ảnh thật là ảnh hứng được trên màn; ảnh ảo là ảnh không hứng được trên màn.
• Vẽ được sơ đồ tỉ lệ để giải các bài tập đơn giản về thấu kính hội tụ.
• Đo được tiêu cự của thấu kính hội tụ bằng dụng cụ thực hành.
• Mô tả được cấu tạo và sử dụng được kính lúp.
2. Năng lực
Năng lực chung:
• Năng lực tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực thực hiện nhiệm vụ học tập, phát triển khả năng tự duy độc lập của HS.
• Năng lực giao tiếp và hợp tác: Thực hành theo nhóm, tích cực tham gia thảo luận nhóm, làm việc tập thể, trao đổi và chia sẻ ý tưởng các nội dung học tập.
• Năng lực giải quyết vấn đề: Đề xuất vấn đề, nêu giả thuyết, lập kế hoạch, sáng tạo nhiều cách để giải quyết các tình huống liên quan đến sự tạo ảnh qua thấu kính và kính lúp.
Năng lực đặc thù:
• Nhận thức khoa học tự nhiên:
+ Nêu được cách vẽ ảnh của vật qua thấu kính.
+ Nhận biết được đặc điểm của kính lúp và cách sử dụng kính lúp.
+ Nêu được vị trí và kích thước của ảnh qua thấu kính.
• Tìm hiểu tự nhiên:
+ Đề xuất, kiểm tra, dự đoán, biết cách thực hiện thí nghiệm, thu thập các kết quả thí nghiệm đo vị trí, kích thước của ảnh qua thấu kính.
• Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học:
+ Vẽ được ảnh của vật qua thấu kính.
+ Vận dụng được kiến thức và kĩ năng về khoa học tự nhiên để giải thích những hiện tượng thường gặp trong cuộc sống có liên quan tới sự tạo ảnh qua thấu kính, kính lúp.
3. Phẩm chất
• Chủ động, tích cực tham gia các hoạt động học tập.
• Cẩn thận, chính xác khi thực hiện các phép toán; cẩn thận khi làm thí nghiệm.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU:
1. Đối với giáo viên:
• SGK, SBT, SGV Khoa học tự nhiên 9, Kế hoạch bài dạy.
• Hình vẽ và đồ thị trong SGK: Hình ảnh quan sát bông hoa qua thấu kính hội tụ, hình ảnh thí nghiệm tạo ảnh qua thấu kính hội tụ, hình ảnh sơ đồ tỉ lệ tạo ảnh của vật qua thấu kính hội tụ,…
• Phiếu học tập.
2. Đối với học sinh:
• HS mỗi nhóm: Dụng cụ thí nghiệm:
+ Bộ (1): nguồn điện và dây nối, nguồn sáng, thấu kính hội tụ, thấu kính phân kì, vật sáng, màn chắn.
+ Bộ (2): một số kính lúp, một vài mẫu vật nhỏ.
• HS cả lớp:
+ SGK, SBT Khoa học tự nhiên 9.
+ Hình vẽ liên quan đến nội dung bài học và các dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: HS nhận biết được sự tạo ảnh qua thấu kính.
b. Nội dung: GV tổ chức cho HS thảo luận theo nhóm về nội dung phần khởi động, từ đó định hướng HS vào nội dung của bài học.
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS và nhu cầu tìm hiểu về sự tạo ảnh qua thấu kính và kính lúp.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV chiếu hình ảnh cho HS quan sát.
- GV yêu cầu HS trả lời nội dung Khởi động (SGK – tr33): Quan sát bông hoa qua thấu kính hội tụ, ta thấy bông hoa lớn hơn so với khi nhìn trực tiếp. Vì sao lại như vậy?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS thảo luận, dự đoán, đưa ra các câu hỏi và câu trả lời.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi.
Gợi ý trả lời:
Vì nếu đặt vật trong khoảng tiêu cự, thấu kính hội tụ có thể tạo ra ảnh lớn hơn vật.
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV không chốt đáp án mà dựa trên câu trả lời của HS để dẫn dắt vào bài mới: Trong thực tế, có những vật khó quan sát trực tiếp để thấy rõ được (các vật rất nhỏ, các vật ở rất xa hoặc mắt người quan sát bị cận thị, bị viễn thị hoặc bị lão thị,…). Khi đó, người ta sử dụng các thấu kính phù hợp để hỗ trợ việc quan sát. Như vậy, thay vì quan sát trực tiếp thì ra quan sát ảnh của vật qua thấu kính. Vậy ảnh của vật qua thấu kính được xác định như thế nào? Để tìm được câu trả lời chính xác, chúng ta cùng tìm hiểu nội dung bài học - Bài 6: Sự tạo ảnh qua thấu kính. Kính lúp.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu về ảnh của một vật tạo bởi thấu kính
a. Mục tiêu:
- HS nêu được ảnh của vật tạo bởi thấu kính.
- HS xác định được cách vẽ ảnh và vẽ được ảnh qua thấu kính.
- HS thực hiện được thí nghiệm về sự tạo ảnh qua thấu kính.
b. Nội dung: GV hướng dẫn HS đọc nội dung SGK và hình thành được kiến thức về ảnh của một vật tạo bởi thấu kính.
c. Sản phẩm: Kết quả HS thực hiện các yêu cầu, gợi ý, dẫn dắt của GV để HS nêu được nội dung ảnh của một vật tạo bởi thấu kính.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS |
SẢN PHẨM |
Nhiệm vụ 1. Tìm hiểu ảnh của vật qua thấu kính Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK và trả lời các câu hỏi sau: + Ảnh của vật qua thấu kính được xác định như thế nào? + Câu hỏi 1 (SGK – tr33): Lấy ví dụ về các trường hợp nhìn được ảnh của vật qua thấu kính trong thực tế. - Sau khi HS trả lời, GV kết luận về nội dung ảnh tạo bởi thấu kính. Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - HS đọc thông tin SGK và thảo luận trả lời các câu hỏi mà GV đưa ra. - GV theo dõi và động viên, khích lệ HS đưa ra câu trả lời. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - GV mời đại diện HS trả lời, đưa ra ý kiến của bản thân về các nội dung: *Trả lời Câu hỏi 1 (SGK – tr33) - Ví dụ: Đeo kính cận để nhìn chữ trên trang sách, đưa kính lúp lại gần vật nhỏ để nhìn rõ vật,… - GV mời HS khác nhận xét, bổ sung. Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập - GV đánh giá, nhận xét, tổng kết về nội dung dung Ảnh của vật qua thấu kính và chuyển sang nội dung Cách vẽ ảnh. |
I. ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH 1. Ảnh tạo bởi thấu kính - Khi đặt vật trước thấu kính, các tia sáng từ vật đến thấu kính cho các tia ló giao nhau hoặc có đường kéo dài giao nhau tạo nên ảnh của vật qua thấu kính. Ta có thể nhìn ảnh của vật khi các tia ló đi tới mắt ta. |
Nhiệm vụ 2. Tìm hiểu về cách vẽ ảnh của điểm sáng S và vật sáng AB Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV chia lớp thành 4 nhóm. - GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm và thực hiện nhiệm vụ sau: Nhóm 1,2: Tìm hiểu về cách vẽ ảnh của điểm sáng S (vật sáng nhỏ) nằm ngoài trục chính. Nhóm 3,4: Tìm hiểu về cách vẽ ảnh của vật sáng AB. - GV chiếu hình ảnh ảnh thật và ảnh ảo của S và AB qua thấu kính (hình 6.2, hình 6.3) cho HS quan sát. - GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm đôi và trả lời nội dung Câu hỏi 2 (SGK – tr34) Tìm hiểu và vẽ ảnh của vật sáng AB không vuông góc với trục chính của thấu kính ở hình 6.4. - GV yêu cầu HS làm việc nhóm và thực hiện nhiệm vụ: Xây dựng báo cáo tổng kết về các trường hợp tạo ảnh của thấu kính hội tụ, thấu kính phân kì. - Sau khi HS trả lời, GV chiếu bảng tính chất ảnh của vật qua thấu kính (bảng 6.1) cho HS quan sát. |
2. Cách vẽ ảnh * Vẽ ảnh của điểm sáng S (vật sáng nhỏ) nằm ngoài trục chính • Từ điểm sáng S, ta vẽ hai tia tới thấu kính là tia tới đi qua quang tâm và tia tới song song với trục chính của thấu kính. • Vẽ hai tia ló tương ứng. • Xác định điểm cắt nhau (hoặc kéo dài cắt nhau) S' của hai tia ló. S' là ảnh của S qua thấu kính. - Nếu các tia ló cắt nhau tại S' thì S' là ảnh thật của S. - Nếu các tia ló có đường kéo dài cắt nhau tại S' thì S' là ảnh ảo của S. Ở trường hợp này, cho S’ là ảnh ảo, cùng chiều vật, lớn hơn vật. |
................................
................................
................................
(Nguồn: NXB Giáo dục)
Trên đây tóm tắt một số nội dung miễn phí trong bộ Giáo án Khoa học tự nhiên 9 Cánh diều mới nhất, để mua tài liệu đầy đủ, Thầy/Cô vui lòng xem thử:
Xem thêm các bài soạn Giáo án Khoa học tự nhiên lớp 9 Cánh diều hay, chuẩn khác:
Tủ sách VIETJACK luyện thi vào 10 cho 2k10 (2025):
Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.
Loạt bài Giáo án KHTN 9 mới, chuẩn nhất của chúng tôi được biên soạn bám sát mẫu Giáo án Khoa học tự nhiên 9 chuẩn của Bộ GD & ĐT.
Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.
- Giáo án lớp 9 (các môn học)
- Giáo án điện tử lớp 9 (các môn học)
- Giáo án Toán 9
- Giáo án Ngữ văn 9
- Giáo án Tiếng Anh 9
- Giáo án Khoa học tự nhiên 9
- Giáo án Vật Lí 9
- Giáo án Hóa học 9
- Giáo án Sinh học 9
- Giáo án Địa Lí 9
- Giáo án Lịch Sử 9
- Giáo án GDCD 9
- Giáo án Tin học 9
- Giáo án Công nghệ 9
- Đề thi lớp 9 (các môn học)
- Đề thi Ngữ Văn 9 (có đáp án)
- Đề thi Toán 9 (có đáp án)
- Đề thi Tiếng Anh 9 mới (có đáp án)
- Đề thi Tiếng Anh 9 (có đáp án)
- Đề thi Khoa học tự nhiên 9 (có đáp án)
- Đề thi Lịch Sử và Địa Lí 9 (có đáp án)
- Đề thi GDCD 9 (có đáp án)
- Đề thi Tin học 9 (có đáp án)
- Đề thi Công nghệ 9 (có đáp án)