Giáo án Sinh học 9 Bài 18: Prôtêin

Hoạt động 1

GV Y/C hs tìm hiểu thông tin → trả lời câu hỏi:

? Nêu thành phần hoá học và cấu tạo của prôtêin.

- GV Y/C hs thảo luận trả lời câu hỏi

? Tính đặc thù của prôtêin được thể hiện như thế nào.

? Yếu tố nào xác định sự đa dạng của prôtêin.

? Vì sao prôtêin có tính đa dạng và đặc thù.

HS đại diện nhóm trả lời, bổ sung

+ Tính đặc thù thể hiện ở số lượng, thành phần và trinhd tự sắp xếp của axít amin

+ Sự đa dạng do cách sắp xếp khác nhau của 20 loại axít amin

- GV Y/C hs quan sát hình 18, thông báo: tính đa dạng và đặc thù còn biểu hiệu ở cấu trúc không gian

? Tính đặc thù của prôtêin được thể hiện thông qua cấu trúc không gian như thế nào.

- HS xác định được tính đặc trưng thể hiện ở cấu trúc bậc 3 và 4.

GV chốt lại kiến thức

I. Cấu trúc của prôtêin.

- Prôtêin là hợp chất hữu cơ gồm các nguyên tố: C, H, O, N

- Prôtêin là đại phân tử được cấu trúc theo nguyên tắc đa phân mà đơn phân là axitamin

- Prôtêin có tính đa dạng và đặc thù do thành phần, số lượng và trình tự các axít amin.

- Các bậc cấu trúc:

 + Cấu trúc bậc 1: là chuỗi axít amin có trình tự xác định

 + Cấu trúc bậc 2: Là chuỗi axít amin tạo vòng xoắn lò xo

 + Cấu trúc bậc 3: Do cấu trúc bậc 2 cuộn xếp theo kiểu đặc trưng

 + Cấu trúc bậc 4: Gồm 2 hay nhiều chuỗi axít amin kết hợp với nhau

Hoạt động 2

GV Y/C hs tìm hiểu thông tin SGK, thông báo cho học sinh 3 chức năng của prôtêin

VD: prôtêin dạng sợi là thành phần chủ yếu của da, mô hình liên kết

GV phân tích thêm các chức năng:

+ Là thành phần tạo nên kháng thể

+ prôtêin phân giải → cung cấp năng lượng

+ Truyền xung thần kinh…

GV Y/C học sinh trả lời 3 câu hỏi mục lệnh (T 55)

? Vì sao P dạng sợi là nguyên liệu cấu trúc rất tốt?

+ Vì các vòng xoắn dạng sợi, bện lại kiểu dây thừng → chịu lực kéo

? Nêu vai trò một số enzim đối với sự tiêu hoá thức ăn ở miệng và dạ dày?

+ Các loại enzim:

* Amilaza biến tinh bột thành đường

* Pepsin Cắt prôtêin chuỗi dài → prôtêin chuỗi ngắn

? GIải thích nguyên nhân gây bệnh tiểu đường?

+ Do thay đổi tỷ lệ bất thường của insulin → Hạn chế quá trình chuyển hoá Glucôzơ thành glicôgen → tăng lượng đường trong máu.

+ Do các tế bào không tiếp nhận ínulin mặc dù tế bào â của đảo tuỵ hoạt động bình thường → cản trở hấp thụ Glucôzơ để chuyển thành Glicôgen → lượng đường tăng cao phải đào thải ra ngoài qua nước tiểu.

GV chốt lại kiến thức

II. Chức năng của prôtêin.

1. Chức năng cấu trúc:

Là thành phần quan trọng xây dựng các bào quan và màng sinh chất → hình thành các đặc điểm của mô, cơ quan, cơ thể

2. Vai trò xúc tác các quá trình trao đổi chất.

Bản chất enzim là prôtêin, tham gia các phản ứng sinh hoá.

3. Vai trò điều hoà các quá trình trao đổi chất.

Các hoocmôn phần lớn là prôtêin → điều hoà các quá trình sinh lí trong cơ thể.

VD: Insulin điều hoà lượng đường trong máu.

- Ngoài ra Prôtêin còn có các chức năng khác như:

 + Bảo vệ cơ thể.

 + Vận động tế bào và cơ thể

 + Sinh trưởng, sinh sản, sinh năng lượng....

* Tóm lại:

Prôtêin đảm nhận nhiều chức năng, liên quan đến hoạt động sống của tế bào, biểu hiện thành các tính trạng của cơ thể.