Giáo án Sinh học 9 Bài 23: Đột biến số lượng nhiễm sắc thể

Giáo án Sinh học 9 Bài 23: Đột biến số lượng nhiễm sắc thể

I. Mục tiêu bài học

1. Kiến thức

- Giúp hs trình bày được các biến đổi số lượng thường thấy ở 1 cặp NST .

- Giải thích được cơ chế hình thành thể ( 2n + 1) và thể ( 2n - 1) và nêu hậu quả biến đổi số lượng ở từng cặp NST.

2. Kĩ năng

- Rèn luyện kĩ năng quan sát hình và phát hiện kiến thức, phát triển tư duy phân tích so sánh.

- Rèn kĩ năng hoạt động nhóm.

3. Thái độ

- ý thức học tập bộ môn.

- Giáo dục cho hs ý thức nghiên cứu khoa học.

II. Chuẩn bị của Giáo viên & Học sinh

+ GV: Tranh hình 23.1 và 23.2 sgk

+ HS: Nghiên cứu sgk

III. Hoạt động dạy và học

1. Ổn định tổ chức lớp

9A      9B

9C      9D

2. Kiểm tra bài cũ

? ĐB cấu trúc NST là gì? Cho VD? Nêu những nguyên nhân gây ĐB?

? Vì sao ĐB cấu trúc NST thường có hại?

GV bổ sung và nhấn mạnh: ĐB phá vỡ cấu trúc NST → thay đổi số lượng và cácg sắp xếp gen trên đó → gây rối loạn trong hoạt động cơ thể → gây bệnh tật thậm trí gây chết

VD: Mất 1 đoạn NST 21 ở người gây ung thư máu.

3. Bài mới

* Đặt vấn đề: Đột biến NST xảy ra ở 1 hoặc 1 số cặp NST : Hiện tượng dị bội thể. Xảy ra ở tất cả bộ NST: Hiện tượng đa bội thể.

Hoạt động của GV và HS Nội dung

Hoạt động 1:

- GV kiểm tra kiến thức cũ:

? Nhiễm sắc thể tương đồng.

? Bộ NST lưỡng bội. Bộ NST đơn bội.

- GV y/c hs nghiên cứu thông tin sgk và trả lời câu hỏi:

? Sự biến đổi số lượng ở 1 cặp NST thấy ở những dạng nào.

- HS: Các dạng: 2n + 1 và 2n - 1

? Thế nào là hiện tượng dị bội thể.

- GV hoàn chỉnh kiến thức.

- GV phân tích thêm: Có thể có 1 số cặp NST thêm hoặc mất 1 NST. GV yêu cầu HS làm bài tập sgk ( T67):

- HS: QS hình đối với các quả từ II → XI với nhau và với quả I → rút ra nhận xét:

+ Kích thước: lớn ( VI), nhỏ ( V, XI)

+ Gai dài hơn: ( IX) ...........

- GV lưu ý cho hs --------->

I. Hiện tượng dị bội thể.

- Hiện tượng dị bội thể: Là đột biến thêm hoặc mất 1 NST ở 1 cặp NST nào đó.

- Các dạng: 2n + 1, 2n – 1

- VD: Cà độc dược bộ NST bình thường :

2n = 24. Trong thực tế có 2n = 25 hoặc 2n = 23.( ĐB dị bội thể)

- Hiện tượng dị bội thể gây ra những biến đổi về hình thái, kích thước, hình dạng.....

Hoạt động 2:

- GV y/c hs qs hình 23.2 → nhận xét:

* Sự phân li cặp NST hình thành giao tử trong giảm phân.

? Trường hợp bình thường .(hs: mỗi gtử có 1 NST)

? Trường hợp bị rối loạn phân bào. ( hs: 1 gtử có 2 NST; 1 gtử không có NST nào.)

? Các gtử nói trên tham gia thụ tinh → hợp tử có số lượng NST ntn.(hs: htử có 3 NST hoặc có 1 NST của cặp tương đồng)

- GV treo tranh hình 23.2 gọi hs lên trình bàycơ chế phát sinh các thể dị bội.

- GV thông báo ở người tặng thêm 1 NST ở cặp NST số 21 → gây bệnh đao.

? Nêu hậu quả hiện tượng dị bội thể.

II. Sự phát sinh thể dị bội.

* Cơ chế phát sinh thể dị bội:

 + Trong giảm phân có 1 cặp NST tương đồng không phân li → tạo thành 1 giao tử mang 2 NST và 1 giao tử không mang NST nào.

 + Qua thụ tinh tạo thành hợp tử : 2n + 1 hoặc 2n – 1 NST.

* Hậu quả: Gây biến đổi hình thái ( hình dạng, kích thước, màu sắc) ở thực vật hoặc gây bệnh NST ở người.

4. Củng cố & Luyện tập

- Gọi 1 hs đọc kết luận sgk.

- Viết sơ đồ minh hoạ cơ chế hình thành thể ( 2n + 1)

- Phân biệt hiện tượng dị bội thể và thể dị bội.

5. Hướng dẫn học sinh học ở nhà

- Học bài theo câu hỏi sgk

- Sưu tầm tư liệu và mô tả 1 giống cây trồng đa bội.

- Đọc trước bài: Đột biến số lượng NST ( tiếp theo)

Xem thêm các bài soạn Giáo án Sinh học lớp 9 chuẩn khác:

Săn shopee siêu SALE :

ĐỀ THI, GIÁO ÁN, KHÓA HỌC DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 9

Bộ giáo án, bài giảng powerpoint, đề thi dành cho giáo viên và khóa học dành cho phụ huynh tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official

Tổng đài hỗ trợ đăng ký : 084 283 45 85

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Loạt bài Giáo án Sinh học lớp 9 mới, chuẩn nhất của chúng tôi được biên soạn bám sát nội dung sgk Sinh học 9 theo chuẩn Giáo án của Bộ GD & ĐT.

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.


Tài liệu giáo viên