Giáo án Sinh học 9 Bài 25: Thường biến
Giáo án Sinh học 9 Bài 25: Thường biến
I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
- Giúp hs trình bày được khái niệm thường biến. Phân biệt sự khác nhau giữa thường biến và đột biến về hai phương diện khả năng di truyền và sự biểu hiện kiểu hình.
- Trình bày được khái niệm mứu phản ứng và ý nghĩa của nó trong chăn nuôi và trồng trọt.
- Trình bày được ảnh hưởng của môi trường đối với tính trạng số lượng và mức phản ứng của chúng trong việc nâng cao năng suất vật nuôi và cây trồng.
2. Kĩ năng
- Rèn luyện kĩ năng quan sát, phân tích kênh hình.
- Rèn kĩ năng hoạt động nhóm.
3. Thái độ
- Giáo dục cho hs ý thức tìm hiểu khoa học, giải thích hiện tượng tự nhiên.
II. Chuẩn bị của Giáo viên & Học sinh
GV: Tranh thường biến.
HS: Phiếu học tập: Tìm hiểu sự biến đổi kiểu hình.
III. Hoạt động dạy và học
1. Ổn định tổ chức lớp
9A 9B
9C 9D
2. Kiểm tra bài cũ
? Thể đa bội là gì? Cho ví dụ?
? Cơ chế hình thành thể đa bội? ý nghĩa?
3. Bài mới
*. Đặt vấn đề: Chúng ta đã biết kiểu gen qui định tính trạng. Trong thực tế người ta gặp hiện tượng 1 kiểu gen cho nhiều kiểu hình khác nhau khi sống trong nhiều điều kiện khác nhau.
Hoạt động của GV và HS | Nội dung |
---|---|
Hoạt động 1 - GV y/c hs quan sát tranh 25 sgk( T72) tìm hiểu các ví dụ → hoàn thành phiếu học tập. - GV y/c đại diện các nhóm lên hoàn thành phiếu. - GV chốt lại đáp án đúng .
? Nhận biết kiểu gen của cây rau mác mọc trong 3 môi trường trên ntn?(kiểu gen giống nhau) ? Tại sao lá cây mác có sự biến đổi kiểu hình? ( sự biến đổi kiểu hình dễ thích nghi với điều kiện sống) - GV y/c hs thảo luận: ? Sự biến đổi kiểu hình trong các ví dụ trên do nguyên nhân nào.(do tác động của môi trường) ? Thường biến là gì. ? Sự biểu hiện ra kiểu hình của 1 kiểu gen phụ Thuộc vào những yếu tố nào? Trong các yếu t tố nào đuợc xem là không đổi? ? Phân biệt thường biến và đột biến? |
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường. - Thường biến: Là những biến đổi kiểu hình phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường. - Sự biểu hiện ra kiểu hình của 1 kiểu gen phụ thuộc vào cả kiểu gen và môi trường trong đó yếu tố kiểu gen coi như không đổi - Thường biến biểu hiện đồng loạt theo hướng xác định tương ứng với điều kiện ngọai cảnh, không di truyền được. Thường biến có lợi cho SV giúp SV thích nghi ĐKS |
Hoạt động 2 - GV y/c hs nghiên cứu thông tin sgk → thảo luận: ? Sự biểu hiện ra kiểu hình của 1 gen phụ thuộc những yếu tố nào.( hs: do tương tác giữa kiểu gen với môi trường) ? Nhận xét mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình. ? Những tính trạng loại nào chịu ảnh hưởng của môi trường. ( HS: tính trạng số lượng chịu ảnh hưởng của môi trường) - GVgọi đại diện nhóm phát biểu. ? Tính dễ biến dị của tính trạng số lượng liên quan đến năng suất vật nuôi và cây trồng có ý nghĩa gì? - Trong SX cần chú ý ảnh hưởng khác nhau của môi truờng đối với loại tính trạng số lương → Tạo ĐK thuận lợi nhất để đạt kiểu hình tối đa--> tăng NS và hạn chế ĐK ảnh hưởng xấu làm giảm NS. |
II. Mối quan hệ kiểu gen, môi trường và kiểu hình. - Kiểu hình là kết quả tương tác giữa kiểu gen và môi trường. - Các tính trạng chất lượng phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen. - Các tính trạng số lượng chịu ảnh hưởng của môi trường. |
Hoạt động 3: - GV thông báo: Mức phản ứng đề cập đến giới hạn thường biến của tính trạng số lượng. - GV y/c hs tìm hiểu ví dụ sgk. ? Sự khác nhau giữa năng suất bình quân và năng suất tối đa của giống DR2 do đâu và câu hỏi lệnh sgk ( T73).(hs: do kĩ thuật chăm sóc, do kiểu gen qui định) - HS tự rút ra kết luận. - GV nhấn mạnh: Khi môi trường thay đổi-> kiểu hình của SV bị thay đổi( T.Biến)tuy nhiên sự biến đổi này không phải là vô hầnm chỉ đến một giới hạn nhất định-> Mức phản ứng. |
III. Mức phản ứng. - Mức phản ứng là giới hạn thường biến của 1 gen trước môi trường khác nhau. - Tính trạng số lượng là mức phản ứng rộng. Tính trạng chất lượng :mức phản ứng hẹp. |
4. Củng cố & Luyện tập
- Gọi hs đọc kết luận sgk
? Hoàn thành bảng sau: So sánh thường biến và đột biến.( GV đưa ra bảng phụ)
? Ông cha ta tổng kết: “ Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống” Theo em tổng kết trên đúng hay sai. Tại sao?
5. Hướng dẫn học sinh học ở nhà
- Học bài theo câu hỏi sgk
- Làm câu hỏi 1, 3 vào vở BT và sưu tầm tranh, ảnh về các đột biến ở vật nuôi, cây trồng.
Xem thêm các bài soạn Giáo án Sinh học lớp 9 chuẩn khác:
- Bài 23: Đột biến số lượng nhiễm sắc thể
- Bài 24: Đột biến số lượng nhiễm sắc thể (tiếp theo)
- Bài 26: Thực hành : Nhận biết một vài dạng đột biến
- Bài 27: Thực hành : Quan sát thường biến
Tủ sách VIETJACK luyện thi vào 10 cho 2k10 (2025):
Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.
Loạt bài Giáo án Sinh học lớp 9 mới, chuẩn nhất của chúng tôi được biên soạn bám sát nội dung sgk Sinh học 9 theo chuẩn Giáo án của Bộ GD & ĐT.
Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.
- Giáo án lớp 9 (các môn học)
- Giáo án điện tử lớp 9 (các môn học)
- Giáo án Toán 9
- Giáo án Ngữ văn 9
- Giáo án Tiếng Anh 9
- Giáo án Khoa học tự nhiên 9
- Giáo án Vật Lí 9
- Giáo án Hóa học 9
- Giáo án Sinh học 9
- Giáo án Địa Lí 9
- Giáo án Lịch Sử 9
- Giáo án GDCD 9
- Giáo án Tin học 9
- Giáo án Công nghệ 9
- Đề thi lớp 9 (các môn học)
- Đề thi Ngữ Văn 9 (có đáp án)
- Đề thi Toán 9 (có đáp án)
- Đề thi Tiếng Anh 9 mới (có đáp án)
- Đề thi Tiếng Anh 9 (có đáp án)
- Đề thi Khoa học tự nhiên 9 (có đáp án)
- Đề thi Lịch Sử và Địa Lí 9 (có đáp án)
- Đề thi GDCD 9 (có đáp án)
- Đề thi Tin học 9 (có đáp án)
- Đề thi Công nghệ 9 (có đáp án)