Giáo án Sinh học 9 Bài 34: Thoái hóa do tự thụ phấn và do giao phối gần

Hoạt động 1:

- GV y/c các nhóm ng/cứu thông tin sgk và qs hình 34.1 → thảo luận các câu hỏi sgk (T99)

- GV y/c hs tìm ví dụ về hiện tượng thoái hóa .

VD: ở một giống ngô có chiều cao cây là 2,93m, Ns 47,5 tạ/ha. Bị tự thụ phấn bắt buộc qua 15 thế hệ-> Chiều cao của cây chỉ còn là 2,46m và NS chỉ còn 24,1 tạ/ha.Nếu tiếp tục tự thụ phấn qua 30 thế hệ-> chiều cao của cây chỉ còn là2,34m và NS là 15,2 tạ/ha

- GV y/c đại diện các nhóm phát biểu và chốt kiến thức.

- GV y/c hs ng/cứu thông tin sgk và qs hình 34.2 sgk ( T100) và trả lời câu hỏi sgk .

? Giao phối gần là gì?

? Giao phối gần có những hậu quả xấu nào?

- GV y/c đại diện nhóm trình bày.

I. Hiện tượng thoái hóa.

1. Hiện tượng thoái hóa giống ở thực vật

- Thoái hoá là hiện tượng các thế hệ con cháu có sức sống kém dần bộc lộ tính trạng xấu, năng suất giảm

- VD:Hiện tượng thoái hóa (ở ngô) do tự thụ phấn ở cây giao phấn biểu hiện: Cá thể có sức sống kém dần, phát triển chậm, chiều cao và năng suất giãm.

2. Hiện tượng thoái hóa do giao phối ở động vật.

a. Giao phối gần: Là sự giao phối giữa con cái sinh ra từ 1 cặp bố mẹ hoặc giữa bố mẹ và con cái.

b. Thoái hóa do giao phối gần: Thế hệ con cháu sinh trưởng, phát triển yếu, xuất hiện quái thai, dị tật bẩm sinh hoặc chết non.

Hoạt động 2:

- GV y/c các nhóm qs hình 34.3 sgk và thực hiện lệnh sgk ( T100)

- HS: Tỉ lệ đồng hợp tăng, tỉ lệ dị hợp giãm( tỉ lệ đồng hợp trội và đồng hợp lặn = nhau)

+ Các gen lặn khi gặp nhau(thể đồng hợp) thì biểu hiện ra kiểu hình. Gen lặn gây hại khi ở thể dị hợp không được biểu hiện(thường tt xấu )

- GV giải thích hình 34.3: Màu xanh biểu thị đồng hợp trội và lặn.

- GV y/c đại diện các nhóm trình bày đáp ánằng cách giải thích hình 34.3 phóng to và giúp hs hoàn thiện kiến thức.

- GV mở rộng: Ở 1 số loài ĐV, TV cặp gen đồng hợp không gây hại nên không dẫn tới hiện tượng thoái hóa do vậy vẫn tiến hành giao phối gần.

II. Nguyên nhân của hiện tượng thoái hóa.

- Nguyên nhân hiện thoái hóa do tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết vì qua nhiều thế hệ tạo ra các cặp gen đồng hợp lặn gây hại.

Hoạt động 3

- GV y/c hs ng/cứu thông tin sgk và trả lời câu hỏi sgk ( T101) .

- HS:

 + Do xuất hiện cặp gen đồng hợp

  + Xuất hiện tính trạng xấu

  + Con người dẽ dàng loại bỏ tính trạng xấu.

  + Giữ lại tính trạng mong muốn nên tạo được giống thuần chủng.

- GV nhắc lại khái niệm: thuần chủng, dòng thuần…

- GV giúp hs hoàn thiệnkiến thức: GV lấy VD giúp hs dễ hiểu.

III. Vai trò của phương pháp tự thụ phấn bắt buộc và giao phối cận huyết trong chọn giống.

- Củng cố và duy trì đặc tính mong muốn

- Tạo dòng thuần có cặp gen đồng hợp

- Phát hiện gen xấu để loại bỏ ra khỏi quần thể.

- Chuẩn bị lai khác dòng để tạo ưu thế lai.