Giáo án Toán lớp 4 Bài 17: Bài toán liên quan đến rút về đơn vị - Cánh diều

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú, kích thích sự tò mò của HS trước khi vào bài học.

b. Cách thức tiến hành:

- GV chiếu hình ảnh khởi động:

Và yêu cầu HS quan sát, thảo luận về câu hỏi của bạn nữ: “Tính giá tiền của một chiếc bút.”

- GV có thể lấy thêm ví dụ trực quan để HS dễ quan sát.

Ví dụ: GV lấy 5 quyển sách (có giá tiền bằng nhau). GV nói tổng giá tiền của 5 quyển sách (chẳng hạn, 110 000 đồng) và hỏi: “Vậy giá tiền của một quyển sách là bao nhiêu?”

- GV dẫn dắt vào bài học: “Cô trò mình sau đây sẽ cùng tìm hiểu cách giải bài toán nói trên trong “Bài 17: Bài toán liên quan đến rút về đơn vị”

- HS thực hiện theo yêu cầu.

- HS suy nghĩ và trả lời. (HS có thể xem giá tiền của một quyển sách ở cuối quyển sách)

- HS chú ý nghe, hình thành động cơ học tập.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

a. Mục tiêu: Hiểu, thực hiện, trình bày được bài giải của “Bài toán liên quan đến rút về đơn vị”.

b. Cách thức tiến hành:

- GV giới thiệu: Bài toán liên quan đến rút về đơn vị có 2 dạng, đó là:

+ Bài toán liên quan đến một phép chia và một phép nhân. (Bài tập khởi động)

+ Bài toán liên quan đến hai phép chia. (Bài tập 2)

* Dạng 1: Bài toán liên quan đến một phép chia và một phép nhân.

- GV cho HS đọc bài toán khởi động; phân tích bài toán cho biết gì, bài toán hỏi gì; suy nghĩ tìm cách giải quyết vấn đề và chia sẻ với bạn cùng nhóm.

- GV đặt câu hỏi gợi mở:

+ Bạn nam nêu suy nghĩ: “Trước hết tôi tìm giá tiền 1 chiếc bút chì rồi tính số tiền 8 chiếc bút chì.”

+ Bạn nữ gợi ý: “Vậy bạn hãy làm phép tính chia 30 000 : 5, rồi lấy kết quả nhân với 8”

- GV cho HS nêu câu trả lời và trình bày bài giải như SGK. GV chú ý HS ghi kết quả có tên đơn vị trong dấu ngoặc; đáp số ghi đầy đủ cả số và tên đơn vị.

→ GV chốt lại kiến thức: Với dạng “rút về đơn vị” liên quan đến một phép chia và một phép nhân, khi giải thường tiến hành theo hai bước:

+ Bước 1: Tìm giá trị một phần (thực hiện phép chia).

+ Bước 2: Tìm giá trị nhiều phần đó (thực hiện phép nhân).

- GV yêu cầu HS tự lấy một vài ví dụ đơn giản.

Ví dụ: + 3 nhóm có 12 người. Hỏi 4 nhóm có bao nhiêu người?

+ 5 can chứa 10 lít nước trái cây. Hỏi 6 can chứa bao nhiêu lít nước trái cây?

* Dạng 2: Bài toán liên quan đến hai phép chia

- GV cho HS đọc bài toán mẫu (bài tập 2); phân tích bài toán cho biết gì, bài toán hỏi gì; suy nghĩ tìm cách giải quyết vấn đề và chia sẻ với bạn cùng nhóm.

Mẫu: Người ta đóng góc 12 kg hạt sen vào 3 túi như nhau. Hỏi 20 kg hạt sen thì đóng được bao nhiêu túi như thế?

Bài giải

Số hạt sen trong mỗi túi cân nặng là:

12 : 3 = 4 (kg)

Số túi cần để đóng hết 20 kg hạt sen là:

20 : 4 = 5 (túi)

Đáp số: 5 túi.

- GV đặt câu hỏi và dẫn dắt HS:

+ “12 kg hạt sen đóng vào 3 túi như nhau. Hỏi 20 kg hạt sen thì đóng được bao nhiêu túi như thế?”

+ GV cho HS nêu câu trả lời và trình bày bài giải như trong SGK.

→ GV chốt lại kiến thức: Với dạng “rút về đơn vị” liên quan đến hai phép chia, khi giải thường tiến hành theo hai bước:

+ Bước 1: Tìm giá trị 1 phần (thực hiện phép chia).

+ Bước 2: Tìm số phần có được theo giá trị đó (thực hiện phép chia).

- GV yêu cầu HS tự lấy một vài ví dụ đơn giản.

Ví dụ: + 45 học sinh xếp thành 9 hàng đều nhau. Hỏi 60 học sinh xếp được thành bao nhiêu hàng đều nhau?

+ Một người trong 12 phút đạp xe được 3 km. Hỏi trong 28 phút đạp xe được bao nhiêu km?

- HS lắng nghe, tiếp thu kiến thức.

- HS trao đổi, thảo luận với bạn.

- HS lắng nghe, ghi vở.

- HS trao đổi, thảo luận để nhớ kiến thức.

- HS suy nghĩ, trả lời.

Trả lời:

+ Một HS nêu: “Tìm số ki-lô-gam hạt sen trong mỗi túi”, ta làm tính chia 12 : 3 = 4 (kg)

+ HS khác nêu: “Tìm số túi cần để đóng hết 20 kg hạt sen”, ta làm tính chia 20 : 4 = 5 (túi).

- HS lắng nghe, ghi vở.

- HS trao đổi, thảo luận để nhớ kiến thức.