Giáo án Toán 9 Chân trời sáng tạo Bài 3: Hình cầu

A. KHỞI ĐỘNG

Hoạt động: Khởi động

a) Mục tiêu: Thu hút sự chú ý của HS ngay khi tiếp cận các hình ảnh đầu tiên của
hoạt động. Gợi sự tò mò khi tìm hiểu về đặc điểm của hình cầu. HS hứng thú tìm các
đồ vật có dạng hình cầu trong thực tế.

b) Nội dung: Phát hiện ra những đặc điểm chung của hình ảnh và tìm được một số đồ vật có dạng hình tương tự.

c) Sản phẩm:

– Hình thức: HS hoạt động cá nhân, trình bày kết quả.

– Nội dung: HS có thể trả lời một vài ý như sau: Các vật này có đặc điểm chung là có một tâm và khoảng cách từ tâm đến một điểm trên bề mặt không đổi, khi cắt các vật này bằng một mặt phẳng thì sẽ được một hình tròn.

Nhiều vật thể trong thực tế có dạng tương tự: quả bóng đá, viên bi, …

d) Tổ chức thực hiện:

* GV chuyển giao nhiệm vụ học tập: GV chiếu đề và hình ảnh của hoạt động Khởi động, yêu cầu HS đọc đề, quan sát hình ảnh và nêu đặc điểm chung của các đồ vật đó. Sau đó yêu cầu HS tìm trong thực tế một số đồ vật có hình dạng tương tự.

* HS thực hiện nhiệm vụ học tập

– Cá nhân HS thực hiện nêu những đặc điểm chung của các đồ vật.

– Nêu tên một số đồ vật có hình dạng tương tự.

* Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận: GV huy động tinh thần xung phong của HS; gọi một vài HS trả lời tại chỗ, HS khác bổ sung câu trả lời.

* Kết luận, nhận định: GV chốt lại câu trả lời cho hoạt động Khởi động và giới thiệu bài.

B. KHÁM PHÁ - THỰC HÀNH - VẬN DỤNG

1. Hình cầu

Hoạt động 1.1: Khám phá 1

a) Mục tiêu: Giúp HS chỉ ra được hình cầu, xác định được tâm và bán kính của hình cầu.

b) Nội dung: Cá nhân HS trả lời được câu hỏi của hoạt động Khám phá 1.

c) Sản phẩm:

• Hoạt động Khám phá 1: HS có thể trả lời hình tạo ra giống các đồ vật ở hình Khởi động hoặc các đồ vật quen thuộc có dạng hình cầu mà GV đã chuẩn bị.

d) Tổ chức thực hiện:

* GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

– GV chiếu nội dung hoạt động Khám phá 1 và clip mô phỏng khi quay một nửa hình tròn tâm O quanh đường kính AB cố định.

– GV yêu cầu HS đọc đề, quan sát clip mô phỏng của GV trình chiếu.

* HS thực hiện nhiệm vụ học tập: HS hoạt động cá nhân, đọc yêu cầu, quan sát clip của GV chiếu, trả lời yêu cầu của hoạt động Khám phá 1.

* Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận: HS xung phong phát biểu kết quả của hoạt động Khám phá 1. Các HS còn lại theo dõi, nhận xét.

* Kết luận, nhận định

- GV nhận xét, đối chiếu kết quả hoạt động Khám phá 1 của HS với sản phẩm.

– GV nhắc lại định nghĩa về hình cầu.

– GV trình bày Ví dụ 1.

Hoạt động 1.2: Thực hành 1

a) Mục tiêu: Giúp HS biết cách nhận dạng tâm và bán kính của hình cầu.

b) Nội dung: Cá nhân HS thực hiện hoạt động Thực hành 1: tìm tâm và bán kính của quả địa cầu bằng pha lê.

c) Sản phẩm:

• Hoạt động Thực hành 1: Tâm là B, bán kính là 6 cm.

d) Tổ chức thực hiện:

* GV chuyển giao nhiệm vụ học tập: GV giao cho cá nhân HS đọc và thực hiện hoạt động Thực hành 1.

* HS thực hiện nhiệm vụ học tập: HS hoạt động cá nhân trong hoạt động Thực hành 1: tìm tâm và bán kính của quả địa cầu bằng pha lê.

* Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận: GV phát huy tinh thần xung phong của HS, HS có kết quả của hoạt động Thực hành 1 nhanh nhất đứng tại chỗ trả lời. Các HS còn lại nhận xét, đánh giá đúng sai.

* Kết luận, nhận định: GV nhận xét, đánh giá bài làm của HS qua hoạt động Thực hành 1
và bổ sung nếu cần thiết.

Phần chung của mặt phẳng và hình cầu

Hoạt động 1.3: Khám phá 2

a) Mục tiêu: Giúp HS biết cách nhận biết phần chung của mặt phẳng và hình cầu.

b) Nội dung: Cá nhân HS trả lời được câu hỏi của hoạt động Khám phá 2.

c) Sản phẩm:

• Hoạt động Khám phá 2: Mặt cắt quả cam có dạng hình tròn.

d) Tổ chức thực hiện:

* GV chuyển giao nhiệm vụ học tập: GV chiếu đề và hình ảnh của hoạt động Khám phá 2, yêu cầu HS quan sát hình và trả lời yêu cầu của hoạt động Khám phá 2.

* HS thực hiện nhiệm vụ học tập: HS hoạt động cá nhân, đọc yêu cầu, quan sát hình của GV chiếu, trả lời yêu cầu của hoạt động Khám phá 2.

* Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận: HS xung phong phát biểu kết quả của hoạt động Khám phá 2. Các HS còn lại theo dõi, nhận xét.

* Kết luận, nhận định

- GV nhận xét, đối chiếu kết quả hoạt động Khám phá 2 của HS với sản phẩm.

– GV trình bày Ví dụ 2.

Hoạt động 1.4: Thực hành 2

a) Mục tiêu: Giúp HS biết cách nhận biết phần chung của mặt phẳng và mặt cầu.

b) Nội dung: Cá nhân HS thực hiện hoạt động Thực hành 2: tìm hình dạng mặt trên của bình gốm.

c) Sản phẩm:

• Hoạt động Thực hành 2: Mặt trên của bình gốm có dạng đường tròn.

d) Tổ chức thực hiện:

* GV chuyển giao nhiệm vụ học tập: GV giao cho cá nhân HS đọc và thực hiện hoạt động Thực hành 2.

* HS thực hiện nhiệm vụ học tập: HS hoạt động cá nhân trong hoạt động Thực hành 2: tìm hình dạng mặt trên của bình gốm.

* Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận: GV phát huy tinh thần xung phong của HS, HS có kết quả của hoạt động Thực hành 2 nhanh nhất đứng tại chỗ trả lời. Các HS còn lại nhận xét, đánh giá đúng sai.

* Kết luận, nhận định: GV nhận xét, đánh giá bài làm của HS qua hoạt động Thực hành 2
và bổ sung nếu cần thiết.