Hợp kim là gì (chi tiết nhất)

Bài viết Hợp kim là gì lớp 9 chi tiết nhất là kiến thức có trong chương trình Khoa học tự nhiên 9 giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm về Hợp kim.

Hợp kim là gì (chi tiết nhất)

1. Hợp kim là gì?

Hợp kim là vật liệu kim loại có chứa kim loại cơ bản và kim loại khác hoặc phi kim.

Ví dụ: Khi trộn đều, làm nguội hỗn hợp nóng chảy gồm nhôm và một lượng nhỏ đồng thu được họp kim Al-Cu. Hợp kim này được gọi là hợp kim của nhôm do nhôm là kim loại cơ bản để tạo nên chúng.

Một số loại hợp kim

2. Kiến thức mở rộng

- Một số hợp kim có nhiều tính chất ưu việt hơn so với kim loại tạo nên chúng, như độ cứng cơ học, độ đàn hồi, khả năng chịu mài mòn…

Ví dụ: đồng thau (hợp kim của đồng và kẽm) cứng hơn, chịu ăn mòn tốt hơn đồng hoặc kẽm.

- Một số loại hợp kim được sử dụng phổ biến trong cuộc sống:

+ Gang: Hợp kim của sắt với Carbon (khoảng 2-5% khối lượng) và một số nguyên tố khác; cứng, giòn.

+ Thép (thép thông thường): Hợp kim của sắt với Carbon (dưới 2% khối lượng) và lượng nhỏ nguyên tố khác. Cứng, dẻo hơn gang.

+ Inox (thép đặc biệt): Hợp kim của Fe cùng một số nguyên tố khác như Cr, Ni…Khó bị gỉ.

+ Duralumin (Hay Dura): Hợp kim của nhôm với một số nguyên tố khác như Cu, Mn, Mg…Nhẹ, bền.

3. Bài tập minh họa

Câu 1. Vật trang trí bằng đồng thường bị đen do lớp đồng bên ngoài phản ứng với oxygen trong không khí. Để làm sạch vết đen đó, người ta thường

A. rửa kĩ với nước.        

B. ngâm, rửa kĩ với xà phòng.

C. dùng bông thấm giấm ăn hoặc chanh chà lên vết đen.                   

D. dùng miếng cọ sắt để cọ sạch.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Giấm hoặc chanh có tính acid tác dụng với lớp copper(II) oxide màu đen dính bên ngoài các vật dụng bằng đồng tạo thành muối tan dễ rửa trôi.

Câu 2. Đồng thau là hợp kim của đồng với nguyên tố nào sau đây?

A. Al.                           

B. Mg.                          

C. Zn.                           

D. Cr.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Đồng thau là hợp kim của đồng và kẽm

Câu 3. Nhận định nào sau đây là sai?

A. Hợp kim là vật liệu kim loại có chứa kim loại cơ bản và kim loại khác hoặc phi kim.  

B. Gang là hợp kim của sắt với Carbon (dưới 2% khối lượng).  

C.  Inox là hợp kim của Fe cùng một số nguyên tố khác như Cr, Ni…

D. Duralumin là hợp kim của nhôm.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Gang là hợp kim của sắt với Carbon (khoảng 2-5% khối lượng)

Câu 4. Gang và thép là hợp kim của

A. nhôm với đồng.

B. sắt với carbon. 

C. carbon với silicon.     

D. sắt với nhôm.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Gang và thép là hợp kim của sắt và carbon.

Câu 5. Kết luận nào sau đây không đúng khi nói về hợp kim?

A. Một số hợp kim có nhiều tính chất ưu việt hơn so với kim loại tạo nên chúng nên thường được sử dụng trong đời sống và sản xuất.         

B. Hợp kim duralumin thường được sử dụng để chế tạo cánh máy bay, áo giáp vì tính chất nhẹ và bền.                          

C. Inox là hợp kim của Fe cùng Cr, Ni,… thường được sử dụng làm chi tiết trong các dụng cụ, thiết bị y tế do tính chất khó bị gỉ.                    

D. Gang là hợp kim của sắt chứa khoảng dưới 2% carbon và một số nguyên tố khác.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Gang là hợp kim của sắt chứa khoảng 2 – 5% carbon và một số nguyên tố khác.

Câu 6: Quy trình sản xuất gang bao gồm các bước từ việc chuẩn bị nguyên liệu đến các phản ứng hóa học trong lò cao.

Phát biểu

a. Nguyên liệu chính để sản xuất gang là quặng sắt (thường là quặng hematite), than cốc và chất tạo xỉ như CaCO3, SiO2.

b. Có 2 giai đoạn chính trong sản xuất gang.

c. Trong lò cao than bị cháy tạo khí carbon monoxide.

d. Hàm lượng carbon trong gang khoảng 10 – 15%, cao hơn nhiều so với thép.

Trong các phát biểu trên, có mấy phát biểu đúng?

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là B

a – Đúng.

b – Sai. Có 3 giai đoạn chính trong sản xuất gang: tạo khí carbon monoxide; cho CO phản ứng với oxide của sắt; tạo xỉ, tách xỉ thu được gang.

c – Đúng.

d – Sai. Hàm lượng carbon trong gang khoảng 2 – 5%.

Xem thêm các bài viết về định nghĩa & khái niệm môn Hóa học hay, chi tiết khác:

• Ethylic alcohol là gì?

• Hydrocarbon là gì?

• Nhiên liệu là gì?

• Protein là gì?

• Sự khác nhau giữa kim loại và phi kim là?

• Tính chất hóa học của kim loại là gì?

---