Nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ - Ngữ văn lớp 12

Sổ tay toán lý hóa 12 chỉ từ 29k/cuốn

Trang trước Trang sau

Nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ - Ngữ văn lớp 12

I. Kiến thức cơ bản

- Đối tượng của bài văn nghị luận về thơ rất đa dạng, (một bài thơ, một đoạn thơ, một hình tượng thơ…)

Với kiểu bài này, cần tìm hiểu từ ngữ, hình ảnh, âm thanh, nhịp điệu, cấu tứ… của bài thơ, đoạn thơ

Mở bài:

Giới thiệu khái quát về đoạn thơ, bài thơ

Thân bài:

- Hoàn cảnh sáng tác, phong cách sáng tác, nội dung chính, vị trí thơ…

- Bàn về giá trị nội dung, nghệ thuật

- Có thể phân tích từng khổ, từng dòng

- Phân tích hình tượng thơ, chỉ ra biện pháp nghệ thuật, phân tích nhịp điệu, cấu tứ

Kết bài: Khẳng định, đánh giá chung về bài thơ

II. Bài tập vận dụng

Hãy phân tích đoạn thơ

Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!

Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi

Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi

Mường Lát hoa về trong đêm hơi

Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm

Heo hút cồn mây súng ngửi trời

Ngàn thước lên cao ngàn thước xuống

Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi

Anh bạn dãi dầu không bước nữa

Gục lên súng mũ bỏ quên đời!

Chiều chiều oai linh thác gầm thét

Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người

Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói

Mai Châu mùa em thơm nếp xôi

Gợi ý:

Phân tích khổ thơ đầu bài Tây Tiến

Mở đoạn: Giới thiệu qua về tác phẩm Tây Tiến và khổ thơ đầu bài

Thân đoạn:

- Nỗi nhớ khôn nguôi da diết đến cháy bỏng về sông Mã, đoàn quân Tây Tiến

Nỗi nhớ về rừng núi hoang sơ, kì vĩ nhưng cũng hiểm trở trong những lần đi hành quân

Từ láy “chơi vơi” gợi nỗi nhớ lửng lơ, nỗi nhớ như rừng núi, nhớ về đồng đội

Các địa danh như Sài Khao, Mường Lát, Pha Luông gắn liền với con đường chiến đấu gian lao

Những cuộc hành quân vất vả, vượt qua hiểm nguy của binh đoàn Tây Tiến

Sự hi sinh anh dũng, nhưng hiên ngang, bất khuất của những người lính Tây Tiến (Anh bạn dãi dầu không bước nữa/ Gục lên súng mũ bỏ quên đời)

- Cảnh núi rừng Tây Bắc hiểm trở, hoang sơ

Địa hình đồi núi “khúc khuỷu”, “thăm thẳm”, “heo hút”

Sự lạnh lẽo, nguy hiểm chốn rừng thiêng nước độc ( Chiều chiều oai linh thác gầm thét/ Gục lên súng mũ bỏ quên đời)

Nỗi nhớ về những điều ấm áp, nghĩa tình khó quên trong cuộc đời người lính ( Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói/ Mai Châu mùa em thơm nếp xôi)

suy ra Nỗi nhớ về đồng đội, về những ngày tháng chiến đấu gian lao mà anh hùng ở mảnh đất Tây Bắc hoang sơ, hùng vĩ nhưng cũng hiểm nguy, trắc trở.

Xem thêm các bài viết về Lý thuyết Tiếng Việt, Tập làm văn lớp 12 hay khác:

Tài liệu cho giáo viên: Giáo án, powerpoint, đề thi giữa kì cuối kì, đánh giá năng lực, thi thử THPT, HSG, chuyên đề, bài tập cuối tuần..... độc quyền VietJack, giá hợp lí

Sách VietJack thi THPT quốc gia 2025 cho học sinh 2k7:

ĐỀ THI, GIÁO ÁN, GÓI THI ONLINE DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 12

Bộ giáo án, đề thi, bài giảng powerpoint, khóa học dành cho các thầy cô và học sinh lớp 12, đẩy đủ các bộ sách cánh diều, kết nối tri thức, chân trời sáng tạo tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official