Giáo án Viết đoạn văn cho bài văn tả người lớp 5 - Chân trời sáng tạo

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

Hoạt động 1: Tìm hiểu cách viết đoạn văn tả ngoại hình hoặc tính tình, hoạt động của con người.

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Nhận biết được cách viết đoạn văn cho bài văn tả người.

- Vận dụng làm bài tập và câu hỏi liên quan.

b. Tổ chức thực hiện:

- GV tổ chức cho HS xác định yêu cầu BT1: Đọc các đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:

a. Bé Bông thật dễ thương. Khuôn mặt em bầu bĩnh, hai má phúng phính, căng mịn khiến ai nhìn cũng muốn nựng. Đôi mắt tròn xoe, lúc nào cũng long lanh. Môi em đỏ hồng, chúm chím như nụ hoa đào. Mái tóc mềm, đen nhánh được tết thành hai bím nhỏ, lắc lư theo nhịp bước. Nhờ làn da trắng hồng, Bông chẳng khác gì một em búp bê.

Lâm Anh

- Tác giả tả những đặc điểm nào của bé Bông?

- Mỗi đặc điểm ấy được tả bằng những từ ngữ, hình ảnh nào?

- Câu mở đầu và câu cuối của đoạn văn nói về điều gì?

b. Bà tôi ngồi cạnh tôi, chải đầu. Tóc bà đen và dày kì lạ, phủ kín cả hai vai, xoã xuống ngực, xuống đầu gối. Một tay khẽ nâng mớ tóc lên và ướm trên tay, bà đưa một cách khó khăn chiếc lược thưa bằng gỗ vào mớ tóc dày. Giọng bà trầm bổng, ngân nga như tiếng chuông. Nó khắc sâu vào trí nhớ tôi dễ dàng, và như những đoá hoa, cũng dịu dàng, rực rỡ, đầy nhựa sống. Khi bà mỉm cười, hai con người đen sẫm nở ra, long lanh, dịu hiền khó tả, đôi mắt ánh lên những tia sáng ấm áp, tươi vui. Mặc dù trên đôi má ngăm ngăm đã có nhiều nếp nhăn, khuôn mặt của bà tôi hình như vẫn tươi trẻ.

Theo Mác-xim Go-rơ-ki

- Tác giả quan sát được những đặc điểm ngoại hình nào của bà khi bà chải tóc và khi bà cười? Mỗi đặc điểm ấy được tả bằng những từ ngữ, hình ảnh nào?

- Giọng nói của bà được miêu tả bằng những từ ngữ nào?

- Tình cảm, cảm xúc của tác giả dành cho bà của mình thể hiện qua lời tả như thế nào?

- Qua đoạn văn, em học được những gì về cách viết bài văn tả người?

- GV tổ chức cho HS thảo luận trong nhóm nhỏ để thực hiện yêu cầu BT.

- GV mời 1 – 2 HS chia sẻ kết quả, các HS khác lắng nghe, nhận xét (nếu có).

- GV nhận xét, gợi ý:

Đoạn văn a:

+ Tác giả tả một số đặc điểm nổi bật của bé Bông:

• Khuôn mặt: bầu bĩnh.

• Mà: phúng phính, căng mịn.

• Đôi mắt: tròn xoe, long lanh.

• Miệng: đỏ hồng, chim chim (như nụ hoa đào).

• Mái tóc: mềm, đen nhánh, tết thành hai bím nhỏ, lắc lư theo nhịp bước.

• Làn da: trắng hồng.

+ Câu mở đầu và câu cuối của đoạn văn nêu nhận định và ấn tượng chung của tác giả về bé Bông.

Đoạn văn b:

+ Khi bà chải tóc và khi bà cười, tác giả quan sát được một số đặc điểm ngoại hình nổi bật:

• Tóc: đen, dày kì lạ, phủ kín cả hai vai, xoã xuống ngực, xuống đầu gối.

• Hai con người: đen sẫm, mở ra, long lanh, dịu hiền;

• Đôi mắt: ảnh lên những tia sáng ấm áp, tươi vui;

• Đôi mả: ngăm ngăm, nhiều nếp nhăn;

• Khuôn mặt: tươi trẻ.

+ Giọng nói: trầm bổng, ngân nga như tiếng chuông.

+ Tình cảm, cảm xúc của tác giả dành cho bà của mình thể hiện qua lời ta dịu dàng, tha thiết, dùng nhiều từ ngữ thể hiện cảm xúc như: khắc sâu vào trí nhớ tôi dễ dàng, long lanh, dịu hiền khó tả,...

+ Học được cách chọn tả những đặc điểm về ngoại hình, hoạt động của một người và cách lựa chọn, sử dụng từ ngữ để miêu tả, thể hiện tình cảm, cảm xúc của em với người được chọn tả.

- HS xác định yêu cầu BT.

- HS thảo luận nhóm để thực hiện yêu cầu BT.

- HS chia sẻ kết quả.

- HS lắng nghe, tiếp thu.