(Siêu ngắn) Soạn bài Mùa xuân nho nhỏ (trang 90, 91, 92) - Kết nối tri thức

Bài viết soạn bài Mùa xuân nho nhỏ trang 90, 91, 92 siêu ngắn gọn sách Ngữ văn 7 Kết nối tri thức giúp học sinh lớp 7 dễ dàng soạn văn 7.

(Siêu ngắn) Soạn bài Mùa xuân nho nhỏ (trang 90, 91, 92) - Kết nối tri thức

A/ Hướng dẫn soạn bài Mùa xuân nho nhỏ

* Trước khi đọc

Câu 1 (trang 90 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Mùa xuân trong cảm nhận của em có gì đáng nhớ?

Trả lời:

Mùa xuân trong cảm nhận của em có hoa đào ngày Tết, có những hạt mưa phùn, thời tiết bắt đầu ấm lên,...

Câu 2 (trang 90 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Hãy đọc một vài đoạn thơ mà em yêu thích viết về mùa xuân.

Trả lời:

1.

Mùa xuân là tết trồng cây

Làm cho đất nước càng ngày càng xuân

(Hồ Chí Minh)

2.

Trong làn nắng ửng khói mơ tan

Đôi mái nhà tranh lấm tấm vàng

Sột soạt gió trêu tà áo biếc,

Trên giàn thiên lý. Bóng xuân sang.

(Hàn Mặc Tử)

* Đọc văn bản

Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc: 

Câu 1 (trang 90 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Những màu sắc, âm thanh được gợi lên trong khổ thơ.

Trả lời:

Màu sắc	Xanh, tím biếc
Âm thanh	Hót “vang trời”, giọt long lanh “rơi”

Câu 2 (trang 90 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Vẻ đẹp mùa xuân qua hình ảnh “lộc”.

Trả lời:

- “Lộc” là lá biếc chồi non của cỏ cây. “Lộc” còn có nghĩa là mùa xuân, là sức sống, là thành quả hạnh phúc.

- Người cầm súng giắt lộc để nguy trang ra trận như mang theo sức xuân vào trận đánh, người ra đồng như gieo mùa xuân trên từng nương mạ. Những con người lao động, chiến đấu ấy đã mang cả mùa xuân ra trận địa của mình để gặt hái mùa xuân về cho đất nước.

Câu 3 (trang 91 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Hình ảnh con chim, cành hoa, nốt trầm, mùa xuân nho nhỏ.

Trả lời:

Con chim, nhành hoa, mùa xuân nho nhỏ	Biểu tượng cho những vẻ đẹp tinh túy của cuộc đời.
Nốt nhạc trầm	Biểu tượng cho sự cống hiến thầm lặng

* Sau khi đọc

Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc: 

Câu 1 (trang 91 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Trong khổ thơ đầu, nhà thơ miêu tả mùa xuân qua những hình ảnh nào? Những hình ảnh đó gợi cho em cảm nhận gì về mùa xuân?

Trả lời:

- Trong khổ thơ đầu, nhà thơ miêu tả mùa xuân qua những hình ảnh:

+ bông hoa tím mọc giữa dòng sông xanh

+ con chim chiền chiện hót vang trời

+ "lộc" trên vai người cầm súng và rơi ngoài đồng

+ hình ảnh chủ thể trữ tình đưa tay hứng những hạt mưa xuân

- Những hình ảnh trên gợi lên một mùa xuân nhẹ nhàng, trong trẻo, đẹp đẽ đầy chất thơ.

Câu 2 (trang 91 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Cảm xúc của nhà thơ trước vẻ đẹp của mùa xuân được thể hiện như thế nào qua những dòng thơ: “Ơi, con chim chiền chiện/ Hót chi mà vang trời/ Từng giọt long lanh rơi/ Tôi đưa tay tôi hứng?

Trả lời:

Qua những dòng thơ: Ơi, con chim chiền chiện/ Hót chi mà vang trời/ Từng giọt long lanh rơi/ Tôi đưa tay tôi hứng, có thể thấy được sự trân trọng, say mê, náo nức, ngất ngây của tác giả khi thấy đất trời vào xuân.

Câu 3 (trang 92 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Hình ảnh người cầm súng, người ra đồng gợi cho em nghĩ đến ai? Vì sao khi nói về mùa xuân của đất nước, nhà thơ lại nhắc đến hình ảnh người cầm súng và người ra đồng?

Trả lời:

- Hình ảnh người cầm súng, người ra đồng gợi đến hình ảnh người chiến sĩ và người nông dân.

- Khi nói về mùa xuân của đất nước, nhà thơ lại nhắc đến hình ảnh người cầm súng và người ra đồng vì họ gắn với hai nhiệm vụ của đất nước tại thời điểm bài thơ ra đời: sản xuất và chiến đấu, xây dựng bảo vệ Tổ quốc.

Câu 4 (trang 92 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Hãy chỉ ra đặc điểm về cách gieo vần và ngắt nhịp trong khổ thơ sau:

Đất nước bốn ngàn năm

Vất vả và gian lao

Đất nước như vì sao

Cứ đi lên phía trước

Trả lời:

- Vần chân: lao - sao.

- Ngắt nhịp: 2/3, 3/2

Đất nước/ bốn ngàn năm

Vất vả và/ gian lao

Đất nước/ như vì sao

Cứ đi lên/ phía trước

Câu 5 (trang 92 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Theo em, vì sao tác giả muốn làm “con chim”, “một cành hoa”, “một nốt trầm”? Liên hệ với hoàn cảnh sáng tác của bài thơ, em có cảm nhận gì về ước nguyện mà nhà thơ muốn gửi gắm qua những hình ảnh này?

Trả lời:

- Tác giả muốn làm "con chim", "một cành hoa", "một nốt trầm" vì đó là khát vọng hòa nhập vào thiên nhiên vô hạn của con người hữu hạn, khát vọng hòa nhập, cống hiến phần tốt đẹp dù nhỏ bé của mình cho cuộc đời chung, cho đất nước.

- Tác giả sáng tác bài thơ này khi nằm trên giường bệnh, một tháng trước khi qua đời thể hiện ngay cả đến phút cuối đời, tác giả vẫn khát sống, khát khao cống hiến một cách lặng lẽ "Dù là tuổi hai mươi/ Dù là khi tóc bạc".

Câu 6 (trang 92 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Trong phần đầu bài thơ, tác giả xưng “tôi” nhưng sang phần sau lại xưng “ta”. Theo em, việc thay đổi cách xưng hô như thế có ý nghĩa gì?

Trả lời:

Trong phần đầu bài thơ, tác giả xưng "tôi" nhưng sang phần sau lại xưng "ta". "Tôi" là đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất, mang tính cá nhân. Trong khi đó, "ta" vừa là chỉ số ít mang sắc thái kiêu hãnh, nói lên niềm riêng. Nhưng "ta" cũng là số nhiều, nói lên được cái chung. Sử dụng từ "tôi" sang "ta" hoàn toàn phù hợp với mạch cảm xúc của bài thơ, đồng thời cho thấy niềm khao khát hòa mình vào cuộc sống của tác giả.

Câu 7 (trang 92 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Sau khi đọc và tìm hiểu bài thơ, em có nhận xét gì về cách dùng từ trong nhan đề Mùa xuân nho nhỏ? Nhan đề đó gợi cho em những cảm xúc, suy nghĩ gì?

Trả lời:

Nhan đề Mùa xuân nho nhỏ là một nhan đề độc đáo. Bởi mùa xuân vốn là một danh từ chỉ một khoảng thời gian, nó không thể cầm nắm, cũng không thể định lượng lại được ghép cùng "nho nhỏ", trở nên hữu hình. Mùa xuân trong thơ Thanh Hải "nho nhỏ" mà không phải "to to" vì đó là khát vọng dâng hiến, hòa nhập vào cuộc sống của tác giả. Nó là một khát vọng chân thành, giản dị, lặng lẽ, không phải hô hào, là một nốt trầm xao xuyến.

* Viết kết nối với đọc 

Bài tập (trang 92 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Viết đoạn văn (khoảng 5 – 7 câu) nêu cảm nhận về một đoạn thơ mà em yêu thích trong bài thơ mùa xuân nho nhỏ.

Trả lời:

Trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ, tôi ấn tượng nhất với những dòng thơ:

Một mùa xuân nho nhỏ

Lặng lẽ dâng cho đời

Dù là tuổi hai mươi

Dù là khi tóc bạc

Nếu ai biết được hoàn cảnh ra đời của bài thơ cũng sẽ có chung cảm xúc như tôi khi đọc những dòng thơ trên. Mùa xuân trong thơ Thanh Hải không hô hào, kêu gọi, không phải những điều gì lớn lao, to tác, mà chỉ là những điều giản dị, "nho nhỏ", lặng lẽ. Đến phút cuối đời, tác giả vẫn có khát khao cống hiến cho cuộc đời những âm sắc đẹp đẽ. Cả đời người, từ lúc xuân xanh - "tuổi hai mươi", đến khi "tóc bạc", cuối đời vẫn trước sau như môt, vẫn "lặng lẽ dâng cho đời", vẫn nhập vào bản hòa ca mà mình là một nốt trầm xao xuyến. Sẽ nhiều người cho rằng khát vọng cống hiến được thể hiện trong thơ có nhiều. Nhưng khát vọng trong thơ Thanh Hải lại rất bình dị, "lặng lẽ", êm xuôi, dễ đi vào lòng người bởi đó là khát vọng chân thành và trong trẻo.

B/ Học tốt bài Mùa xuân nho nhỏ

1/ Nội dung chính Mùa xuân nho nhỏ

Bài thơ bộc lộ cảm xúc của tác giả trước mùa xuân của thiên nhiên đất nước và khát vọng đẹp đẽ muốn làm một “mùa xuân nho nhỏ” để dâng hiến cho đời.

2/ Bố cục văn bản Mùa xuân nho nhỏ

Mùa xuân nho nhỏ có bố cục gồm 4 phần

- Khổ 1: Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên đất nước

- Khổ 2 + 3: Cảm xúc về mùa xuân của đất nước

- Khổ 4 + 5: Ước nguyện của tác giả

- Khổ 6: Lời ngợi ca quê hương đất nước qua điệu dân ca xứ Huế

3/ Tóm tắt văn bản Mùa xuân nho nhỏ

Tiếng lòng tha thiết yêu mến, gắn bó với đất nước, với cuộc sống thể hiện lên ước nguyện chân thành của tác giả đó là cống hiến cho đất nước và góp một “mùa xuân nho nhỏ” của mình vào một mùa xuân lớn của dân tộc.

4/ Nội dung, nghệ thuật văn bản Mùa xuân nho nhỏ

- Nội dung: 

+ Bài thơ bộc lộ cảm xúc của tác giả trước mùa xuân của thiên nhiên đất nước và khát vọng đẹp đẽ muốn làm một “mùa xuân nho nhỏ” dâng hiến cho đời

- Nghệ thuật

+ Bài thơ theo thể thơ năm tiếng, có nhạc điệu trong sáng, thiết tha gần gũi với dân ca, nhiều hình ảnh đẹp, giản dị, gợi cảm, nhiều so sáng và ẩn dụ sáng tạo.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 7 Kết nối tri thức siêu ngắn, hay khác:

• Tri thức ngữ văn trang 89

• Thực hành tiếng Việt trang 92

• Gò Me

• Thực hành tiếng Việt trang 95

• Bài thơ “Đường núi” của Nguyễn Đình Thi

• Viết bài văn biểu cảm về con người hoặc sự việc

• Trình bày ý kiến về những hoạt động thiện nguyện vì cộng đồng

• Củng cố, mở rộng trang 103

• Thực hành đọc: Chiều biên giới trang 104

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 7 hay khác:

• Soạn văn 7 Kết nối tri thức (hay nhất)
• Soạn văn 7 Kết nối tri thức (ngắn nhất)
• Soạn văn 7 Kết nối tri thức (siêu ngắn)
• Giải lớp 7 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 7 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 7 Cánh diều (các môn học)

---