Soạn bài Ôn tập kiến thức trang 131 - ngắn nhất Kết nối tri thức

Đặc điểm

Thời kì văn học

Tác giả

Tác phẩm

Thể loại

Trung đại

(Thế kỉ X – cuối thế kỉ XIX)

Hiện đại

(đầu thế kỉ XX - nay)

Đặc điểm

Thời kì văn học

Tác giả

Tác phẩm

Thể loại

Trung đại

(Thế kỉ X – cuối thế kỉ XIX)

Nguyễn Dữ

Chuyện người con gái Nam Xương

Truyện truyền kì

Đặng Trần Côn, Đoàn Thị Điểm

Buổi tiễn đưa

Thơ song thất lục bát

Nguyễn Du

Kim - Kiều gặp gỡ

Truyện thơ Nôm

Hiện đại

(đầu thế kỉ XX - nay)

Trần Văn Toàn

Từ Thằng quỷ nhỏ của Nguyễn Nhật Ánh nghĩ về những phẩm chất của một tác phẩm viết cho thiếu nhi

Văn bản nghị luận

Lưu Quang Vũ

Tiếng Việt

Thơ tám chữ

Thi Sảnh

Núi thiêng, Yên Tử

Văn bản thuyết minh

Đặc điểm

Thể loại

Nguồn gốc thể loại

Kiểu nhân vật

Cốt truyện

Truyện truyền kì

Truyện thơ Nôm

Truyện

trinh thám

Đặc điểm

Thể loại

Nguồn gốc thể loại

Kiểu nhân vật

Cốt truyện

Truyện truyền kì

Ảnh hưởng từ văn học Trung Quốc.

Có sự xuất hiện con người và cõi âm.

Cốt truyện nhiều chi tiết, tình huống cao trào.

Truyện thơ Nôm

Ảnh hưởng từ truyện dân gian; văn học viết Trung Quốc.

Trai tài gái sắc, anh hùng giúp đỡ người gặp nạn…

Cốt truyện đơn giản, ít chi tiết phức tạp.

Truyện

trinh thám

Ảnh hưởng từ văn học phương Tây

Thám tử, người bị hại, hung thủ, nhân chứng.

Cốt truyện phức tạp nhiều chi tiết, tình huống.

Đặc điểm

Tên tác giả - tác phẩm

Thể thơ

Đề tài, cảm hứng chủ đạo

Nét độc đáo về nghệ thuật và nội dung

Đặc điểm

Tên tác giả - tác phẩm

Thể thơ

Đề tài, cảm hứng chủ đạo

Nét độc đáo về nghệ thuật và nội dung

Truyện Kiều – Nguyễn Du

Thơ lục bát

Số phận bất hạnh của người phụ nữ trong xã hội cũ

- Nội dung: Truyện Kiều là bức tranh hiện thực về một xã hội bất công, tàn bạo, là tiếng nói thương cảm trước số phận bi kịch của con người, tiếng nói lên án, tố cáo những thế lực xấu xa, tiếng nói khẳng định, đề cao tài năng, phẩm chất và những khát vọng chân chính của con người như khát vọng về quyền sống, khát vọng tự do, công lí, khát vọng tình yêu, hạnh phúc.

- Nghệ thuật:

+ Tác phẩm là sự kết tinh thành tựu nghệ thuật văn học dân tộc trên các phương diện ngôn ngữ, thể loại.

+ Với Truyện Kiều, ngôn ngữ văn học dân tộc và thể thơ lục bát đã đạt tới đỉnh cao rực rỡ.

+ Với Truyện Kiều, nghệ thuật tự sự đã có bước phát triển vượt bạc, từ nghệ thuật dẫn chuyện đến nghệ thuật miêu tả thiên nhiên, khắc họa tính cách và miêu tả tâm lí con người.

Chinh phụ ngâm – Đặng Trần Côn và Đoàn Thị Điểm

Song thất lục bát

Sự chia ly trong chiến tranh

- Nội dung: Chinh Phụ ngân là khúc ngâm của người có chồng ra trận, mở ra khung cảnh buồn thương và đầy quyến luyến.

- Nghệ thuật: Thể thơ song thất lục bát quen thuộc, kết hợp với những vần thơ liên kết chặt chẽ cùng những thanh điệu bằng chắc ngắt nhịp nhịp nhàng. Tạo nên âm điệu da diết nỗi buồn, sự trải dài đau thương và sự quyến luyễn chia tay. Cùng với đó là những biện pháp tu từ so sánh, ẩn dụ, điệp từ và liệt kê để tăng thêm sức gợi và sức biểu cảm cho từng câu từng chữ.

Tiếng đàn mưa – Bích Khê

Thơ tự do

Nỗi nhớ quê hương

- Nội dung: Bài thơ nói về nỗi nhớ sự cô đơn mà không hề nặng nề về cảm xúc mà cứ nhẹ rơi như những giọt mưa mang âm thanh của tiếng đàn.

- Nghệ thuật: tả cảnh ngụ tình, sử dụng các biện pháp tu từ linh hoạt.

Tiếng Việt – Lưu Quang Vũ

Thơ tám chữ

Tình yêu với ngôn ngữ dân tộc.

- Nội dung: Cảm nhận được cuộc sống sinh hoạt của người dân Việt Nam. Bởi chính cuộc sống áy đã hình thành và nuôi dưỡng tiếng nói của dân tộc.

- Nghệ thuật: Hình ảnh giản dị, thân thuộc, câu thơ giàu cảm xúc.

Mưa xuân - Nguyễn Bính

Thơ bảy chữ

Tình yêu lứa đôi

- Nội dung: Thông qua miêu tả khung cảnh mùa xuân, từ đó thể hiện sự mong đợi của cô gái với chàng trai mình yêu nhưng không được đáp lại, đó cũng là lúc những cơn mưa xuân đã bớt dần báo hiệu ngày xuân đã hết.

- Nghệ thuật: Sử dụng ngôn từ giàu cảm xúc kết hợp với việc sử dụng các biện pháp tu từ.

Bài ca chúc Tết thanh niên – Phan Bội Châu

Thơ tự do

Tình yêu quê hương đất nước.

- Nội dung: Bài thơ động viên, khích lệ thanh niên lên đường cứu nước.

- Nghệ thuật: “Bài ca chúc Tết thanh niên” được viết thành thể thơ hát nói phá cách tạo nên màu sắc thời đại và lịch sử.