Giáo án bài Cha con nghĩa nặng (Hồ Biểu Chánh); Vi hành (Nguyễn Ái Quốc); Tinh thần thể dục (Nguyễn Công Hoan) - Giáo án Ngữ văn lớp 11

Giảm giá 50% sách VietJack đánh giá năng lực các trường trên Shopee Mall

Giáo án bài Cha con nghĩa nặng (Hồ Biểu Chánh); Vi hành (Nguyễn Ái Quốc); Tinh thần thể dục (Nguyễn Công Hoan)

Xem thử Giáo án Văn 11 KNTT Xem thử Giáo án Văn 11 CTST Xem thử Giáo án Văn 11 CD

Chỉ từ 500k mua trọn bộ Kế hoạch bài dạy (KHBD) hay Giáo án Ngữ văn 11 cả năm (mỗi bộ sách) bản word phong cách hiện đại, trình bày đẹp mắt, dễ dàng chỉnh sửa:

B1: gửi phí vào tk: 0711000255837 - NGUYEN THANH TUYEN - Ngân hàng Vietcombank (QR)
B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận giáo án

I. Mục tiêu bài học

1. Kiến thức

- Giới thiệu một truyện ngắn đặc sắc của một phong cách nghệ thuật độc đáo.

- Giúp học sinh hiểu được giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.

- Rèn kỹ năng đọc và tóm tắt truyện.

2. Kĩ năng

- Đọc hiểu văn bản theo đặc trưng thể loại.

- Rèn kỹ năng phân tích nhân vật trong tác phẩm tự sự.

3. Thái độ

- Có ý thức học tập và rèn luyện để biết cách phân tích, đánh giá một tác phẩm của Nam Cao.

II. Phương tiện

1. Giáo viên

SGK, SGV, thiết kế dạy học, tài liệu tham khảo…

2. Học sinh

Vở soạn, sgk, vở ghi.

III. Phương pháp

Nêu vấn đề, gợi mở, đàm thoại, thảo luận nhóm, thưc hành, đọc diễn cảm... GV phối hợp các phương pháp dạy học tích cực trong giờ dạy

IV. Hoạt động dạy & học

1. Ổn định tổ chức lớp

Sĩ số: ……………………………..

2. Kiểm tra bài cũ

Không.

3. Bài mới

Hoạt động 1: Hoạt động khởi động

Hồ Biểu Chánh là một nhà văn rất quen thuộc của nhân dân Nam Bộ. Ông là tác giả của hơn 60 cuốn tiểu thuyết, ông được xem là một trong số ít người tiên phong đặt nền móng cho tiểu thuyết Việt Nam hiện đại. Tiểu thuyết của ông không những đã phản ánh một cách chân thực cuộc sống của nhân dân Nam Bộ mà còn thể hiện đạo đức tốt đẹp của con người giữa cuộc đời. Tiểu thuyết Cha con nghĩa nặng đã nêu bật tình cảm xúc động của nhân vật cha Sửu và nhân vật con Tí mà đoạn trích hôm nay chúng ta được học là một đoạn trích tiêu biểu.

Hoạt động của GV và HS	Kiến thức cần đạt
TIẾT 57
Hoạt động 2. Hoạt động hình thành kiến thức mới HS đọc tiểu dẫn SGK Tóm tắt nội dung chính.	A. Truyện : Cha con nghĩa nặng(Hồ Biểu Chánh) I. Tìm hiểu chung Tìm hiểu vài nét về tác giả.
GV hướng dẫn HS tìm hiểu chú thích, đọc văn bản theo đoạn. Chú ý giọng đọc	II. Đọc hiểu văn bản 1. Đọc 2. Nội dung
Nêu tâm trạng người cha sau 11 năm trở về quê hương?	a/ Tâm trạng người cha: ngườicha rất vui khi được biết con mình đã được cưu mang, sắp thành gia thất. Trần Sửu nghĩ bây giờ chết cũng yên tâm, không còn băn khoăn gì nữa.
Tâm trạng của người con khi nghe được cuộc đối thoại giưa cha và ông ngoại?	b/ Tâm trạng người con: thằng tí ngỡ cha nó chết rồi. Sự xuất hiện của cha là một bất ngờ với nó. Nghe được câu chuyện giưa cha và ông ngoại, thằng Tí càng thương và quý cha nó hơn.
Qua cuộc đối thoại giữa hai cha con Tí, tác phẩm ca ngợi điều gì?	c/ Cuộc đối thoại giữa hai cha con: + Sửu vì thương con mà muốn tự tử, Tý vì chữ hiếu mà quyết định chạy theo cha, từ bỏ hạnh phúc riêng của mình: Chữ hiếu thắng. → Ca ngợi tình nghĩa cha con sâu nặng
Nêu đặc sắc nghệ thuật của tác phẩm?	3. Nghệ thuật - Tạo tình huông phức tạp căng thẳng, mâu thuẫn được đẩy lên qua lời thoại. - Ngôn ngữ giàu sắc thái Nam Bộ, sử dụng nhiều từ ngữ và cách nói địa phương
Qua bài học,em hãy nêu ý nghĩa câu truyện?	4. Ý nghĩa văn bản Vẻ đẹp lòng hiếu thảo và tinh thương con là bài học của muôn đời.
HS đọc phần tiểu dẫn SGK và nêu hoàn cảnh sáng tác truyện.	B. Truyện : Vi hành(Nguyễn Ái Quốc) I. Tìm hiểu chung - Hoàn cảnh sáng tác
Trao đổi thảo luận nhóm. GV chia lớp thành nhiều nhóm nhỏ để hướng dẫn HS vừa đọc vừa tìm hiểu nội dung nghệ thuật truyện: Vi hành.	II. Đọc – hiểu 1. Đọc: Châm biếm, bông đùa, mỉa mai
- Nhóm 1. Bản chất bù nhìn của Khải Định hiện lên như thế nào?	2. Nội dung và nghệ thuật a. Nội dung - Bản chất bù nhìn của Khải Định: với người Pháp, Khải Định chỉ là thứ đồ chơi hiếm hoi qua việc miêu tả chân dung Khải Định: + Mặt mũi: Vô duyên + Trang phục: lố lăng + Điệu bộ cử chỉ: Lấm lét, lúng túng + Hành động: Lén lút vi hành → Không trực tiếp xuất hiện, chân dung Khải Định hiện lên một cách đầy đủ trong mọi trường hợp: một thằng hề mua vui, một con rối, một công cụ rẻ tiền dưới sự điều khiển của thực dân Pháp. → Sự đánh giá khách quan nhất của người dân Pháp. Hắn dần dần bị hạ thấp: Từ một ông vua – thằng hề – một con rối – và cuối cùng là một đứa con nít.
- Nhóm 2. Nội dung của tác phẩm còn hướng tới đối tượng đả kích nào?	- Thái độ thù địch của chính phủ Pháp đối với người Việt Nam. Chính phủ Pháp nhìn bất cứ người An Nam nào cũng đề cho là một vị hoàng đế. Thậm chí chính phủ còn cho người theo dõi “ bám sát đế giày tôi”
- Nhóm 3. Nêu những đặc sắc nghệ thuật của truyện?	b Đặc sắc nghệ thuật - Tạo tình huống đặc sắc. - Cách kể chuyện hóm hỉnh, kết hợp giữa kể, tả, viết thư
Nêu ý nghĩa của văn bản?	3. Ý nghĩa văn bản Vi hành là truyện ngắn tiêu biểu cho bút pháp văn xuôi hiện đại của Nguyễn Ái Quốc, thể hiện tài châm biếm sâu sắc của tác giả về hoàng đế An Nam và triều đình nhà Nguyễn. Qua đó, thể hiện thá độ cảu người dân và chính phủ “bảo hộ” đối với Việt Nam và vị hoàng đế này.
HẾT TIẾT 57, CHUYỂN SANG TIẾT 58	C. Truyện: Tinh thần thể dục(Nguyễn Công Hoan)
HS đọc tiểu dẫn SGK Tóm tắt nội dung chính.	I. Tìm hiểu chung 1. Giới thiệu tác giả SGK 2. Giới thiệu tác phẩm - Đăng báo Tiểu thuyết thứ bảy số 251 ngày 25-3-1939. - Vạch trần tính chất bịm bợm của phong trào thể dục thể thao mà thực dân Pháp cổ động nhằm đánh lạc hướng thanh niên.
GV hướng dẫn HS đọc theo cảnh. Trao đổi cặp nhỏ.	II. Đọc hiểu văn bản 1. Đọc 2. Nội dung và nghệ thuật
- Chỉ rõ những mâu thuẫn cơ bản của truyện?	a/ Nội dung: - Trát của quan tri huyện sức hương lí xã Ngũ Vọng: Nội dung tờ trát của quan huyện Lê Thăng: tầm quan trọng của cuộc giao đấu, mệnh lệnh nghiêm như quân lệnh, chỉ dẫn rõ ràng về số người tham gia, về cách ăn mặc, thời gian, thái độ.. - Sự hưởng ứng của nhân dân: Đối với tinh thần thể dục của các quan chức là tình cảnh thảm hại những người nông dân bị bắt đi xem bóng đá: anh Mịch, bác Phô gái, bà cụ Phó Bính, thằng Cò… + Lời xin của anh Mịch >< sự từ chối của lí trưởng + Yêu cầu của bà phó Bính >< sự giải quyết của ông Lí. + Cảnh tróc nã của tuần phiên >< sự sợ hãi của thằng Cò + Kết quả tróc nã >< thái độ của ông Lí.
- Nghệ thuật dựng truyện của tác giả có gì độc đáo?	b. Nghệ thuật: cách dựng cảnh, chọn tình huống, ngôn ngữ và đối thoại, tạo ra mâu thuẫn.
- Hãy nêu ý nghĩa phê phán của truyện?	3 Ý nghĩa của truyện Sự giả dối, bịm bợm của phong trào thể dục thể thao thời Pháp thuộc, trong khi đời sống nhân dân còn vô cùng nghèo khổ, đói cơm rách áo thì mọi sự cổ động chỉ là trò bịp bợm.

Hoạt động của GV và HS

Kiến thức cần đạt

TIẾT 57

Hoạt động 2. Hoạt động hình thành kiến thức mới

HS đọc tiểu dẫn SGK

Tóm tắt nội dung chính.

A. Truyện : Cha con nghĩa nặng(Hồ Biểu Chánh)

I. Tìm hiểu chung

Tìm hiểu vài nét về tác giả.

GV hướng dẫn HS tìm hiểu chú thích, đọc văn bản theo đoạn. Chú ý giọng đọc

II. Đọc hiểu văn bản

1. Đọc

2. Nội dung

Nêu tâm trạng người cha sau 11 năm trở về quê hương?

a/ Tâm trạng người cha:

ngườicha rất vui khi được biết con mình đã được cưu mang, sắp thành gia thất. Trần Sửu nghĩ bây giờ chết cũng yên tâm, không còn băn khoăn gì nữa.

Tâm trạng của người con khi nghe được cuộc đối thoại giưa cha và ông ngoại?

b/ Tâm trạng người con:

thằng tí ngỡ cha nó chết rồi. Sự xuất hiện của cha là một bất ngờ với nó. Nghe được câu chuyện giưa cha và ông ngoại, thằng Tí càng thương và quý cha nó hơn.

Qua cuộc đối thoại giữa hai cha con Tí, tác phẩm ca ngợi điều gì?

c/ Cuộc đối thoại giữa hai cha con:

+ Sửu vì thương con mà muốn tự tử, Tý vì chữ hiếu mà quyết định chạy theo cha, từ bỏ hạnh phúc riêng của mình: Chữ hiếu thắng.

→ Ca ngợi tình nghĩa cha con sâu nặng

Nêu đặc sắc nghệ thuật của tác phẩm?

3. Nghệ thuật

- Tạo tình huông phức tạp căng thẳng, mâu thuẫn được đẩy lên qua lời thoại.

- Ngôn ngữ giàu sắc thái Nam Bộ, sử dụng nhiều từ ngữ và cách nói địa phương

Qua bài học,em hãy nêu ý nghĩa câu truyện?

4. Ý nghĩa văn bản

Vẻ đẹp lòng hiếu thảo và tinh thương con là bài học của muôn đời.

HS đọc phần tiểu dẫn SGK và nêu hoàn cảnh sáng tác truyện.

B. Truyện : Vi hành(Nguyễn Ái Quốc)

I. Tìm hiểu chung

- Hoàn cảnh sáng tác

Trao đổi thảo luận nhóm.

GV chia lớp thành nhiều nhóm nhỏ để hướng dẫn HS vừa đọc vừa tìm hiểu nội dung nghệ thuật truyện: Vi hành.

II. Đọc – hiểu

1. Đọc: Châm biếm, bông đùa, mỉa mai

- Nhóm 1. Bản chất bù nhìn của Khải Định hiện lên như thế nào?

2. Nội dung và nghệ thuật

a. Nội dung

- Bản chất bù nhìn của Khải Định: với người Pháp, Khải Định chỉ là thứ đồ chơi hiếm hoi qua việc miêu tả chân dung Khải Định:

+ Mặt mũi: Vô duyên

+ Trang phục: lố lăng

+ Điệu bộ cử chỉ: Lấm lét, lúng túng

+ Hành động: Lén lút vi hành

→ Không trực tiếp xuất hiện, chân dung Khải Định hiện lên một cách đầy đủ trong mọi trường hợp: một thằng hề mua vui, một con rối, một công cụ rẻ tiền dưới sự điều khiển của thực dân Pháp.

→ Sự đánh giá khách quan nhất của người dân Pháp. Hắn dần dần bị hạ thấp: Từ một ông vua – thằng hề – một con rối – và cuối cùng là một đứa con nít.

- Nhóm 2. Nội dung của tác phẩm còn hướng tới đối tượng đả kích nào?

- Thái độ thù địch của chính phủ Pháp đối với người Việt Nam.

Chính phủ Pháp nhìn bất cứ người An Nam nào cũng đề cho là một vị hoàng đế. Thậm chí chính phủ còn cho người theo dõi “ bám sát đế giày tôi”

- Nhóm 3. Nêu những đặc sắc nghệ thuật của truyện?

b Đặc sắc nghệ thuật

- Tạo tình huống đặc sắc.

- Cách kể chuyện hóm hỉnh, kết hợp giữa kể, tả, viết thư

Nêu ý nghĩa của văn bản?

3. Ý nghĩa văn bản

Vi hành là truyện ngắn tiêu biểu cho bút pháp văn xuôi hiện đại của Nguyễn Ái Quốc, thể hiện tài châm biếm sâu sắc của tác giả về hoàng đế An Nam và triều đình nhà Nguyễn. Qua đó, thể hiện thá độ cảu người dân và chính phủ “bảo hộ” đối với Việt Nam và vị hoàng đế này.

HẾT TIẾT 57, CHUYỂN SANG TIẾT 58

C. Truyện: Tinh thần thể dục(Nguyễn Công Hoan)

HS đọc tiểu dẫn SGK

Tóm tắt nội dung chính.

I. Tìm hiểu chung

1. Giới thiệu tác giả

SGK

2. Giới thiệu tác phẩm

- Đăng báo Tiểu thuyết thứ bảy số 251 ngày 25-3-1939.

- Vạch trần tính chất bịm bợm của phong trào thể dục thể thao mà thực dân Pháp cổ động nhằm đánh lạc hướng thanh niên.

GV hướng dẫn HS đọc theo cảnh.

Trao đổi cặp nhỏ.

II. Đọc hiểu văn bản

1. Đọc

2. Nội dung và nghệ thuật

- Chỉ rõ những mâu thuẫn cơ bản của truyện?

a/ Nội dung:

- Trát của quan tri huyện sức hương lí xã Ngũ Vọng:

Nội dung tờ trát của quan huyện Lê Thăng: tầm quan trọng của cuộc giao đấu, mệnh lệnh nghiêm như quân lệnh, chỉ dẫn rõ ràng về số người tham gia, về cách ăn mặc, thời gian, thái độ..

- Sự hưởng ứng của nhân dân:

Đối với tinh thần thể dục của các quan chức là tình cảnh thảm hại những người nông dân bị bắt đi xem bóng đá: anh Mịch, bác Phô gái, bà cụ Phó Bính, thằng Cò…

+ Lời xin của anh Mịch >< sự từ chối của lí trưởng

+ Yêu cầu của bà phó Bính >< sự giải quyết của ông Lí.

+ Cảnh tróc nã của tuần phiên >< sự sợ hãi của thằng Cò

+ Kết quả tróc nã >< thái độ của ông Lí.

- Nghệ thuật dựng truyện của tác giả có gì độc đáo?

b. Nghệ thuật:

cách dựng cảnh, chọn tình huống, ngôn ngữ và đối thoại, tạo ra mâu thuẫn.

- Hãy nêu ý nghĩa phê phán của truyện?

3 Ý nghĩa của truyện

Sự giả dối, bịm bợm của phong trào thể dục thể thao thời Pháp thuộc, trong khi đời sống nhân dân còn vô cùng nghèo khổ, đói cơm rách áo thì mọi sự cổ động chỉ là trò bịp bợm.

4. Củng cố

Hệ thống kiến thức vừa học, nhấn mạnh trọng tâm bài học.

5. Dặn dò

Tự ôn tập theo hướng dẫn. Chuẩn bị bài mới : Luyện tập viết bản tin.

Xem thử Giáo án Văn 11 KNTT Xem thử Giáo án Văn 11 CTST Xem thử Giáo án Văn 11 CD

Xem thêm các bài soạn Giáo án Ngữ văn lớp 11 hay khác:

Tài liệu cho giáo viên: Giáo án, powerpoint, đề thi giữa kì cuối kì, đánh giá năng lực, thi thử THPT, HSG, chuyên đề, bài tập cuối tuần..... độc quyền VietJack, giá hợp lí

Tủ sách VIETJACK shopee lớp 10-11 cho học sinh và giáo viên (cả 3 bộ sách):

ĐỀ THI, GIÁO ÁN, SÁCH LUYỆN THI DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 11

Bộ giáo án, bài giảng powerpoint, đề thi, sách dành cho giáo viên và gia sư dành cho phụ huynh tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official

Tổng đài hỗ trợ đăng ký : 084 283 45 85

Giáo án, bài giảng powerpoint Văn, Toán, Lí, Hóa....

4.5 (243)

799,000đs

199,000 VNĐ

Đề thi, chuyên đề Cánh diều, Kết nối tri thức, Chân trời sáng tạo...

4.5 (243)

799,000đ

99,000 VNĐ

Sách luyện 30 đề thi thử THPT năm 2025 mới

4.5 (243)

199,000đ

99.000 - 149.000 VNĐ

xem tất cả

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.