Giáo án Văn 8 bài Câu cảm thán - Giáo án Ngữ văn lớp 8

HĐ1.HDHS tìm hiểu đặc điểm hình thức và chức năng của câu cảm thán:

- Gọi HS đọc BT

H:Trong những đoạn trích trên câu nào là câu cảm thán ?

- Hỡi Lão Hạc ơi ! than ôi.

I .Đặc điểm hình thức và chức năng

1. Bài tập : SGK –T 43

H: Đặc điểm nào cho biết đó là câu cảm thán ?

- Hỡi ơi ,than ôi, dấu chấm than.

H: Câu cảm thán dùng để làm gì ? khi viết đơn, biên bản, hợp đồng hay trình bầy kết quả giải một bài toán …có thể dùng câu cảm thán không ?Vì sao ?

H: Qua đó em hiểu câu cảm thán có đặc điểm hình thức và chức năng gì?

- Gọi HS đọc ghi nhớ –SGK

2. Nhận xét:

- Câu CT có từ cảm thán: Than ôi, hỡi ơi, chao ôi...

- Câu CT dùng để : bộc lộ cảm xúc, kết thúc bằng dấu (!)

- Không dùng câu cảm thán trong văn bản điều hành (hành chính).

- Câu cảm thán xuất hiện chủ yếu trong lời nói hằng ngày hay ngôn ngữ văn chương.

3. Ghi nhớ: SGK –T44

HĐ2.HDHS Luyện tập:

- Gọi HS đọc BT 1

- Bài tập 1 yêu cầu gì ?

II. Luyện tập

Bài 1: Xác định câu cảm thán:

- Không phải tất cả các câu trên đều là câu cảm thán.

a. Câu cảm thán:Than ôi, lo thay, nguy thay.

b. Hỡi cảnh rừng ghê gớm của ta ơi!

c. Chao ôi …thôi.

- Gọi HS đọc BT 2 & cho biết yêu cầu

- HS TL nhóm bàn TG 5'

Bài 2: Phân tích, tình cảm, cảm xúc

a. Lời than thở của người nông dân dưới chế độ PK.

b. Lời than thở của người chinh phụ trước nỗi truân chuyên do chiến tranh gây ra

c. Tâm trạng bế tắc của nhà thơ trước cuộc sống (Trước CM T8)

d. Sự ân hận của Dế Mèn trước cái chết thảm thương oan ức của dế choắt

→ Có bộc lộ cảm xúc, nhưng không có câu nào là câu CT vì các câu đó không có đặc điểm hình thức của kiểu câu cảm thán.

- Gọi HS đọc BT 3 – nêu yêu cầu.

- Yêu cầu hs đứng tại chỗ trả lời.

Bài 3: Đặt 2 câu cảm thán bộc lộ, cảm xúc:

Ôi, hạnh phúc nhất là được sống trong tình yêu của cha mẹ !

b. Đẹp thay, sắc trời buổi bình minh!

- Gọi HS đọc BT4 - nêu yêu cầu.

- Học sinh nêu đặc điểm hình thức và chức năng của câu NV, CK, CT.

Bài 4: Nhắc lại dặc điểm hình thức và chức năng của câu NV, CK, CT

a. NV : ai, gì nào, tại sao, đâu, bao giờ … → dùng để hỏi, kết thúc ?

b. CK: Hãy, đừng, chớ ,đi ,thôi, nào → chức năng ra lệnh, yêu cầu, đề nghị, khuyên bảo → Kết thúc dấu chấm than hoặc dấu chấm.