Giáo án Văn 8 bài Hành động nói tiếp theo - Giáo án Ngữ văn lớp 8

HĐ1.HDHScách thực hiện hành động nói:

- Gọi HS đọc BT

H: Đoạn văn gồm mấy câu?

H: Đánh số thứ tự trước mỗi câu trần thuật trong đoạn trích, Xác định mục đích nói của những câu ấy bằng cách đánh dấu (+) vào ô thích hợp và dấu (-) vào ô không thích hợp vào bảng tổng hợp kết quả bên dưới.

H: Cho biết sự giống nhau về hình thức của 5 câu trong đoạn văn ?

H: Cho biết trong 5 câu ấy, những câu nào giống nhau về mục đích nói?

- Trong đoạn văn, cùng là câu trần thuật, nhưng chúng có thể có mục đích khác nhau và thực hiện hành động nói khác nhau.

H: Lập bảng trình bày quan hệ giữa các kiểu câu nghi vấn, cầu khiến , cảm thán , trần thuật với kiểu hành động nói mà em biết.

H: Vậy em rút ra nhận xét gì về mối quan hệ giữa kiểu câu và hành động nói ?

→ Thực hiện hành động nói trình bày→ trực tiếp

- Câu trần thuật thực hiện hành động nói cầu khiến→ gián tiếp.

H: Vậy qua VD em có nhận xét gì về cách thực hiện hành động nói?

- Hành động nói có thể được dùng trực tiếp bằng kiểu câu phù hợp với nó.Có thể được dùng gián tiếp bằng một kiểu câu khác.

VD: Hành động trình bày dùng câu trần thuật → cách dùng trực tiếp.

- Hành động điều khiển dùng câu trần thuật → cách dùng gián tiếp.

- Gọi HS đọc ghi nhớ SGK- T71

I. Cách thực hiện hành động nói

1.Bài tập 1 :SgK (T/70)

- Đều là câu trần thuật, đều kết thúc bằng dấu chấm

→ Câu 1, 2, 3→ mục đích trình bày

Câu 4, 5 → Mục đích cầu khiến

Bài tập 2:

* Nhận xét :

- Mỗi hành động nói được thực hiện bằng một kiểu câu có chức năng chính phù hợp với hành động đó( cách dùng trực tiếp). Hoặc dùng bằng kiểu câu khác( cách dùng gián tiếp).

2.Ghi nhớ: SGK- T71

HĐ2.HDHS luyện tập:

- GV hướng dẫn hs làm bài tập 1:

H:Tìm câu nghi vấn trong bài Hịch tướng sĩ và nêu mục đích của các hành đông nói .

II. Luyên tập

Bài 1: Tìm các câu nghi vấn trong bài "Hịch tướng sĩ" của Trần Quốc Tuấn

- Các câu đầu → Khẳng định các trung thần xả thân vì nghĩa.

- Từ xưa các bậc trung nghĩa sĩ bỏ mình vì nước, đời nào không có?

=>Hành động khẳng định → Tạo tâm thế cho chiến sĩ.

- Lúc bấy giờ, dẫu các ngươi muốn muốn vui vẻ phỏng có được không?

→phủ định→ thuyết phục, động viên

- Lỳc bấy giờ dẫu các ngươi không muốn vui vẻ phỏng có được khụng ?

→ khẳng định kết quả- thuyết phục động viên.

- Nếu vậy, rồi đây…trời đât nữa

→ KĐịnh hành động cần làm ngay

=> Các câu nghi vấn đều được dùng với hành động nói mục đích gián tiếp.

H: Tìm câu trần thuật MĐ cầu khiến? Tác dụng?

Bài 2- t71

- Tất cả các câu trần thuật đều thực hiện hành động cầu khiến, kêu gọi

- Cách dùng gián tiếp này để tạo ra sự đồng cảm sâu sắc, nó khiến cho những nguyện vọng của lãnh tụ trở thành nguyện vọng thân thiết của mỗi người

H: Tìm Các câu có mục đích câu cầu khiến Dế choắt.

Bài 3:-T72

Dế Choắt:

- Song anh có cho phép em mới dám nói.

Anh đã nghĩ thương em như thế này…thì em chạy sang.

Dế mèn :Được, chú mình cứ nói thẳng thừng ra nào.

- Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi.

*Nhận xét: Dế choắt yếu đuối nên CK nhẵn nhặn, mềm mỏng, khiêm tốn

- Dế Mèn ỷ thế là kẻ mạnh nên giọng điệu ra lệnh ngạo mạn, hách dịch.

- GV hướng dẫn hs làm bài tập 4.

Bài 4 – T72

- Ba cách a, b và e nhã nhặn và lịch sự hơn cả

- Gv hướng dẫn hs làm bài tập 5.

H: Hành động nào hợp lý nhất ?

Bài 5: - T72

- Hành động a hơi kém lịch sự.

- Hành động hơi buồn cười.

- Hành động c là hợp lí nhất.