Giáo án Văn 8 bài Liên kết các đoạn văn trong văn bản - Giáo án Ngữ văn lớp 8

HĐ1.HDHS tìm hiểu tác dụng của việc liên kết các đoạn văn trong văn bản:

- Đọc vd 1 (SGK).

I.Tác dụng của việc liên kết các đoạn văn trong văn bản:

1. Bài tập

H: Hai đoạn văn trên có mối quan hệ gì không? Tại sao ?

*VD1: Hai đoạn văn cùng viết về ngôi trường Mĩ Lí → không có sự gắn kết với nhau.

- Đoạn 1: tả cảnh sân trường Mĩ Lí trong buổi tựu trường.

- Đoạn 2: nêu cảm giác của nhân vật “tôi” một lần ghé qua thăm trường.

- Đọc vd 2 (SGK)

H: So với vd 1 ở vd 2 có gì khác ?

H: Cụm từ “Trước đó mấy hôm” bổ sung ý nghĩa gì cho đoạn văn thứ 2?

H:Từ đó em hãy cho biết tác dụng của việc liên kết đoạn văn trong văn bản?

(GV chuyển ý)

*VD2: Có thêm cụm từ “Trước đó mấy hôm”.

- Cụm từ :"trước đó mấy hôm” bổ sung ý nghĩa về thời gian, tạo sự liên tưởng cho người đọc với đoạn trước → tạo sự gắn kết chặt chẽ 2 đoạn văn, làm cho 2 đoạn văn liền mạch.

→ vậy cụm từ “Trước đó mấy hôm” chính là phương tiện liên kết 2 đoạn văn.

2. Nhận xét:

- Liên kết đoạn văn làm cho các đoạn văn có sự gắn kết chặt chẽ, mạch lạc.

HĐ2.HDHS tìm hiểu cách liên kết các đoạn văn trong văn bản:

- Y/c hs đọc 2 đoạn văn sgk.

H:Hai đoạn văn trên có liết kê hai khâu của quá trình lĩnh hội và cảm thụ văn học, đó là những khâu nào?

H: Hai khâu này được xây dựng thành 2 đoạn văn, em hãy tìm những từ ngữ liên kết 2 đoạn văn trên?

H: Những từ ngữ này tạo quan hệ gì ?

H: Em hãy kể một số phương tiện liên kết có quan hệ liệt kê ?

II. Cách liên kết các đoạn văn trong văn bản:

1. Dùng từ ngữ để liên kết đoạn văn.

Bài tập

+ Nhận xét:

a. 2 khâu: tìm hiểu, cảm thụ.

- Từ ngữ liên kết: bắt đầu, sau.

⇒ Quan hệ liệt kê:

- Trước hết, đầu tiên, cuối cùng, sau nữa, một mặt, mặt khác, một là, hai là, thêm vào đó, ngoài ra...

- HS đọc vd b (51).

H: Tìm quan hệ ý nghĩa giữa 2 đoạn văn trên ?

H: Tìm từ ngữ liên kết trong 2 đoạn văn?

H: Tìm thêm các phương tiện liên kết có ý nghĩa đối lập ?

b) Quan hệ đối lập :

- “ Nhưng”

- Nhưng, trái lại, tuy vậy, ngược lại, song , thế mà.

- HS đọc vd I.2(50-51)

H:Từ “đó” thuộc từ loại nào? “Trước đó” là khi nào?

- HS đọc 2 đoạn văn d- vd tr 52.

c. Chỉ từ: đó, ấy ⇒ trước đó chỉ t/g đã xẩy ra sự việc.

- Đại từ, chỉ, quan hệ từ → đc dùng làm phượng tiện liên kết.

H:Phân tích mối quan hệ ý nghĩa giữa 2 đoạn văn?

H: Tìm từ ngữ liên kết 2 đoạn văn?

H: Vậy: về từ ngữ, ta có thể dùng từ loại nào làm phương tiện liên kết?

- Chuyển ý:

d. Hai đoạn văn có ý nghĩa tổng kết, khái quát.

- Từ liên kết: “ nói tóm lại”.

⇒ có thể dùng quan hệ từ, đại từ, chỉ từ, từ có ý nghĩa tổng kết, khái quát → phương tiện liên kết.

- HS đọc vd (SGK-53).

H:Tìm câu liên kết giữa 2 đoạn văn?

H: Tại sao câu đó lại có tác dụng liên kết?

GV: Như vậy ngoài các phương tiện liên kết bằng từ ngữ, ta còn có thể dùng câu để nối ý hai đoạn văn.

H: Khi chuyển từ đoạn văn này sang đoạn văn khác ta cần làm gì?Có những phương tiện liên kết nào?

- HS đọc ghi nhớ (SGK- 53).

2. Dùng câu để liên kết:

* Bài tập

+ Nhận xét:

- Câu: “ái dà, lại còn chuyện đi học nữa đấy”.

→ liên kết 2 đoạn văn.

- Vì nó nối ý giữa 2 đoạn văn → (đi học)

3. Ghi nhớ(SGK) T53.

HĐ3.HDHS luyện tập:

- Đọc bài tập 1, nêu yêu cầu bài tập?

- HS làm bài, nhận xét.

- GV sửa chữa, bổ sung.

III. Luyện tập:

1. Bài 1(53): Tìm từ ngữ liên kết , chỉ quan hệ ý nghĩa của nó.

a. nói như vậy → ý nghĩa tổng quát, khái quát.

b. thế mà → quan hệ đối lập.

c. “cũng” → nối đoạn 1 với đoạn 2 → liệt kê.

“tuy nhiên” → nối đoạn 2 với đoạn 3 → đối lập.

- Đọc bài tập 2, xác định yêu cầu, làm bài.

Gọi 3 em lên bảng giải.

HS nhận xét. GV kết luận.

Bài 2(53): Điền phương tiện liên kết:

a. từ đó.

b. nói tóm lại.

c. thật khó trả lời.

Đọc bài tập 3, xác định yêu cầu, làm bài.

- GV hướng dẫn hs viết đoạn văn có sử dụng phép liên kết(ở nhà)