Giáo án bài Truyện Kiều của Nguyễn Du (Tiết 1) - Giáo án Ngữ văn lớp 9

HĐ1. HDHS đọc và tìm hiểu chú thích:

- HS đọc phần giới thiệu t/ giả Nguyễn Du

- Hướng dẫn học sinh giải nghĩa chú thích.

I. Đọc và tìm hiểu chú thích

1. Đọc

2. Chú thích:

HĐ2. HDHS đọc- hiểu văn bản:

H: Đoạn trích cho em biết về những thông tin gì trong cuộc đời của t/g?

(GV nhấn mạnh những điểm quan trọng)

H: Nguyễn Du sinh trưởng trong một gia dình như thế nào?

(cha từng đỗ tiến sĩ và làm tể tướng dưới triều Nguyễn, anh làm quan to dưới triều Lê-Trịnh)

H: Thời đại Nguyễn Du sống có gì đặc biệt?

(XHPKVN khủng hoảng sâu sắc, phong trào k/n nông dân liên tục, Tây Sơn 1 phen thay đổi sơ hà - thất bại → Nguyễn )

H: Văn bản cung cấp những thông tin gì về bản thân ND ?

(Phiêu bạt 10 năm đất Bắc, đói rét, bệnh, ở ẩn quê nghèo khổ - làm quan bất đắc dĩ dưới triều Nguyễn)

(“chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài” - Mộng L.Đường nx “ Lời văn tả ra hình như máu chảy ở đầu ngọn bút, nước mắt thấm trên tờ giấy khiến ai đọc đến cũng phải thấm thía ngậm ngùi, đau đớn đến đứt ruột…Nếu không phải có con mắt thông thấu cả sáu cõi, tấm lòng nghĩ suốt cả nghìn đời thì tài nào có cái bút lực ấy” )

H: Nhận xét chung về Nguyễn Du?

- Cho hs quan sát tranh

- Cho hs nx tranh

H: Nêu những nét chính trong sự nghiệp s/t của ND?

(GV giới thiệu thêm 1 số sáng tác lớn của ND

II. đọc- hiểu văn bản:

1. Tác giả Nguyễn Du:

a. Thân thế, cuộc đời :

- Nguyễn Du: ( 1765-1820) tên tự là Tố Như , hiệu là Thanh Hiên.

- Quê ở Tiên Điền , Huyện Nghi Xuân,Tỉnh Hà Tĩnh.

   +) Gia đình: Xuất thân trong một gia đình đại quý tộc, nhiều đời làm quan và có truyền thống về văn học.

- Lúc nhỏ sống vinh hoa phú quý đến 9 tuổi mồ côi cha, 12 tuổi mồ côi mẹ -> Tác động lớn đến sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Du.

   +) Thời đại: Ông sống ở cuối thế 18 đầu thế kỷ 19( một thời đại l/s có nhiều biến động) -> chứng kiến bao sự biến đổi trong lịch sử  tác động tới tình cảm, nhận thức của Nguyễn Du để ông hướng ngòi bút vào hiện thực.

   +) Bản thân: ND học giỏi nhưng nhiều lận đận, từng bôn ba nhiều nơi, tiếp xúc nhiều vùng văn hoá khác nhau: phiêu bạt nhiều năm trên đất Bắc sau về ở ẩn tại Hà Tĩnh.

- Ông từng làm quan bất đắc dĩ dưới triều Nguyễn ánh, nhiều lần đi sứ sang Trung Quốc. Ông có đ/k tiếp xúc nhiều cảnh đời và số phận khác nhau.

- ND là người có kiến thức sâu rộng: am hiểu về văn hoá dân tộc và văn chương Trung Quốc.

⇒ Sự từng trải trong cuộc đời đã tạo cho ND có một vốn sống phong phú, là ng có trái tim nhân hậu, giàu t/y thương cảm thông sâu sắc với nỗi đau khổ của nhân dân: “Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài”.

* Nguyễn Du là một thiên tài văn học, một nhà nhân đạo chủ nghĩa lớn, một danh nhân văn hoá của dân tộc và thế giới .

b. Sự nghiệp văn học.

* Ông S/t cả vh bằng chữ Hán và chữ Nôm, s/t của ông mang tầm vóc của một thiên tài vh.

- Thơ chữ Hán có 3 tập thơ: “Thanh Hiên Thi tập”, “Nam trung tạp ngâm”, “Băc hành tạp lục”

⇒ gồm 243 bài .

- Sáng tác chữ Nôm có nhiều t/p có g/tr: “ Văn chiêu hồn”, “Truyện Kiều”.

→ Xuất sắc nhất là “ Truyện Kiều” (Đoạn trường tân thanh)