Giáo án Toán lớp 5 Bài 3: Ôn tập và bổ sung các phép tính với phân số - Chân trời sáng tạo

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Tiết 1

I. Khởi động:

* Mục tiêu: Tạo cảm xúc vui tươi, kết nối với chủ đề bài học.

* Phương pháp: Thực hành.

* Hình thức tổ chức: Tập thể cả lớp, cá nhân.

- Tổ chức cho HS hoạt động nhóm đôi.

- GV treo (hoặc trình chiếu) hình vẽ để HS quan sát.

– GV nêu các câu hỏi:

+ Hình vẽ được chia thành bao nhiêu phần bằng nhau?

+ Đã tô màu bao nhiêu phần của tờ giấy?

+ Phần tô màu xanh nhiều hơn phần tô màu hồng là bao nhiêu phần của tờ giấy?

– GV gọi vài nhóm đọc phép tính vả kết quả, khuyến khích HS giải thích cách làm.

GV cho HS đếm số ô vuông trên hình vẽ để xác định kết quả, rồi đặt vấn đề: Ta đã dựa vào hình vẽ để tính tổng, hiệu các phân số. Nếu không có hình ảnh thì ta cộng, trừ hai phân số thế nào?

→ Bài mới.

- HS hoạt động nhóm đôi.

- Các nhóm thực hiện theo các yêu cầu sau:

- HS quan sát:

6 phần bằng nhau.

HS viết phép tính vào bảng con (mỗi HS viết 1 phép tính).

$\frac{1}{2}+\frac{1}{3}=\frac{5}{6}$

Tổng số phần của tờ giấy đã được tô màu là $\frac{5}{6}$ tờ giấy.

$\frac{1}{2}-\frac{1}{3}=\frac{1}{6}$

Phần tô màu xanh nhiều hơn phần tô màu hồng là $\frac{1}{6}$ tờ giấy.

- HS giải thích cách làm.

HS có thể trình bày theo các cách khác nhau: tính toán (dựa vào kiến thức đã học về cộng, trừ phân số ở lớp 4 hoặc thao tác trên hình vẽ (đếm số ô vuông), ...).

II. Khám phá, hình thành kiến thức mới: Ôn tập và bổ sung các phép tính với phân số

* Mục tiêu: Thực hiện được phép cộng, phép trừ hai phân số khác mẫu số bằng cách lấy mẫu số chung là tích của hai mẫu số.

* Hình thức tổ chức: Tập thể cả lớp, cá nhân.

GV gợi ý, HS đóng góp ý kiến xây dựng bài.

1. Ví dụ 1

a) Cộng hai phân số khác mẫu số

$\frac{1}{2}+\frac{1}{3}$ = ?

- Nhận xét mẫu số của hai phân số.

- Ta đã chia tờ giấy thành mấy phần bằng nhau?

– Tức là ta đã quy đồng mẫu số.

Ta cộng thế nào? (Có thể trình bày bằng cách xuống dòng.)

– Muốn cộng hai phân số khác mẫu số, ta làm thế nào?

b) Trừ hai phân số khác mẫu số

$\frac{1}{2}-\frac{1}{3}=?$ (Tương tự nội dung Cộng hai phân số khác mẫu số.)

c) Khái quát hoá cách quy đồng mẫu số các phân số trong trường hợp không có mẫu số chung

GV hỏi để HS đưa ra nhận xét.

Khi quy đồng mẫu số hai phân số, ta có thể làm như thế nào?

2. Ví dụ 2

GV đọc từng phép tính cho HS thực hiện vào bảng con.

- Hai phân số khác mẫu số.

- 6 phần

- HS đọc kết quả quy đồng.

– Cộng tử số với tử số, giữ nguyên mẫu số.

= $\frac{3+2}{6}=\frac{5}{6}$

- HS đọc.

- So sánh kết quả ở phần Cùng học.

- Quy đồng mẫu số rồi cộng tử số với nhau.

- HS thảo luận rồi trình bày.

Muốn trừ hai phân số khác mẫu số, ta quy đồng mẫu số rồi trừ tử số cho nhau.

- Khi quy đồng mẫu số hai phân số, ta có thể làm như sau:

– Tìm mẫu số chung (tính tích của hai mẫu số hoặc tìm một số có thể chia hết cho cả hai mẫu số). Áp dụng tính chất cơ bản của phân số, viết thành các phân số có mẫu số chung.

HS thực hiện vào bảng con, rồi trình bày.