Giáo án Vật Lí 6 Bài 14: Mặt phẳng nghiêng mới nhất

HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (5’)

Mục tiêu:   HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.

Phương pháp dạy học:  Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

Treo hình 14.1 lên bảng. Làm cách nào để đưa ống bê tông lên bờ? Một số người quyết định vạt bờ dùng MPN để kéo lên, liệu làm như vậy có dễ dàng hơn không? Để trả lời câu hỏi này ta nghiên cứu bài học: BÀI 14 : MẶT PHẲNG NGHIÊNG

HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức

Mục tiêu:   Nêu được hai ví dụ sử dụng MPN trong cuộc sống và chỉ rõ ích lợi của chúng.

Phương pháp dạy học:  Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực:  Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

- Để kéo ống bêtông lên bằng MPN thì có làm giảm lực kéo không?

- Để giảm lực kéo nên tăng hay giảm độ nghiêng của MPN?

- Có

- Giảm

I. Thí nghiệm

1. Đặt vấn đề:

- Trong hình 30, với lực của mỗi người bằng 450N vẫn chưa đủ lớn để kéo ống lên.

- Nếu dùng một tấm ván có thể kéo được ống lên trên như hình 32.

- Muốn giảm lực kéo thì cần giảm độ nghiêng đồng thời tăng độ dài của MPN.

Khi dùng MPN có một số ưu điểm:

- Tư thế đứng chắc chắn hơn.

- Kết hợp được một phần trọng lực của cơ thể.

- Cần một lực bé hơn (bằng P).

Cho kẻ bảng 14.1 sgk vào vở

Hướng dẫn làm TN như hình 14.2 sgk

Cho đo trọng lượng vật

- Em hãy chỉnh độ cao của mặt phẳng nghiêng chia làm 3 lần: Lần 1: cao 5cm, lần 2: cao 10cm, lần3: cao 20cm  

Trong 3 độ cao này thì lực kéo ở độ cao nào lớn nhất?

- Trong TN trên để giảm độ cao của MPN ta làm cách nào?

- Trả lời câu hỏi ở đầu bài?

Hướng dẫn cách cầm lực kế song song với mặt phẳng nghiêng, cách đọc số chỉ của lực kế.

- Trả lời C2    

Thực hiện

Thực hiện

- 20cm

- tăng chiều dài hoặc tăng chiều cao của MPN

Dùng MPN kéo ống bê tông lên dễ dàng hơn

Hoàn thành bảng 14.1

C1: Bảng 14.1 SGK

 - Giảm chiều cao kê mặt phẳng nghiêng

- Tăng độ dài của mặt phẳng nghiêng

 - Giảm chiều cao kê mặt phẳng nghiêng đồng thời tăng độ dài của mặt phẳng nghiêng

2. Thí  nghiệm:

a. Chuẩn bị:

- Lực kế có GHĐ 2,5 đến 3N. Khối trụ có móc, 3 tấm ván có độ dài khác nhau và một số vật kê (hình 34).

b. Tiến hành đo:

- Đo trọng lượng F_1­ của vật.

- Đo lực kéo F₂ trên MPN có các độ nghiêng khác nhau.

+ Lần 1: Dùng tấm ván ngắn nhất lắp vào thí nghiệm, dùng lực kế xác định độ lớn của lực.

+ Lần 2: Dùng miếng ván dài hơn thay thế và xác định lại lực kéo.

+ Lần 3: Tiếp tục làm giảm độ nghiêng bằng tấm ván dài nhất, đo lại kết quả.

Giữ nguyên độ cao, thay đổi chiều dài MPN thì độ nghiêng của MPN sẽ thay đổi.

1. Bảng Kết quả thí nghiệm:

- Dùng mặt phẳng nghiêng có thể kéo một vật với một lực như thế nào?

- Mặt phẳng càng nghiêng ít thì sao?

- Lực kéo vật ở mặt phẳng nghiêng phụ thuộc vào gì?

- Dùng mặt phẳng nghiêng có thể kéo vật lên với lực kéo nhỏ hơn trọng lượng của vật

- Mặt phẳng nghiêng càng ít, thì lực cần để kéo vật trên mặt phẳng đó càng nhỏ

- Mặt phẳng càng nghiêng ít, thì lực cần kéo vật trên mặt phẳng đó càng nhỏ.

3. Rút ra kết luận.

- Dùng mặt phẳng nghiêng có thể kéo (đẩy) vật lên với lực nhỏ hơn trọng lượng của vật.

- Mặt phẳng càng nghiêng ít, thì lực cần kéo vật trên mặt phẳng đó càng nhỏ.

Các cách làm giảm độ nghiêng của mặt phẳng nghiêng:

- Giảm chiều cao kê mặt phẳng nghiêng

- Tăng chiều dài của mặt phẳng nghiêng

- Giảm chiều cao kê mặt phẳng nghiêng, đồng thời tăng chiều dài của mặt phẳng nghiêng

HOẠT ĐỘNG 3:  Hoạt động luyện tập (10')

Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học

Phương pháp dạy học:  Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực:  Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

Bài 1: Trong các cách sau, cách nào không làm giảm được độ nghiêng của mặt phẳng nghiêng?

A. tăng chiều dài của mặt phẳng nghiêng.

B. giảm chiều dài của mặt phẳng nghiêng.

C. giảm chiều cao kê của mặt phẳng nghiêng.

D. tăng chiều dài của mặt phẳng nghiêng đồng thời giảm chiều cao kê mặt phẳng nghiêng.

Đáp án

Để giảm góc nghiêng có thể:

- Tăng chiều dài của mặt phẳng nghiêng.

- Giảm chiều cao kê của mặt phẳng nghiêng.

- Tăng chiều dài của mặt phẳng nghiêng đồng thời giảm chiều cao kê mặt phẳng nghiêng.

⇒ Đáp án B

Bài 2: Điền từ thích hợp vào chỗ trống: Dùng mặt phẳng nghiêng có thể làm………. tác dụng của lực.

A. tăng      B. thay đổi hướng

C. giảm      D. lệch đi

Đáp án

Dùng mặt phẳng nghiêng có thể làm thay đổi hướng tác dụng của lực.

⇒ Đáp án B

Bài 3: Kết luận nào là đúng khi nói về việc sử dụng mặt phẳng nghiêng để đưa một thùng hàng lên thùng xe ô tô?

A. Lực để kéo vật lên nhỏ hơn trọng lượng của thùng hàng.

B. Lực để kéo vật lên bằng trọng lượng của thùng hàng.

C. Lực để kéo vật lên lớn hơn trọng lượng của thùng hàng.

D. Lực để kéo vật lên có cường độ bất kì.

Đáp án

Khi sử dụng mặt phẳng nghiêng để đưa một thùng hàng lên thùng xe ô tô thì lực để kéo vật lên nhỏ hơn trọng lượng của thùng hàng.

⇒ Đáp án A

Bài 4: Khi dùng mặt phẳng nghiêng

A. trọng lượng của vật giảm đi.

B. hướng của trọng lượng thay đổi.

C. cả hướng và độ lớn của trọng lực thay đổi.

D. trọng lượng của vật không thay đổi.

Đáp án

Khi dùng mặt phẳng nghiêng, trọng lượng của vật không thay đổi ⇒ Đáp án D

Bài 5: Điền từ thích hợp vào chỗ trống: Mặt phẳng nghiêng càng nghiêng ít thì lực cần để kéo vật trên mặt phẳng nghiêng ……..

A. càng giảm      B. càng tăng

C. không thay đổi      D. tất cả đều đúng

Đáp án

Mặt phẳng nghiêng càng nghiêng ít thì lực cần để kéo vật trên mặt phẳng nghiêng càng giảm

⇒ Đáp án A

Bài 6: Dụng cụ nào sau đây là ứng dụng của mặt phẳng nghiêng?

A. Cái kéo      B. Cầu thang gác

C. Mái nhà      D. Cái kìm

Đáp án

Cầu thang gác là dụng cụ ứng dụng của mặt phẳng nghiêng ⇒ Đáp án B

Bài 7: Dùng mặt phẳng nghiêng có thể kéo vật lên với lực kéo

A. xấp xỉ hơn trọng lượng của vật.

B. đúng bằng hơn trọng lượng của vật.

C. nhỏ hơn trọng lượng của vật.

D. lớn hơn trọng lượng của vật.

Đáp án

Dùng mặt phẳng nghiêng có thể kéo vật lên với lực kéo nhỏ hơn trọng lượng của vật.

⇒ Đáp án C

Bài 8: Dùng mặt phẳng nghiêng để đưa một vật nặng lên cao, có thể

A. làm thay đổi phương của trọng lực tác dụng lên vật.

B. làm giảm trọng lượng của vật.

C. kéo vật lên với lực kéo nhỏ hơn trọng lượng của vật.

D. kéo vật lên với lực kéo lớn hơn trọng lượng của vật.

Đáp án

Dùng mặt phẳng nghiêng để đưa một vật nặng lên cao, có thể kéo vật lên với lực kéo nhỏ hơn trọng lượng của vật ⇒ Đáp án C

Bài 9: Sàn nhà cao hơn mặt đường 50 cm. Để đưa một chiếc xe máy từ mặt đường vào nhà, người ta có thể sử dụng mặt phẳng nghiêng có độ dài và độ cao h nào sau đây?

A.  l  < 50 cm, h = 50 cm.

B.  l  = 50 cm, h = 50 cm

C.  l  > 50 cm, h < 50 cm

D.  l  > 50 cm, h = 50 cm

Đáp án

Để đưa một chiếc xe máy từ mặt đường vào nhà, người ta có thể sử dụng mặt phẳng nghiêng có độ dài > 50 cm, độ cao h = 50 cm ⇒ Đáp án D

Bài 10: Biết độ dài của mặt phẳng nghiêng lớn hơn độ cao bao nhiêu lần thì lực dùng để kéo vật lên cao có thể nhỏ hơn trọng lượng của vật bấy nhiêu lần. Muốn kéo một vật nặng 2000N lên cao 1,2m với lực kéo 500N thì phải dùng mặt phẳng nghiêng có độ dài bằng bao nhiêu?

A.  l  > 4,8 m      B.  l  < 4,8 m

C.  l  = 4 m      D.  l  = 2,4 m

Đáp án

Lực kéo nhỏ hơn 4 lần, vậy chiều dài  l  phải lớn hơn chiều cao h là 4 lần tức là

l  > 4.1,2 = 4,8 m

⇒ Đáp án A

HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’)

Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập

Phương pháp dạy học:  Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực:  Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

Tùy ví dụ của mà GV uốn nắn, sửa chữa cho phù hợp với yêu cầu .

GV yêu cầu HS nêu hai ví dụ về MPN.

GVH :

- Tại sao khi lên dốc càng thoai thoải, càng dễ dàng hơn?

- Ở hình 35 chú Bình đã dùng một lực 500N đưa một thùng phuy 2000N lên sàn xe. Nếu sử dụng tấm ván dài hơn thì chú Bình sử dụng lực nào có lợi hơn?

Để củng cố cho học sinh, Giáo viên đặt câu hỏi:

Cho biết lợi ích của MPN?

Lực kéo vật trên MPN phụ thuộc vào độ nghiêng của MPN như thế nào?

- Kéo ống bêtông lên từ một hố sâu. Đẩy các thùng nặng lên xe tải.

- Dốc càng thoai thoải tức độ nghiêng càng ít thì lực nâng người khi đi càng nhỏ

- c.  F < 500N, vì khi dùng tấm ván dài hơn thì độ nghiêng của tấm ván sẽ giảm

4. Vận dụng

HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’)

Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học

Phương pháp dạy học:  Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực:  Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

Ứng dụng thực tế mà em đã từng áp dụng