(Siêu ngắn) Soạn bài Chiến thắng Mtao Mxây (trang 19) - Cánh diều

Bài viết soạn bài Chiến thắng Mtao Mxây trang 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25 siêu ngắn gọn sách Ngữ văn 10 Cánh diều giúp học sinh lớp 10 dễ dàng soạn văn 10.

(Siêu ngắn) Soạn bài Chiến thắng Mtao Mxây (trang 19) - Cánh diều

A/ Hướng dẫn soạn bài Chiến thắng Mtao Mxây

1. Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 19 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1):

- Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây (trích Đăm Săn - sử thi Ê-đê)

- Khi đọc sử thi, các em cần chú ý:

+ Tóm tắt được nội dung bao quát của văn bản (Tác phẩm kể lại sự kiện gì? Xảy ra trong bối cảnh thời gian, không gian như thế nào? Chủ đề của tác phẩm là gì?).

+ Nhân vật chính là ai? Nhân vật được miêu tả ở phương diện nào?

+ Biện pháp nghệ thuật nổi bật của văn bản là gì? Lời người kể chuyện và lời nhân vật được thể hiện như thế nào?

+ Liên hệ, kết nối với kinh nghiệm sống của bản thân để hiểu thêm câu chuyện.

- Đọc nội dung đoạn giới thiệu để hiểu bối cảnh đoạn trích.

Trả lời:

Chiến thắng Mtao Mxây kể về cuộc chiến giữa Đăm Săn và Mtao M xây. Mtao Mxây lợi dụng lúc tù trưởng đi vắng đã mang quân sang định cướp vợ Hơ Nhị và đánh phá buôn làng của Đăm Săn. Cả hai lần Mtao Mxây mang quân sang xâm chiếm, Đăm Săn đểu chiến thắng trở về và mang lại rất nhiều đất đai, nô lệ.

- Nhân vật chính: Đăm Săn và Mtao Mxây

- Biện pháp nghệ thuật: so sánh, phóng đại. Lời người kể chuyện và lời nhân vật thể hiện qua phương pháp đối thoại

- Người đứng đầu: tài giỏi + vị tha, thấu hiểu

2. Đọc hiểu

* Trả lời câu hỏi giữa bài:

Câu 1 (trang 19 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Màu sắc văn hóa Tây Nguyên thể hiện qua các yếu tố nào?

Trả lời:

- Ngôi nhà.

- Cầu thang.

Câu 2 (trang 20 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Chú ý chi tiết miêu tả ngoại hình Mtao Mxây.

Trả lời:

- Khiên tròn

- Gươm óng ánh

- Dữ tợn như vị thần

- Đóng khố, mặc áo dày

- Dáng tần ngần

Câu 3 (trang 21 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Chú ý biện pháp nghệ thuật được sử dụng để miêu tả hình ảnh múa khiên của Đăm Săn và Mtao Mxây.

Trả lời:

So sánh + phóng đại

Câu 4 (trang 21 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Chú ý chi tiết ông trời giúp đỡ Đăm Săn.

Trả lời:

Ông trời ủng hộ chính nghĩa

Câu 5 (trang 22 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Lời nói và hành động của dân làng cho biết tình cảm của cộng đồng đối với tù trưởng Đăm Săn như thế nào?

Trả lời:

Cộng đồng yêu mến, ngưỡng mộ Đăm Săn

Câu 6 (trang 24 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Tưởng tượng không khí ăn mừng của dân làng đối với chiến thắng của Đăm Săn.

Trả lời:

Huyên náo, vui tươi, rộn rã, náo nhiệt, tưng bừng.

Câu 7 (trang 24 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Chú ý vẻ đẹp khác thường của người anh hùng Đăm Săn.

Trả lời:

- Chàng nằm trên võng, tóc thả trên sàn, hứng tóc chàng ở dưới đất là một cái nong hoa; bắp chân chàng to bằng cây xà ngang, bắp đùi chàng to bằng Ống bễ, sức chàng ngang sức voi đực, hơi thở chàng ầm ầm tựa sấm dậy, chàng nằm sấp thì gãy rầm sàn, chàng nằm ngửa thì gãy xà đọc.

Câu 8 (trang 25 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Chú ý nghệ thuật miêu tả nhân vật Đăm Săn.

Trả lời:

Phóng đại, làm tăng vẻ đẹp hình tượng của nhân vật Đăm Săn.

* Trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1 (trang 25 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Chỉ ra những sự kiện chính, lời người kể chuyện, lời nhân vật trong văn bản Chiến thắng Mtao Mxây.

Trả lời:

- Những sự kiện chính:

+ Trận chiến giữa Đăm Săn và Mtao Mxây.

+ Đăm Săn ăn mừng chiến thắng cùng dân làng.

- Lời người kể: miêu tả, giới thiệu bối cảnh, sự kiện của truyện.

- Lời nhân vật: Đăm Săn, Mtao Mxây, dân làng, ông Trời.

Câu 2 (trang 25 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Nhân vật người anh hùng Đăm Săn được miêu tả với những đặc điểm nổi bật nào? Chỉ ra những chi tiết cho thấy sự đối lập giữa Đăm Săn với Mtao Mxây.

Trả lời:

- Dũng cảm, tài năng, sức mạnh phi thường.

- Ngang sức voi đực.

- Hơi thở tựa sấm.

- Nằm sấp gãy gầm sàn, nằm ngửa gãy xà dọc.

- Sự đối lập:

+ Đăm Săn dũng mãnh, phi thường, được dân làng yêu quý.

+ Mtao Mxây hèn nhát, yếu đuối, không được tin tưởng.

Câu 3 (trang 25 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Nêu và phân tích tác dụng của một biện pháp nghệ thuật tiêu biểu trong văn bản (Ví dụ: so sánh, phóng đại, đối lập, tương phản,...).

Trả lời:

“Một lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh, Một lần xốc tới nữa, chàng vượt một đồi lồ ô. Chàng chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía tây”.

=> Sức khỏe phi thường của Đăm Săn.

Câu 4 (trang 25 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Hãy làm sáng tỏ một đặc điểm nổi bật của thể loại sử thi được thể hiện trong đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây.

Trả lời:

Nhân vật anh hùng: hiện thân cho ý chí và khát vọng của cả cộng đồng.

Câu 5 (trang 25 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Phân tích một số câu nói và hành động của dân làng trước chiến thắng của Đăm Săn để làm rõ tình cảm của cộng đồng Ê-đê đối với người anh hùng.

Trả lời:

- Lời nói của dân làng:

+ “không đi sao được!… người nhà giàu cầm đầu chúng tôi nay đã không còn nữa”, “không đi sao được! Tù trưởng chúng tôi đã chết, lúa chúng tôi đã mục, chúng tôi còn ở với ai?”

=> Tin cậy, muốn đi theo.

- Hành động của dân làng:

+ Tôi tớ của Đăm Săn: “… Các chàng trai đi lại ngực đụng ngực. Các cô gái đi lại vú đụng vú. Cảnh làng một tù trưởng nhà giàu trông sao mà vui thế!”

=> Vui mừng, quấn quýt.

Câu 6 (trang 25 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Đoạn trích phản ánh và ca ngợi điều gì? Điều ấy có còn ý nghĩa với cuộc sống hôm nay không? Vì sao?

Trả lời:

- Ước mơ, khát vọng, lí tưởng chung của cả cộng đồng.

- Điều ấy còn có ý nghĩa với cuộc sống hôm nay vì cuộc sống của con người luôn hi vọng cái thiện sẽ thắng cái ác.

Câu 7 (trang 25 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1):

Hãy thể hiện cảm nhận của em về trận chiến giữa Đăm Săn và Mtao Mxây bằng cách vẽ một bức tranh hoặc viết đoạn văn miêu tả (khoảng 8-10 dòng).

Trả lời:

- Hình thức:

+ Viết được đoạn văn theo đúng yêu cầu khoảng 8-10 câu.

- Nội dung:

+ Cảm nhận về trận chiến.

+ Một số ý cần có trong đoạn văn như: kết quả các trận chiến, hình tượng Đăm Săn và Mtao Mxây…

* Đoạn văn mẫu tham khảo:

Trận chiến giữa Đăm Săn và Mtao Mxây diễn ra trong ba hiệp. Hiệp đấu thứ nhất: Hai bên lần lượt múa khiên. Mtao Mxây múa trước: tỏ ra yếu ớt và kém cỏi. Đăm Săn múa khiên: tỏ ra mạnh mẽ, tài giỏi hơn,vẫn giữ thái độ bình tĩnh, thản nhiên. Mtao Mxây chạy khắp nơi để tránh đường khiên Đăm Săn múa. Chàng đâm trúng Mtao Mxây nhưng không thủng. Hiệp đấu thứ hai: Được trời mách bảo, Đăm Săn nén cái chày mòn trúng tai Mtao Mxây. Đăm Săn múa khiên: sức mạnh như gió bão. Cây giáo đâm liên tiếp Mtao Mxây nhưng không thủng. Cuối cùng Mtao Mxây van nài Đăm Săn để được sống. Đăm Săn không tha thứ cho những tội ác hắn đã gây ra, đã cắt đầu hắn đem bêu ngoài đường. Dân làng Mtao Mxây nhất loạt theo Đam Săn về ngôi làng mới.

B/ Học tốt bài Chiến thắng Mtao Mxây

1/ Nội dung chính Chiến thắng Mtao Mxây

- Văn bản “Chiến thắng Mtao Mxây” ca ngợi sức mạnh và vẻ đẹp của người anh hùng Đăm Săn trong việc chiến thắng Mtao Mxây, cứu được vợ của mình trở về và đem vinh quang về cho dân làng. Đăm Săn xứng đáng là người anh hùng mang tầm vóc sử thi của dân tộc Ê-đê thời cổ đại.

2/ Bố cục văn bản Chiến thắng Mtao Mxây

- Phần 1 (Từ đầu đến “giết chết Mtao Mxây”): Cảnh trận đánh giữa hai tù trưởng.

- Phần 2 (Tiếp đến “Họ đến bãi ngoài làng, rồi vào làng”): Cảnh Đăm Săn cùng nô lệ ra về sau chiến thắng.

- Phần 3 (Còn lại): Cảnh Đăm Săn ăn mừng chiến thắng.

3/ Tóm tắt văn bản Chiến thắng Mtao Mxây

“Chiến thắng Mtao-Mxây” kể về cuộc chiến giữa Đăm Săn và Mtao-Mxay. Mtao Mxay lợi dụng lúc tù trưởng Đăm Săn đi vắng đã mang quân sang định cướp vợ Hơ Nhị và đánh phá buôn làng của của Đăm Săn. Cả hai lần Mtao Mxay mang quân sang xâm chiếm, Đăm Săn đều chiến thắng trở về và thu lại rất nhiều đất đai, nô lệ.

4/ Nội dung, nghệ thuật văn bản Chiến thắng Mtao Mxây

a. Giá trị nội dung:

- Ca ngợi dũng cảm, trọng danh dự, gắn bó với gia đình

- Phê phán tính cách tham lam, độc ác, hèn nhát

b. Giá trị nghệ thuật:

- Nghệ thuật so sánh, ẩn dụ

- Nghệ thuật phóng đại

Để học tốt bài Chiến thắng Mtao Mxây hay khác:

• Nội dung chính Chiến thắng Mtao Mxây
• Tác giả tác phẩm: Chiến thắng Mtao Mxây

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 10 Cánh diều siêu ngắn, hay khác:

• Thần trụ trời

• Ra-ma buộc tội

• Thực hành tiếng Việt trang 32

• Viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội

• Thuyết trình về một vấn đề xã hội

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 10 hay khác:

• Soạn văn 10 Cánh diều (hay nhất)
• Soạn văn 10 Cánh diều (ngắn nhất)
• Soạn văn 10 Cánh diều (siêu ngắn)
• Giải Chuyên đề học tập Văn 10 Cánh diều
• Giải lớp 10 Cánh diều (các môn học)
• Giải lớp 10 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 10 Chân trời sáng tạo (các môn học)

---