(Siêu ngắn) Soạn bài Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội: Một hằng số văn hóa Việt Nam - Cánh diều

Bài viết soạn bài Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội: Một hằng số văn hóa Việt Nam trang 94, 95, 96, 97 siêu ngắn gọn sách Ngữ văn 10 Cánh diều giúp học sinh lớp 10 dễ dàng soạn văn 10.

(Siêu ngắn) Soạn bài Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội: Một hằng số văn hóa Việt Nam - Cánh diều

A/ Hướng dẫn soạn bài Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội Một hằng số văn hóa Việt Nam

Yêu cầu (trang 94 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1):

- Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.

- Khi đọc văn bản thông tin nói chung và văn bản thông tin tổng hợp nói riêng, các em cần lưu ý:

+ Nhận diện những đặc điểm chung của văn bản (ví dụ: nhan đề / tiêu đề, đề mục lớn, đề mục nhỏ, lời chú thích, ...).

+ Phát hiện mô hình cấu trúc của văn bản (ví dụ: nguyên nhân - kết quả; trật tự thời gian, phân loại, vấn đề và giải pháp; liệt kê chuỗi sự việc; các bước trong quy trình; ...).

+ Tìm hiểu thông tin chi tiết trong văn bản và đánh giá giá trị, ý nghĩa của những thông tin đó với thực tiễn đời sống.

+ Phân tích, đánh giá tác dụng của phương tiện ngôn ngữ và các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ; sự kết hợp của yếu tố thuyết minh với miêu tả, biểu cảm, tự sự trong việc truyền tải thông tin đến người đọc.

+ Trong quá trình đọc hiểu, cần kết nối với hiểu biết, kinh nghiệm, vốn sống cá nhân và các hoạt động tra cứu khác để hỗ trợ việc tìm hiểu và vận dụng thông tin từ văn bản.

- Đọc trước văn bản Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội: một hằng số văn hoá Việt Nam và tìm hiểu lịch sử, ý nghĩa của các tên gọi: Thăng Long, Đông Đô, Hà Nội và thông tin về nhà sử học Trần Quốc Vượng.

Trả lời:

- Nhận diện những đặc điểm chung của văn bản

+ Nhan đề: Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội: Một hằng số văn hóa Việt Nam

+ Đề mục lớn: 2 đề mục

+ Phương tiện phi ngôn ngữ: Hình ảnh trực quan Khuê Văn Các.

2. Đọc hiểu

* Trả lời câu hỏi giữa bài:

Câu 1 (trang 95 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Văn hóa Hà Nội được hình thành dựa trên sự kết hợp của những yếu tố nào?

Trả lời:

Địa lý, lịch sử, văn hoá xã hội.

Câu 2 (trang 96 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Điều gì đã tạo nên nếp sống thanh lịch của người Hà Nội?

Trả lời:

- Truyền thống hiếu học, điều kiện giao lưu văn hoá xã hội, kết quả của tinh hoa bốn phương hội tụ.

* Trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1 (trang 97 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Nhan đề của văn bản giúp người viết nêu bật được thông tin chính nào? Em hiểu thế nào là “hằng số văn hoá”?

Trả lời:

- Nhan đề văn bản đã nêu được thông tin: Văn hoá của Thăng Long - Hà Nội.

- “Hằng số văn hoá”: Những yếu tố khách quan vũ trụ.

Câu 2 (trang 97 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Đề tài của văn bản trên là gì? Em dựa vào đâu để xác định điều đó?

Trả lời:

- Đề tài: Văn hoá Thăng Long (Hà Nội).

- Căn cứ: nhan đề, các đề mục.

Câu 3 (trang 97 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Trong từng phần, thông tin chính của văn bản Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội: một hằng số văn hóa Việt Nam đã được làm rõ qua những phương diện nào?

Trả lời:

- Hà Nội cùng những nét văn hóa đặc biệt.

- Con người Hà Nội với nếp sống thanh lịch, có năng lực.

Câu 4 (trang 97 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Để giúp người đọc hiểu đặc điểm của “văn hoá Thăng Long - Hà Nội”, tác giả đã huy động, kết nối thông tin từ những lĩnh vực nào? Hãy chỉ ra biểu hiện cụ thể của các loại thông tin ấy (Ví dụ: thông tin địa lí – “Hà Nội [...] là thủ đô tự nhiên của lưu vực sông Hồng, của miền Bắc Việt Nam”).

Trả lời:

- Địa lí: vị trí của Hà Nội, sông hồ, núi, …

- Văn học: trữ lượng dân gian phong phú, ca dao, tục ngữ, dân ca…trích dẫn các câu ca dao, ngạn ngữ…

- Văn hóa: các lễ hội dân gian, tôn giáo…

Câu 5 (trang 97 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Theo em, văn bản Thăng Long - Đông Đô – Hà Nội: một hằng số văn hoá Việt Nam đã sử dụng phương thức thuyết minh kết hợp với những phương thức nào (biểu cảm, tự sự, nghị luận,...)? Hãy chỉ ra và phân tích mục đích của việc lồng ghép các yếu tố đó trong bài viết.

Trả lời:

- Thuyết minh + nghị luận.

- Nghị luận: Với mỗi đề mục tác giả đêu ra luận điểm + lí lẽ/ dẫn chứng để chứng minh.

Câu 6 (trang 97 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Văn bản đã đem đến cho em những kiến thức nào mới? Em thích nhất đặc điểm nào của văn hoá Hà Nội được đề cập tới trong bài? Hãy nêu lên một số nét đặc sắc về văn hoá của vùng miền hoặc quê hương của em.

Trả lời:

- Đem đến kiến thức về văn hoá Hà Nội và con người Tràng An. Em thích vẻ đẹp cổ xưa của Hà Nội.

- Hải Dương là mảnh đất hiếu học, nơi có rất nhiều trạng nguyên và quan thần trong triều đình xưa.

B/ Học tốt bài Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội Một hằng số văn hóa Việt Nam

1/ Nội dung chính Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội Một hằng số văn hóa Việt Nam

Văn bản nhằm cung cấp đến bạn đọc những thông tin về quá trình hình thành văn hoá Việt Nam (lịch sử, địa lý) và những đặc điểm văn hoá của Thăng Long Hà Nội.

2/ Bố cục văn bản Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội Một hằng số văn hóa Việt Nam

- Đoạn 1: Từ đầu đến “ở và đi lại”:Sự hình thành văn hóa Hà Nội

- Đoạn 2: Còn lại: Nếp sống thanh lịch của người Hà Nội

3/ Tóm tắt văn bản Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội Một hằng số văn hóa Việt Nam

Văn bản viết về Hà Nội với sự hình thành của văn hóa Hà Nội và nếp sống thanh lịch của người Hà Nội.

4/ Nội dung, nghệ thuật văn bản Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội Một hằng số văn hóa Việt Nam

a. Giá trị nội dung:

- Cung cấp những thông tin về lịch sử văn hóa và nếp sống người Hà Nội.

- Khuyến khích gìn và phát huy nét truyền thống trong văn hóa Hà Nội.

b. Giá trị nghệ thuật:

- Lập luận chặt chẽ, logic.

- Sử dụng nhiều tục ngữ ca dao để làm chặt chẽ thêm luận điểm.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 10 Cánh diều siêu ngắn, hay khác:

• Lễ hội Đền Hùng

• Lễ hội dân gian đặc sắc của dân tộc Chăm ở Ninh Thuận

• Thực hành tiếng Việt trang 104

• Viết bản nội quy, hướng dẫn nơi công cộng

• Viết bài luận về bản thân

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 10 hay khác:

• Soạn văn 10 Cánh diều (hay nhất)
• Soạn văn 10 Cánh diều (ngắn nhất)
• Soạn văn 10 Cánh diều (siêu ngắn)
• Giải Chuyên đề học tập Văn 10 Cánh diều
• Giải lớp 10 Cánh diều (các môn học)
• Giải lớp 10 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 10 Chân trời sáng tạo (các môn học)

---