Vở thực hành Ngữ văn 8 Hoàng Lê nhất thống chí - Chân trời sáng tạo

Câu hỏi

Câu trả lời của em

Cách em thực hiện kĩ năng đọc

Kĩ năng đọc: Liên hệ

Cảnh kiêu binh phò Trịnh Tông lên ngôi ở đây có gì khác so với cảnh lên ngôi của vua chúa ngày xưa mà em biết hoặc hình dung?

Kĩ năng đọc: Suy luận

Đọc SGK, tr. 71 - 72, em có nhận xét gì về hành động của đám kiêu binh?

Kĩ năng đọc: Theo dõi

Chú ý diễn biến và chỉ ra mối quan hệ giữa các sự kiện, tuyến sự kiện qua các đoạn lược dẫn cả ở Hồi thứ hai và Hồi thứ mười bốn.

Kĩ năng đọc: Suy luận

Câu nói: Ta với các ngươi hãy tạm sửa lễ cũng Tết trước đã. Đến tối 30 Tết lập tức lên đường, hẹn đến ngày mồng 7 năm mới thì vào thành Thăng Long mở tiệc ăn mừng. Các ngươi nhớ lấy, đừng cho là ta nói khoác! thể hiện nét tính cách gì của vua Quang Trung?

Kĩ năng đọc: Theo dõi

Từ Lại nói, Tôn Sĩ Nghị và Vua Lê ở thành Thăng Long,... đến hết đoạn trích, tuyến truyện có gì thay đổi?

Kĩ năng đọc: Suy luận

Phần kể về Vua Lê Chiêu Thống (ở phần cuối đoạn trích Hồi thứ mười bốn) có phải là một tuyến tuyện khác không? Vì sao?

Câu hỏi

Câu trả lời của em

Cách em thực hiện

kĩ năng đọc

Kĩ năng đọc: Liên hệ

Cảnh kiêu binh phò Trịnh Tông lên ngôi ở đây có gì khác so với cảnh lên ngôi của vua chúa ngày xưa mà em biết hoặc hình dung?

Điểm khác biệt: Cảnh rước kiệu được dân chúng dâng lên rất cao để những người ở xa có thể nhìn xuống và không có liệu mà dùng tạm chiếc mâm vẫn bày cỗ lộc làm ghế và đặt thế tử lên ngồi và 8 người kề vai vào khiêng.

Đọc văn bản, liên hệ những điều đã xem, đã đọc về cảnh lên ngôi của các vua chúa thời xưa để nhận xét.

Kĩ năng đọc: Suy luận

Đọc SGK, tr. 71 - 72, em có nhận xét gì về hành động của đám kiêu binh?

Hành động kiệu binh là sai khi đã ra oai với dân thường điều đó là điều cấm kị, dân cần được bảo vệ giúp đỡ thay vì bị bắt nạt dương oai với họ.

Đọc văn bản và suy luận,

Kĩ năng đọc: Theo dõi

Chú ý diễn biến và chỉ ra mối quan hệ giữa các sự kiện, tuyến sự kiện qua các đoạn lược dẫn cả ở Hồi thứ hai và Hồi thứ mười bốn.

- Kiêu binh lược hồi thứ 2 bỏ rơi Trịnh Tông và lúc bấy giờ phò tá con của Trịnh Tông và Quân Huệ giành được chiến thắng nhưng tới hồi thứ mười bốn kiêu binh ỷ vào công phò lập của Trịnh Tông càng ngày lộng hành và đến khi Nguyễn Huệ dẹp loạn và giành chiến thắng.

-  Đều thấy sự xuất hiện của sự quấy rối nổi loạn và những anh hùng đứng lên dẹp loạn mang chiến thắng về cho nhân dân.

Đọc văn bản và tìm các chi tiết mô tả diễn biến để chỉ ra mối quan hệ giữa các sự kiện, tuyến sự kiện

Kĩ năng đọc: Suy luận

Câu nói: Ta với các ngươi hãy tạm sửa lễ cũng Tết trước đã. Đến tối 30 Tết lập tức lên đường, hẹn đến ngày mồng 7 năm mới thì vào thành Thăng Long mở tiệc ăn mừng. Các ngươi nhớ lấy, đừng cho là ta nói khoác! thể hiện nét tính cách gì của vua Quang Trung?

- Thể hiện ý chí quyết tâm trả thù và mưu lược của Quang Trung quyết tâm giành lại chiến thắng ăn mừng toàn dân toàn quân, thể hiện ý chí của sự quân tử xung trận không một chút sợ hãi, lo lắng.

Đọc văn bản và rút ra kết luận.

Kĩ năng đọc: Theo dõi

Từ Lại nói, Tôn Sĩ Nghị và Vua Lê ở thành Thăng Long,... đến hết đoạn trích, tuyến truyện có gì thay đổi?

Tuyến truyện thay đổi khi được sự lo lắng, hoang mang cũng không màng bất tắc vẫn tiếp tục cho cuộc vui không biết tới quân ta chuẩn bị đổ bộ tới.

Đọc văn bản và theo dõi các diễn biến câu chuyện để thấy sự thay đổi.

Kĩ năng đọc: Suy luận

Phần kể về Vua Lê Chiêu Thống (ở phần cuối đoạn trích Hồi thứ mười bốn) có phải là một tuyến tuyện khác không? Vì sao?

Phần kể về Vua Lê Chiêu ống có phải là một tuyến truyện khác vì đây là câu chuyện kể về Vua Lê Chiêu Thống không liên quan trực tiếp câu chuyện hiện tại của nhân vật.

Đọc văn bản và nhận xét.

Hoàng Lê nhất thống chí

Khái quát

Nhân vật Nguyễn Huệ

Sự thất bại của nhà Thanh

Sự thảm hại của vua Lê Chiêu Thống

1. Tác giả:

Ngô Gia văn phái, thuộc dòng họ Ngô Thì, trong đó có hai tác giả chính là Ngô Thì Chí (1753 - 1788) và Ngô Thì Du (1772 - 1840). Quê quán: làng Tả Thanh Oai, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Tây. Họ sống và làm quan dưới triều Nguyễn.

2. Tác phẩm:

Tác phẩm Hoàng Lê nhất thống chí được viết bằng chữ Hán. Là cuốn tiểu thuyết viết theo lối chương hồi.

- Nguyễn Huệ là con người: hành động mạnh mẽ, quyết đoán, xông xáo, nhanh gọn, có chủ đích và rất quản quyết.

+ Chỉ trong vòng 1 tháng từ khi quân Thanh vào Thăng Long, Nguyễn Huệ đã nhanh chóng chuẩn bị mọi mặt để tiến quân ra Bắc.

+ Tế cáo lên ngôi Hoàng đế.

+ Xuất binh ra Bắc.

+ Tuyển mộ quân lính.

+ Mở cuộc tập duyệt binh ở Nghệ An.

+ Kêu gọi tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc.

- Là người có trí tuệ sáng suốt, nhạy bén.

+ Biết lắng nghe những lời khuyên bảo của tướng sĩ

+ Nhận định tình hình và đưa ra quyết định quan trọng đúng lúc.

+ Sáng suốt, nhạy bén, biết dùng người tài

- Ý chí quyết thắng và tài dụng binh như thần:

+ Trước khi xuất binh đã tính kĩ mọi chiến lược và tin chắc vào thắng lợi chỉ trong vòng 10 ngày xuất binh.

+ Là người có tài lãnh đạo tài tình, lẫm liệt, có nhiều chiến lược và mưu kế trong trận đánh.

+ Nhận định tình hình của quân giặc, của quân mình một cách tỉ mỉ và chi tiết.

+ Khích lệ tinh thần của chiến sĩ.

+ Khơi dậy lòng căm thù giặc.

+ Kính trọng những người lính mong muốn được chiến đấu cho Tổ quốc.

- Là người có tầm nhìn xa, trông rộng.

⇒ Quang Trung là người anh hùng quả cảm, trí tuệ, sáng suốt, có tài dụng binh và mưu lược.

- Tôn Sĩ Nghị bất tài, hèn nhát nhưng lại kiêu căng tự mãn, trễ nải quân cơ: “chỉ chăm chú vào việc yến tiệc vui mừng, không hề lo chi đến việc bất trắc”; khi quân Tây Sơn đánh đến thì “sợ mất mật, ngựa không kịp đóng yên, người không kịp mặc áo giáp, dẫn bọn lính kị mã của minh chuồn trước qua cầu phao, rồi nhăm hướng bắc mà chạy”.

- Sầm Nghi Đống thì thắt cổ chết.

- Binh sĩ: đánh trận đã tan tác, hỗn loạn, nhục nhã trở về nước.

- Vì lợi ích của dòng họ, vị thế nhà Lê mà trở thành những kẻ phản động, cõng rắn cắn gà nhà, đi ngược lại quyền lợi của dân tộc;

- Đớn hèn, nhục nhã trước quân Thanh;

- Tháo chạy thục mạng, cướp cả thuyền của dân mà qua sông, khi đuổi kịp Tôn Sĩ Nghị thì “nhìn nhau than thở, oán giận chảy nước mắt”, rồi chấp nhận phận vong quốc, sau này phải cạo đầu tết tóc như người Mãn Thanh…

Thái độ, tình cảm của tác giả khi viết về Vua Quang Trung - nghĩa quân Tây Sơn

Thái độ, tình cảm của tác giả khi viết về anh em Trịnh Tông - đám kiêu binh

Thái độ, tình cảm của tác giả khi viết về Lê Chiêu Thống, Tôn Sĩ Nghị và đội quân xâm lược nhà Thanh.

Thái độ, tình cảm của tác giả khi viết về Vua Quang Trung - nghĩa quân Tây Sơn

Thái độ, tình cảm của tác giả khi viết về anh em Trịnh Tông - đám kiêu binh

Thái độ, tình cảm của tác giả khi viết về Lê Chiêu Thống, Tôn Sĩ Nghị và đội quân xâm lược nhà Thanh.

Thái độ nể trọng, ngợi ca thể hiện qua cách tường thuật, miêu tả tính kỉ luật, dũng mãnh, cách thể hiện chân dung Hoàng đế Quang Trung như một anh hùng chiến trận, một vị vua mưu lược, bách chiến bách thắng,

Thái độ phê phán thể hiện qua cách tưởng thuật, miêu tả cảnh kiêu binh phò Trịnh Tông lên ngôi như một trò hề khôi hài, chưa từng thấy trong các nghi lễ đăng quang của hoàng đế...

Thái độ phê phán, chế giễu thể hiện qua cách tưởng thuật, miêu tả các cảnh thua trận, đặc biệt là cảnh chạy trốn nhục nhã của chúng.

Cốt truyện trong văn bản Hoàng Lê nhất thống chí

(cốt truyện đa tuyến)

Cốt truyện trong văn bản ......................

(cốt truyện đơn tuyến)

Điểm tương đồng

Điểm khác biệt

Cốt truyện trong văn bản Hoàng Lê nhất thống chí

(cốt truyện đa tuyến)

Cốt truyện trong văn bản Lặng lẽ Sapa

(cốt truyện đơn tuyến)

Điểm tương đồng

- Có nhiều hoặc một vài nhân vật cùng xuất hiện.

- Là tác phẩm tự sự.

Điểm khác biệt

- Cốt truyện có nhiều chuỗi sự kiện, nhiều tuyến nhân vật, đan xen với nhau.

- Tiểu thuyết chương hồi

- Lồng ghép các câu chuyện với nhau khi nhân vật đang nói chuyện hay kể về một sự vật sự việc khác nhau.

- Cốt truyện chỉ có một chuỗi sự kiện đơn giản, 1 tuyến truyện duy nhất.

- Truyện ngắn hiện đại.