Giáo án Địa Lí 10 Bài 24: Phân bố dân cư. Các loại hình quần cư và đô thị hóa

Bước 1: HS đọc mục 1 trang 93 SGK để nêu khái niệm phân bố dân cư. Phân biệt tự giác và tự phát?

Bước 2: HS trả lời, HS khác bổ sung, GV chuẩn kiến thức.

GV nêu vấn đề: Để thể hiện tình hình phân bố dân cư trên một lãnh thổ người ta sử dụng tiêu chí mật độ dân số.

- Mật độ dân số TG: 48 người\ km²

I. Phân bố dân cư

1. Khái niệm

- Phân bố dân cư là sự sắp xếp dân số một cách tự phát hoặc tự giác trên một lãnh thổ nhất định, phù hợp với điều kiện sống và yêu cầu của xã hội.

ĐV: Người\ km²

(Sử dụng thông tin SGK, thông tin giáo viên cung cấp thêm – phụ lục 1)

Bước 2: HS trao đổi, bổ sung

Bước 3: Đại diện các nhóm phát biểu, GV chuẩn kiến thức.

2. Đặc điểm

a. Phân bố dân cư không đều trong không gian.

- KV tập trung đông: Đông Á(ĐTrung Quốc, Nhật, ĐBTriều Tiên), ĐNÁ, Trung- Nam Á, Tây Âu, Nam Âu, vùng Caribê.

- KV thưa dân: Châu đại dương, Trung Phi, Nam Phi, Bắc Phi, các vùng hoang mạc ở Châu Á.

b. Phân bố dân cư thay đổi theo thời gian

3. Các nhân tố ảnh hưởng đến phân bố dân cư

- Các nhân tố tự nhiên: Khí hậu, nguồn nước, địa hình, đất đai, khoáng sản.

- Các nhân tố kinh tế xã hội: Trình độ phát triển của lực lượng sản xuất, tính chất của nền kinh tế, lịch sử khai thác lãnh thổ, chuyển cư.

Bước 1: GV đưa câu hỏi:

- Nêu khái niệm ĐTH

- nhận xét sự thay đổi tỉ lệ dân cư thành thị và nông thôn trên thế giới?

- Kể tên 10 đô thị lớn nhất trên thế giới

Bước 2: HS trả lời, HS khác bổ sung, GV chuẩn kiến thức.

Bước 3. GV tổ chức trò chơi tiếp sức. Chia HS ra 2 nhóm, mỗi nhóm cử 5 HS, các em trong nhóm thay nhau viết lên bảng ảnh hưởng của tích cực và tiêu cực của đô thị hóa đến sự phát triển kinh tế xã hội và môi trường.

Bước 2: HS trả lời

Bước 3: gV chuẩn

III. Đô thị hóa

1. Khái niệm (SGK)

2. Đặc điểm

a. Dân cư thành thị có xu hướng tăng nhanh

- Tỉ lệ dân thành thị tăng rất nhanh, năm 1900 dân thành thị chiếm 13,6% - năm 2005 dân thành thị chiếm 48%.( VN: 29,6%)

b. Dân cư tập trung vào các thành phố lớn và cực lớn

- Số lượng các thành phố có số dân trên 1 triệu người ngày càng tăng. (Hiện nay cả thế giới có 270 thành phố với trên 1 triệu dân, 50 thành phố trên 5 triệu dân).

c. Phổ biến rộng rãi lối sống thành thị

- Lối sống của dân cư nông thôn nhích lại gần thành thị về nhiều mặt .

3. Ảnh hưởng của đô thị hóa đến sự phát triển kinh tế xã hội

- Tích cực: Làm chuyển dịch cơ cấu kinh tế và cơ cấu lao động, góp phần đẩy mạnh tốc độ tăng trưởng kinh tế, làm thay đổi sự phân bố dân cư và lao động, chất lượng cuộc sống và trình độ dân trí ngày càng tăng, cơ sở hạ tầng ngày càng hoàn thiện…

- Tiêu cực: Ô nhiễm môi trường, thất nghiệp, tệ nạn xã hội tăng....