Giáo án Khoa học lớp 5 Cánh diều Bài 3: Sự biến đổi trạng thái của chất

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: HS trả lời được câu hỏi mở đầu kết nối vào bài học.

b. Cách tiến hành:

- GV chiếu hình ảnh:

- GV mời 1 HS trả lời câu hỏi: Em hãy nêu cách đặt cái que vào kem để tạo thành kem que như hình?

- GV dẫn dắt vào bài học mới: Có rất nhiều cách làm có thể đạt được kết quả, nhưng cách đơn giản, hiệu quả nhất là dựa trên một giai đoạn làm kem, liên quan tới trạng thái của chất. Bài học ngày hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về các trạng thái của chất và sự biến đổi trạng thái của chất. Chúng ta cùng vào Bài 3 – Sự biến đổi trạng thái của chất.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu đặc điểm của chất ở trạng thái rắn, lỏng, khí

a. Mục tiêu: Nêu được ở mức độ đơn giản một số đặc điểm của chất ở trạng thái rắn, lỏng, khí.

b. Cách tiến hành:

- GV yêu cầu HS đọc nội dung trong mục Con ong SGK trang 16 để có kiến thức ban đầu về trạng thái tồn tại của chất.

- GV tổ chức cho HS chơi trò chơi “Truyền điện” để xác định trạng thái tồn tại của các vật xung quanh.

- GV phổ biến luật chơi: HS nối tiếp nhau nêu tên chất theo đúng trạng thái. Nếu nói đúng thì được “truyền điện”, chỉ bạn kế tiếp trả lời. Nếu nói sai hoặc trùng với tên chất đã nêu trước đó sẽ bị mất quyền chơi; HS trước đó được quyền chỉ bạn khác nói.

- GV quan sát HS chơi trò chơi, hỗ trợ (nếu cần).

- GV nhận xét, tuyên dương HS trả lời đúng.

- GV lưu ý: Trong thực tế, có ít chất tinh khiết tạo nên vật thể mà vật thể thường được tạo thành bởi hỗn hợp các chất. Ví dụ như sữa rửa mặt (là hỗn hợp của các chất lỏng không đồng nhất, gọi là nhũ tương) hay nước sông có phù sa (hỗn hợp chất rắn và chất lỏng, gọi là huyền phù), không khí có bụi (hỗn hợp chất rắn và chất khí) thì không phải chỉ là rắn/lỏng/khí.

- GV yêu cầu HS làm việc nhóm đôi, quan sát hình 2.

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm, trả lời câu hỏi: Khi cho một viên bi sắt lần lượt vào hai cốc nước khác nhau thì thấy nước trong mỗi cốc đều tăng lên cùng một lượng so với ban đầu (Hình 2a, 2b). Thí nghiệm này chứng minh đặc điểm gì của chất ở trạng thái rắn? Nhận xét về hình dạng của viên bi sắt khi để ở bên ngoài và bên trong cốc thủy tinh (hình 2c).

- GV yêu cầu đại diện các nhóm treo kết quả làm việc của nhóm trước lớp. Các nhóm nhận xét lẫn nhau.

- HS quan sát hình ảnh.

- HS trả lời: Khi kem trong khuôn còn ở thể lỏng, ta đặt que vào chính giữa khuôn rồi cho vào ngăn đá tủ lạnh. Kem đông lại sẽ được que kem như hình.

- HS lắng nghe, ghi tên bài mới.

- HS đọc bài: Mỗi chất có thể tồn tại ở trạng thái rắn, trạng thái lỏng hoặc trạng thái khí.

- HS tham gia trò chơi.

- HS lắng nghe GV phổ biến luật chơi.

- HS nêu trạng thái của một số vật xung quanh, ví dụ: trạng thái rắn: sắt, thép, gỗ,....

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu, ghi nhớ.

- HS chia nhóm, quan sát hình.

- HS làm việc nhóm, ghi kết quả thảo luận vào bảng nhóm.

- HS trình bày kết quả thảo luận: Chất ở trạng thái rắn có hình dạng xác định và chiếm khoảng không gian xác định.

- HS lắng nghe, ghi bài.