Giáo án bài Cách làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn học

HĐ1. HD tìm hiểu cách làm bài văn biểu cảmvề tác phẩm văn học

H: Bài văn viết về tác phẩm nào?

H:Hãy đọc liền mạch bài thơ đó?

- HS đọc bài thơ.

I.Tìm hiểu cách làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn hoc.

a. Bài văn phát biểu cảm nghĩ về bài thơ "Qua Đèo Ngang"?

Bước tới Đèo Ngang bóng xế tà

Cỏ cây chen đá, lá chen hoa

Lom khom dưới núi, tiều vài chú

Lác đác bên sông, chợ mấy nhà

Nhớ nước, đau lòng con cuốc cuốc

Thương nhà mỏi miệng cái gia gia

Dừng chân đứng lại trời non nước

Một mảnh tình riêng ta với ta

(Bà Huyện Thanh Quan)

? Phát biểu cảm nghĩ của mình về bài thơ bằng cách nào?

- PBCN: Trình bày những cảm xúc, tưởng tượng, liên tưởng, suy ngẫm về nội dung và hình thức của tác phẩm thông qua các hình ảnh, ngôn ngữ…

? Bài văn trên có bố cục mấy phần? Nêu nhiệm vụ của từng phần?

? Những cảm xúc, ấn tượng và lời giới thiệu chung của người viết về bài thơ được trình bày trong phần mở bài ntn

* MB

- Giới thiệu tác phẩm, nêu ấn tượng, cảm nghĩ chung( Đây là bài thơ hay, bộc lộ hững tâm sự riêng của Bà Huyện Thanh Quan khi đặt chân tới Đèo Ngang trong buổi chiều tà. Đây là bài thơ trung đại mà em yêu thích)

? Hình dung tưởng tượng, liên tưởng, suy ngẫm và những cảm xúc về nội dung và hình thức của tác phẩm . Hãy chỉ ra các yếu tố đó trong bài văn?

* TB

- Hình dung, tưởng tượng về bức tranh cảnh Đèo Ngang trong buổi chiều tà được tác giả ghi lại trong bốn câu thơ đầu.

+ Cảnh thoáng đãng mà heo hút

+ Thấp thoáng có sự sống của con người nhưng vẫn hoang sơ

=> Cảm nhận như có nỗi buồn xâm chiếm lòng người khi đọc bốn câu thơ đầu

- Đồng cảm, thấu hiểu tâm trạng của nữ sĩ khi đọc bốn câu thơ cuối

+ Âm thanh của tiếng chim hay chính là tiếng lòng nhớ nước thương nhà của tác giả

+ Tâm trạng cô đơn không người sẻ chia của nhà thơ giữa núi đèo hoang sơ, rộng lớn, cô liêu.

- Liên tưởng, so sánh giữa cụm từ ta với ta trong bài thơ trên và cụm từ ta với ta trong bài thơ Bạn đến chơi nhà

- Thích phong cách thơ trang nhã, cổ điển mang màu sắc hoài cổ của Bà Huyện Thanh Quan: Giọng thơ trầm buồn, nghệ thuật đối, tả cảnh ngụ tình...

? Phần kết bài nêu ra những ấn tượng chung như thế nào về bài thơ

? Do đâu mà tác giả có những liêntưởng, tưởng tượng và suy ngẫm đó?

* KB

- Bài thơ có sức hấp dẫn đặc biệt đối với các thế hệ độc giả.

- Những suy ngẫm của người viết: Cảm nhận được lòng yêu nước, thương nhà tha thiết của bà Huyện Thanh Quan.

=> Do bài thơ gợi lên, nó gắn với từng lời, từng câu của tác phẩm.

? Thế nào là phát biểu cảm nghĩ về một tác phẩm văn học?

? Nêu bố cục của bài văn phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm văn học có mấy phần? Nội dung của từng phần:

- HS đọc ghi nhớ SGK

- GV chốt

2. Kết luận:

Ghi nhớ: SGK – T147

HĐ2. HD tìm hiểu cách làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn học

- GV gọi HS đọc bài tập 1

=> GV gợi dẫn

- GV yêu cầu HS xem lại phần đọc hiểu văn bản để chuẩn bị bài nói của mình.

II. Luyện tập

1. Bài tập 1:

* Phát biểu cảm nghĩ về bài thơ “Cảnh khuya” (HCM).

- Cảm xúc của người viết bắt nguồn từ cái gì?

+ Từ một so sánh mới mẻ, hấp dẫn (C1)

+ Từ những hành động quấn quýt, sinh động (C2)

+ Từ sự hài hoà giữa cảnh và người (C3)

+ Từ tâm hồn cao cả của Bác Hồ (C4)