Giáo án Sinh học 6 Bài 25: Biến dạng của lá

Giáo án Sinh học 6 Bài 25: Biến dạng của lá

A. Mục tiêu

1. Kiến thức

- Nêu được những đặc điểm về hình thái môi trường và chức năng của một số loại lá biến dạng.

- Hiểu được ý nghĩa biến dạng của lá.

2. Kĩ năng

- Rèn kĩ năng quan sát, nhận biết kiến thức từ vật mẫu.

3. Thái độ

- Giáo dục ý thức bảo vệ thực vật.

4. Định hướng phát triển năng lực

a. Năng lực chung:

+ Năng lực làm chủ và phát triển bản thân: năng lực tự học, tự giải quyết vấn đề; năng lực giải quyết vấn đề; năng lực tư duy.

+ Năng lực về quan hệ xã hội: giao tiếp

+ Năng lực công cụ: Sử dụng ngôn ngữ chính xác có thể diễn đạt mạch lac, rõ ràng.

b. Năng lực chuyên biệt: Nhóm năng lực liên quan đến sử dụng kiến thức sinh học, nhóm năng lực về nghiên cứu khoa học

B. Chuẩn bị

1. Chuẩn bị của giáo viên:

- Tranh một số loại lá biến dạng.

- Mẫu: một số loại lá biến dạng: Cây mây, đậu hà lan, cây hành, bèo đất, củ riềng, xương rồng.

2. Chuẩn bị của học sinh:

- Sưu tầm mẫu theo nhóm đã phân công và tiến hành ép khô theo lời dặn của GV.

- Kẻ bảng SGK tr.85 vào vở.

C. Tiến trình bài giảng

1. Ổn định lớp

Nắm sĩ số học sinh

2. Kiểm tra bài cũ (Giáo viên chấm điểm mẫu lá ép của HS cả lớp lấy điểm thực hành 15 phút)

3. Bài mới

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung cần đạt

HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (5’)

Mục tiêu: Định hướng cho học sinh nội dung cần hướng tới của bài học, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

Phiến lá thường có dạng bản dẹt, chức năng chính của lá là chế tạo chất dinh dưỡng cho cây. Nhưng do ở một số cây do thực hiện một số chức năng khác, lá đã bị biến dạng. Vậy biến dạng của lá như thế nào?

HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức

Mục tiêu: đặc điểm về hình thái môi trường và chức năng của một số loại lá biến dạng.

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

- GV yêu cầu HS hoạt động nhóm: quan sát hình và trả lời câu hỏi mục Giáo án Sinh học 6 Bài 2: Nhiệm vụ của sinh học | Giáo án Sinh học 6 mới, chuẩn nhất SGK tr.83

- GV treo bảng phụ lên bảng yêu cầu các nhóm hoàn thành bảng.

- GV nhận xét, sửa chữa kết quả.

- GV yêu cầu HS đọc mục Em có biết? → tìm thêm một vài loại cây biến dạng nữa

- HS hoạt động nhóm: quan sát hình và trả lời câu hỏi mục Giáo án Sinh học 6 Bài 2: Nhiệm vụ của sinh học | Giáo án Sinh học 6 mới, chuẩn nhất SGK tr.83

- Đại diện các nhóm hoàn thành bảng bài tập trên bảng

- HS tự sửa chữa vào tập

- HS đọc mục Em có biết? → kể thêm một vài loại cây có lá biến dạng

1: Có những loại lá biến dạng nào? Như nội dung bảng

BẢNG HỌC TẬP

Tên vật mẫu Đặc điểm hình thái của lá biến dạng Chức năng của lá biến dạng Tên lá biến dạng

Xương rồng

Lá có dạng gai nhọn

Làm giảm sự thoát hơi nước

Lá biến thành gai

Lá đậu Hà lan

Lá ngọn có dạng tua cuốn

Giúp cây leo lên cao

Tua cuốn

Lá mây

Lá ngọn có dạng tay có móc

Giúp cây bám để leo lên cao

Tay móc

Củ dong ta

Lá phủ trên thân rễ, có dạng vảy mỏng, màu nâu nhạt

Che chở, bảo vệ cho chồi của thân rễ

Lá vảy

Củ hành

Bẹ lá phình to thành vảy dày, màu trắng

Chứa chất dự trữ cho cây

Lá dự trữ

Cây bèo đất

Trên lá có nhiều lông tuyến tiết chất dính thu hút và có thể tiêu hóa ruồi

Bắt và tiêu hóa ruồi

Lá bắt mồi

Cây nắp ấm

Gân lá phát triển thành cái bình có nắp đậy, thành bình có tuyến tiết chất dịch thu hút và tiêu hóa được sâu bọ

Bắt và tiêu hóa sâu bọ chui vào bình

Lá bắt mồi

- GV yêu cầu HS xem lại bảng học tập ở hoạt động 1 → nêu ý nghĩa biến dạng của lá

- GV có thể gợi ý:

+ Có nhận xét gì về hình thái của các lá biến dạng so với lá thường?

+ Những đặc điểm biến dạng đó có tác dụng gì đối với cây?

- HS xem lại bảng học tập ở hoạt động 1 → nêu ý nghĩa biến dạng của lá với sự hướng dẫn của GV

+ Hình thái đa dạng và khác với hình thái lá bình thường.

+ Thích hợp với các chức năng khác trong những hoàn cảnh khác nhau.

2: Biến dạng của lá có ý nghĩa gì?

Lá của một số loại cây biến đổi hình thái thích hợp với chức năng ở những điều kiện sống khác nhau.

HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập (10')

Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

GV giao nhiệm vụ cho học sinh làm bài tập trắc nghiệm:

Câu 1. Cây nào dưới đây có dạng lá bắt mồi ?

A. Nắp ấm     B. Cà chua     C. Rong đuôi chó     D. Rau dền

Câu 2. Lá vảy được tìm thấy ở loại củ nào dưới đây ?

A. Lạc     B. Dong ta     C. Khoai tây     D. Khoai lang

Câu 3. Hiện tượng lá biến đổi thành gai ở cây xương rồng có ý nghĩa gì ?

A. Giúp đào thải muối dư thừa qua gai ra ngoài cơ thể

B. Giúp tăng cường khả năng hút nước và muối khoáng

C. Giúp cây tự vệ, chống lại kẻ thù gây hại

D. Giúp hạn chế sự thoát hơi nước trong điều kiện khí hậu khô hạn

Câu 4. Củ nào dưới đây thực chất được tạo thành do sự phình to của bẹ lá ?

A. Củ đậu     B. Củ hành     C. Củ su hào     D. Củ chuối

Câu 5. Lá vảy của củ hoàng tinh có màu

A. hồng phấn.     B. tím than.     C. trắng ngà.     D. vàng nâu.

Câu 6. Ở đậu Hà Lan tồn tại loại lá biến dạng nào ?

A. Lá biến thành gai     B. Lá biến thành tay móc

C. Lá biến thành tua cuốn     D. Lá phình to chứa chất dự trữ

Câu 7. Nhóm nào dưới đây gồm những cây có lá biến dạng ?

A. Mây, mướp, hành tây, bèo đất

B. Gừng, cam, chuối, hồng xiêm

C. Mướp đắng, su su, diếp cá, húng chanh

D. Tía tô, roi, ổi, sim

Câu 8. Cây nào dưới đây có lá vảy ?

A. Cà rốt     B. Khoai lang     C. Riềng     D. Sắn

Câu 9. Tay móc ở cây mây có vai trò chính là gì ?

A. Là nơi thải các chất dư thừa ra khỏi cây

B. Giúp cây bắt mồi

C. Giúp cây bám vào giá thể để leo lên cao

D. Là nơi dự trữ chất dinh dưỡng

Câu 10. Cây nào dưới đây có lá biến dạng tương tự như cây xương rồng ?

A. Vừng     B. Lê gai     C. Gọng vó     D. Hành hoa

Đáp án

1. A

2. B

3. D

4. B

5. D

6. C

7. A

8. C

9. C

10. B

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung cần đạt

HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’)

Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV chia lớp thành nhiều nhóm

( mỗi nhóm gồm các HS trong 1 bàn) và giao các nhiệm vụ: thảo luận trả lời các câu hỏi sau và ghi chép lại câu trả lời vào vở bài tập

Có những loại lá biến dạng nào?

Hãy liệt kê tất cả những đặc điểm về hình thái và chức năng của các loại lá biến dạng đã tìm hiểu vào bảng dưới đây. Sử dụng các từ sau để gọi tên các loại lá biến dạng đó: Lá bắt mồi - lá vảy - lá biến thành gai - tua cuốn - lá dự trữ - tay móc

2. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS trả lời.

- HS nộp vở bài tập.

- HS tự ghi nhớ nội dung trả lời đã hoàn thiện.

HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’)

Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

Sưu tầm các loại lá biến dạng

4. Hướng dẫn về nhà:

- Học bài và trả lời câu hỏi cuối sách.

- Đọc phần Em có biết ?

- Chuẩn bị rau má, củ khoai lang, củ gừng, nghệ, lá cây thuốc bỏng ( tất cả có mầm)

D. Rút kinh nghiệm - Bổ sung

Xem thêm các bài soạn Giáo án Sinh học lớp 6 chuẩn khác:

ĐỀ THI, GIÁO ÁN, SÁCH LUYỆN THI DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 6

Bộ giáo án, bài giảng powerpoint, đề thi, sách dành cho giáo viên và khóa học dành cho phụ huynh tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official

Tổng đài hỗ trợ đăng ký : 084 283 45 85

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Loạt bài Giáo án Sinh học lớp 6 mới, chuẩn nhất của chúng tôi được biên soạn bám sát nội dung sgk Sinh học 6 theo chuẩn Giáo án của Bộ GD & ĐT.

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.


Đề thi, giáo án lớp 6 các môn học
Tài liệu giáo viên