Giáo án Toán lớp 5 Bài 54: Thực hành tính toán và ước lượng thể tích một số hình khối - Kết nối tri thức

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

I. Khởi động:

* Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú, kích thích sự tò mò của HS trước khi vào bài học.

* Phương pháp: Thực hành.

* Hình thức tổ chức: Tập thể cả lớp, cá nhân.

* Cách thức tiến hành:

- GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi:

+ Hình hộp chữ nhật/hình lập phương có mấy mặt, mấy đỉnh, mấy cạnh?

+ Thể tích hình hộp chữ nhật được tính như thế nào?

+ Cách tính thể tích hình lập phương?

- GV giới thiệu: “Bài hôm nay sẽ giúp chung ta tính toán và ước lượng được các thể tích của hình hộp chữ nhật, hình lập phương: “Bài 54. Thực hành tính toán và ước lượng thể tích một số hình khối”.”

- HS thực hiện yêu cầu của GV.

+ Hình hộp chữ nhật/ hình lập phương có 6 mặt, 8 đỉnh, 12 cạnh.

+ V = a x b x c, trong đó: V là thể tích hình hộp chữ nhật, a là chiều dài, b là chiều rộng, c là chiều cao.

+ V = a x a x a, trong đó: V là thể tích hình lập phương, a là độ dài cạnh.

- HS chú ý nghe, hình thành động cơ học tập.

II. Hoạt động luyện tập

* Mục tiêu:

- HS nhớ được cách làm, tính toán và ước lượng thể tích của các hình khối

- HS hoàn thành các bài tập 1, 2 ở mục hoạt động.

* Cách tiến hành:

Nhiệm vụ: Hoàn thành BT1

Công ty của mẹ bạn Mai đặt mua 100 chậu cây được làm từ vật liệu tái chế của lớp 5A để làm quà tặng cho mỗi nhân viên ngày Môi trường Thế giới. Lớp 5A đã chọn mẫu hộp dạng hình lập phương cạnh 2 dm như hình bên để đựng mỗi chậu cây.

a) Tính thể tích của mẫu hộp đó.

b) Các bạn lớp 5A dự định xếp các hộp đó vào thùng để thuận tiện cho việc vận chuyển. Quan sát kích thước thùng và ước lượng số hộp có thể xếp vào 1 thùng.

- GV cho HS làm việc nhóm từ 2 - 4 bạn, ghi lại kết quả thảo luận vào bảng nhóm.

- GV gọi 2 - 3 HS đại diện nhóm trình bày trước lớp với yêu cầu:

+ Nêu một cách sắp xếp mẫu hộp đã chọn vào thùng để thuyết phục rằng cách ước lượng của nhóm là phù hợp.

- HS cả lớp chú ý quan sát bài làm của bạn.

- GV nhận xét, chốt đáp án.

Nhiệm vụ 2: Hoàn thành BT2

Em hãy ước lượng chiều rộng, chiều dài, chiều cao phòng học của em. Nếu trường em có một phòng kho cùng kích thước với phòng học của em thì phòng kho có thể xếp được nhiều nhất bao nhiêu thùng đồ dạng hình lập phương có thể tích 1 m³

- GV hướng dẫn HS bằng cách đặt câu hỏi:

+ Ước lượng chiều dài phòng học là bao nhiêu mét?

+ Ước lượng theo chiều dài ta xếp được bao nhiêu thùng hình lập phương có thể tích là 1 m³.

+ Tương tự với các kích thước còn lại ta sẽ có kết quả.

- GV cho HS làm bài cá nhân vào vở.

- Sau khi làm xong, đối chiếu đáp án với bạn cùng bàn.

- GV gọi 1 - 2 HS trình bày bài giải trên bảng, cả lớp quan sát và nhận xét bài làm của bnaj.

- GV nhận xét và chốt đáp án

- HS thực hiện yêu cầu đề bài:

a) Thể tích của mẫu hộp là: 2 x 2 x 2 = 8 (dm³)

b) Ước lượng được rằng mặt đáy theo chiều dài có thể xếp được 3 hộp, theo chiều rộng có thể xếp được 2 hộp, theo chiều cao có thể xếp được 2 hàng. Vì vậy số lượng hộp có thể là: 3 x 2 x 2 = 12 hộp

- HS trả lời câu hỏi:

+ 10 m

+ 10 thùng.

+ 5 m, 5 thùng

+ 4m, 4 thùng

- HS hoàn thiện bài tập theo yêu cầu:

- Kết quả:

Bài giải

Ước lượng được chiều dài, chiều rộng và chiều cao lần lượt của phòng học là: 10m, 5 m, 4m

Số thùng ước lượng đặt dọc theo các kích thước của phòng học là: 10 thùng, 5 thùng, 4 thúng.

Số thùng nhiều nhất có thể chứa trong phòng là:

10 x 5 x 4 = 200 thùng.

- HS chữa bài vào vở.

III. Hoạt động vận dụng

* Mục tiêu:

- HS vận dụng giải quyết tình huống thực tế liên quan thể tích của hình lập phương.

- HS tham gia trò chơi.

* Cách tiến hành:

- HS chơi trò “Đường đua” theo nhóm 4 - 6 HS.

- GV chuẩn bị một số hộp có dạng hình hộp chữ nhật và hình lập phương đặt xung quanh lớp học.

- GV hướng dẫn cách chơi:

+ Tại mỗi lượt chơi, giáo viên đọc một số đo thể tích. Các nhóm quan sát, ước lượng và lựa chọn một hộp có số đo thể tích bằng hoặc gần bằng số đo thể tích giáo viên vừa đọc. Nhóm tìm được hộp có số đo thẻ tích bằng hoặc gần nhất với số đô thể tích của giáo viên thì được cộng 1 điểm.

+ Tại trò chơi kết thúc sau 5 lượt chơi. Nhóm giành được nhiều điểm nhất là nhóm thắng cuộc.

- HS tham gia trò chơi dưới sự hướng dẫn của GV.