Giáo án Toán 9 Chân trời sáng tạo Bài 1: Không gian mẫu và biến cố

A. KHỞI ĐỘNG

Hoạt động: Khởi động

a) Mục tiêu: Giúp HS tiếp cận với phép thử và các kết quả có thể xảy ra, gợi sự tò mò về việc tìm tất cả các kết quả có thể xảy ra hay không thể xảy ra, dẫn đến bài học về phép thử ngẫu nhiên, không gian mẫu và biến cố.

b) Nội dung: HS trả lời được các kết quả có thể xảy ra hay không thể xảy ra khi lấy ngẫu nhiên 1 viên bi từ túi.

c) Sản phẩm:

– Hình thức: HS hoạt động cá nhân, trình bày kết quả.

– Nội dung: Bạn Hà nói đúng vì có 4 kết quả có thể xảy ra do 4 viên bi là khác nhau.

Lưu ý: GV phân biệt cho HS cách hiểu khái niệm “kết quả” của một phép thử. Nếu chỉ xét về mặt màu sắc của các viên bi thì có 2 kết quả như bạn Long nói. Tuy nhiên, khi nói về kết quả có thể của phép thử thì có 4 kết quả tương ứng với 4 viên bi ở trong túi.

d) Tổ chức thực hiện:

* GV chuyển giao nhiệm vụ học tập: GV mời lần lượt một số HS lên thực hiện lấy 1 viên bi từ trong túi đã chuẩn bị cho cả lớp cùng xem, GV yêu cầu HS nêu đặc điểm của viên bi được lấy ra, có mấy đặc điểm của viên bi.

* HS thực hiện nhiệm vụ học tập: HS quan sát hoạt động lấy bi từ túi, suy nghĩ trả lời câu hỏi ở hoạt động Khởi động.

* Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận: GV huy động tinh thần xung phong của HS; gọi một vài HS trả lời tại chỗ, HS khác bổ sung câu trả lời.

* Kết luận, nhận định: GV chốt lại câu trả lời cho hoạt động Khởi động và giới thiệu bài.

B. KHÁM PHÁ - THỰC HÀNH - VẬN DỤNG

1. Không gian mẫu

Hoạt động 1.1: Khám phá

a) Mục tiêu: Giúp HS nhận biết được khái niệm về phép thử ngẫu nhiên và không
gian mẫu.

b) Nội dung:

– Cá nhân HS quan sát và trả lời các câu hỏi trong hoạt động Khám phá 1.

– GV giới thiệu khái niệm về phép thử ngẫu nhiên và không gian mẫu.

– GV trình bày 2 ví dụ để HS hiểu rõ hơn hai khái niệm mới vừa được giới thiệu.

c) Sản phẩm:

• Hoạt động Khám phá 1:

a) Ta có thể biết chắc chắn viên bi bạn Xuân lấy ra có màu xanh vì trong hộp thứ nhất chỉ có 1 viên bi xanh.

b) Viên bi bạn Thu lấy ra có thể có màu xanh hoặc màu đỏ.

d) Tổ chức thực hiện:

* GV chuyển giao nhiệm vụ học tập: GV yêu cầu cá nhân HS quan sát và thực hiện hoạt động Khám phá 1.

* HS thực hiện nhiệm vụ học tập: HS quan sát và trả lời các câu hỏi của hoạt động
Khám phá 1.

* Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận: Cá nhân HS trả lời tại chỗ các câu hỏi trong hoạt động Khám phá 1.

* Kết luận, nhận định

– GV đánh giá kết quả làm việc của HS qua hoạt động Khám phá 1. Từ đó, GV rút ra
nhận xét: Do đó, ta không thể biết chắc chắn viên bi bạn Thu lấy ra có màu gì. Tuy nhiên, ta biết chỉ có 2 kết quả xảy ra là “Bạn Thu lấy được viên bi màu xanh” và “Bạn Thu lấy được viên bi màu đỏ”. Ta nói bạn Thu thực hiện một phép thử ngẫu nhiên.

– GV giới thiệu khái niệm về phép thử ngẫu nhiên và không gian mẫu cùng với kí hiệu của không gian mẫu.

– GV thực hiện trình bày Ví dụ 1, 2.

Hoạt động 1.2: Thực hành

a) Mục tiêu: HS nhận ra được hoạt động nào là phép thử ngẫu nhiên và xác định được không gian mẫu của phép thử.

b) Nội dung:

– HS trao đổi theo nhóm đôi, thực hiện hoạt động Thực hành 1.

– HS trao đổi theo nhóm (4 HS) và thực hiện hoạt động Thực hành 2.

c) Sản phẩm:

• Hoạt động Thực hành 1:

a) Phép thử chọn ra lần lượt 2 tấm thẻ từ hộp là phép thử ngẫu nhiên vì có 2 kết quả có thể xảy ra: lấy thẻ màu xanh trước rồi lấy thẻ màu đỏ hoặc ngược lại.

b) Phép thử chọn bất kì 1 quyển sách từ giá sách là phép thử ngẫu nhiên vì ta không thể biết trước được kết quả của nó, nhưng biết tất cả 14 kết quả có thể xảy ra.

c) Phép thử chọn 1 bút chì từ hộp bút không là phép thử ngẫu nhiên do chỉ có 1 kết quả có thể xảy ra.

• Hoạt động Thực hành 2:

a) Kí hiệu X là kết quả gieo đồng xu được mặt xanh, Đ là kết quả gieo đồng xu được mặt đỏ. Không gian mẫu của phép thử “Gieo 2 lần một đồng xu có 1 mặt xanh và 1 mặt đỏ” là: Ω = {(X; X); (X; Đ); (Đ; X); (Đ; Đ)}.

b) Kí hiệu (i; j) là kết quả bóng lấy ra lần thứ nhất được đánh số i và lần thứ hai lần lượt được đánh số j. Không gian mẫu của phép thử là:

Ω = {(1; 1); (1; 2); (1; 3); (2; 1); (2; 2); (2; 3); (3; 1); (3; 2); (3; 3)}.

d) Tổ chức thực hiện:

* GV chuyển giao nhiệm vụ học tập: GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm, đọc và thực hiện hoạt động Thực hành 1, 2.

* HS thực hiện nhiệm vụ học tập: HS thực hiện theo nhóm hoạt động Thực hành 1, 2.

* Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận:

- Đại diện 3 HS trong các nhóm đôi đứng tại chỗ trình bày kết quả hoạt động Thực hành 1. Các nhóm khác nhận xét và bổ sung.

- Đại diện 2 HS trong các nhóm lên bảng trình bày kết quả hoạt động Thực hành 2.
Các nhóm theo dõi nhận xét bài làm của nhóm bạn.

* Kết luận, nhận định: GV nhận xét, đánh giá bài làm của HS qua hoạt động
Thực hành 1, 2 và bổ sung nếu cần thiết.

Hoạt động 1.3: Vận dụng

a) Mục tiêu: HS biết vận dụng hiểu biết về không gian mẫu đã học để xác định không gian mẫu của phép thử trong hoạt động Khám phá.

b) Nội dung: HS thực hiện theo nhóm hoạt động Vận dụng 1.

c) Sản phẩm:

• Hoạt động Vận dụng 1: Không gian mẫu Ω = {1; 2; 3; 4}.

d) Tổ chức thực hiện:

* GV chuyển giao nhiệm vụ học tập: GV yêu cầu HS đọc và thực hiện theo nhóm hoạt động Vận dụng 1.

* HS thực hiện nhiệm vụ học tập: HS làm việc theo nhóm để thực hiện hoạt động
Vận dụng 1.

* Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận: HS đại diện nhóm xung phong lên bảng trình bày kết quả hoạt động Vận dụng 1. Nhóm HS khác nhận xét.

* Kết luận, nhận định: GV nhận xét, bổ sung (nếu cần) và chốt lại kết quả cho nội dung bài tập hoạt động Vận dụng 1.