Giáo án Toán 9 Kết nối tri thức Bài 23: Bảng tần số tương đối và biểu đồ tần số tương đối

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

(Hoạt động khởi động này chung cho cả bài)

Mục tiêu: Gợi động cơ, tạo tình huống xuất hiện bài toán tính tần số tương đối.

Nội dung: GV đưa ra tình huống trong thực tiễn cần xác định tần số tương đối.

Sản phẩm: Câu trả lời của HS.

Tổ chức hoạt động: HS làm việc cá nhân, dưới sự hướng dẫn của GV.

Hoạt động khởi động (6 phút)

- GV trình chiếu tình huống:

Điểm bài kiểm tra giữa học kì của một số bạn học sinh lớp 9A như sau:

Hãy tính tỉ lệ phần trăm số học sinh đạt điểm 10.

- GV nêu vấn đề: Tỉ lệ phần trăm số học sinh đạt điểm 10 được gọi là tần số tương đối của điểm 10 trong mẫu số liệu trên. Chúng ta sẽ tìm hiểu thêm các tính chất của tần số tương đối và cách vẽ biểu đồ tần số tương đối trong bài học này.

- HS quan sát bảng tần số và tính tỉ lệ phần trăm số học sinh đạt điểm 10: $\frac{3}{30}\cdot 100\%=10\%.$

+ Mục đích của phần này là để dẫn dắt vào khái niệm bảng tần số tương đối.

+ Góp phần giúp HS phát triển năng lực tư duy và lập luận toán học.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Mục tiêu: Thông qua việc tổ chức hoạt động lấy bóng trong túi và tự ghi lại kết quả màu của quả bóng được lấy ra, HS rút ra khái niệm tần số tương đối và cách lập bảng tần số tương đối.

Nội dung: HS thực hiện HĐ1 để rút ra khái niệm tần số tương đối.

Sản phẩm: Lời giải của các câu hỏi trong hoạt động và ví dụ.

Tổ chức thực hiện: HS hoạt động nhóm, dưới sự hướng dẫn của GV.

1. Bảng tần số tương đối

Tần số tương đối và bảng tần số tương đối (10 phút)

- GV có thể chia lớp thành
3 nhóm, mỗi nhóm thực hiện 10 lần lấy bóng và ghi lại kết quả. Từ kết quả tổng hợp của ba nhóm lập bảng thống kê như yêu cầu và dự đoán số bóng có màu nào là ít nhất, nhiều nhất.

Lưu ý: GV có thể thay đổi tổng số lần lấy bóng (không nhất thiết là 30 như phương án đưa ra) cho phù hợp với số nhóm chia, song tổng số lần lấy bóng của tất cả các nhóm không nên ít hơn 30.

- GV trình chiếu hoặc viết bảng nội dung trong Khung kiến thức.

Lưu ý: Tần số tương đối còn gọi là tần suất.

- HS thực hiện hoạt động dưới sự hướng dẫn của GV.

- HS ghi bài vào vở ghi.

+ Giúp HS thu thập dữ liệu và xác định tần số tương đối của mỗi giá trị, lập bảng tần số tương đối.

+ Góp phần phát triển năng lực mô hình hóa toán học, năng lực tư duy và lập luận toán học.

Ví dụ 1 (10 phút)

- GV cho HS hoạt động cá nhân trong 6 phút, sau đó gọi 2 HS trả lời câu hỏi a và câu hỏi b; các HS khác lắng nghe và nhận xét.

GV có thể giải thích thêm về chỉ số chất lượng không khí và mối liên hệ với sức khoẻ: Chỉ số ô nhiễm không khí là một thước đo đánh giá chất lượng không khí hằng ngày, cho biết không khí xung quanh ta là sạch hay ô nhiễm, ô nhiễm đến mức độ nào. Rủi ro đối với sức khỏe cộng đồng càng cao khi chỉ số ô nhiễm không khí càng lớn.

- GV có thể khuyến khích HS tự tìm hiểu thông tin về chỉ số chất lượng không khí trên Internet, hoặc sách, báo, … từ đó rút ra điều cần lưu ý cho bản thân để bảo vệ sức khoẻ, hay thực hiện các hoạt động bảo vệ môi trường không khí.

- HS thực hiện ví dụ dưới sự hướng dẫn của GV.

+ Hướng dẫn HS lập bảng tần số tương đối từ dãy dữ liệu cho trước dưới dạng liệt kê và giúp HS thấy được tác dụng của việc biểu diễn dữ liệu dưới dạng bảng tần số tương đối.

+ Góp phần phát triển năng lực tư duy và lập luận toán học, năng lực giải quyết vấn đề toán học.

Bảng tần số cho HĐ1 (8 phút)

- Sau khi hướng dẫn HS lập bảng tần số tương đối ở Ví dụ 1, GV giao nhiệm vụ cho HS lập bảng tần số tương đối cho dãy dữ liệu đã thu được ở HĐ1.

- HS thực hiện hoạt động dưới sự hướng dẫn của GV.

+ Mục đích là để HS thực hành cách lập bảng tần số tương đối.

+ Góp phần phát triển năng lực giao tiếp toán học và năng lực tư duy và lập luận toán học.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Mục tiêu: Củng cố kĩ năng lập bảng tần số tương đối.

Nội dung: HS thực hiện bài luyện tập 1.

Sản phẩm: Lời giải của Luyện tập 1.

Tổ chức thực hiện: HS hoạt động cá nhân, dưới sự hướng dẫn của GV.