(Siêu ngắn) Soạn bài Củng cố, mở rộng lớp 10 trang 68 Tập 2 - Kết nối tri thức

Bài viết soạn bài Củng cố, mở rộng trang 68, 69 Tập 2 siêu ngắn gọn sách Ngữ văn 10 Kết nối tri thức giúp học sinh lớp 10 dễ dàng soạn văn 10.

(Siêu ngắn) Soạn bài Củng cố, mở rộng trang 68 Tập 2 - Kết nối tri thức

Câu 1 (trang 68 sgk Ngữ văn 10 Tập 2): Căn cứ vào ba văn bản đã đọc, lập bảng tổng hợp hoặc vẽ sơ đồ theo gợi ý sau:

Nội dung	Tác phẩm
	Người cầm quyền khôi phục uy quyền	Dưới bóng hoàng lan	Một chuyện đùa nho nhỏ
Ngôi của người kể chuyện
Nhân vật chính
Điểm nhìn
Chủ đề

Trả lời:

Nội dung	Tác phẩm
	Người cầm quyền khôi phục uy quyền	Dưới bóng hoàng lan	Một chuyện đùa nho nhỏ
Ngôi của người kể chuyện	Ngôi thứ ba	Ngôi thứ ba	Ngôi thứ nhất
Nhân vật chính	Giăng Van-giăng Gia-ve, Phăng-tin	Thanh, bà, Nga	Nhân vật “tôi”, Na-đi-a
Điểm nhìn	Điểm nhìn thay đổi theo từng nhân vật	Dưới góc nhìn của nhân vật Thanh	Nhân vật “tôi”
Chủ đề	Sức mạnh của công lý, tình thương có thể đẩy lùi bóng tối của cường quyền.	Tình yêu quê hương, gia đình và tình cảm đôi lứa trong sáng, bình dị.	Sự thấu hiểu và đồng cảm của con người.

Câu 2 (trang 69 sgk Ngữ văn 10 Tập 2): Từ các văn bản đã học trong bài, lập bảng tổng hợp về đặc điểm của các ngôi kể theo gợi ý sau:

Nội dung	Người kể chuyện ngôi thứ nhất	Người kể chuyện ngôi thứ ba
Dấu hiệu để nhận biết
Chức năng của lời kể
Khả năng bao quát của điểm nhìn
Quan hệ với các nhân vật trong truyện
Khả năng tác động đến người đọc

Trả lời:

Nội dung	Người kể chuyện ngôi thứ nhất	Người kể chuyện ngôi thứ ba
Dấu hiệu để nhận biết	Người kể xưng “tôi”	Người kể giấu mình, gọi tên các nhân vật
Chức năng của lời kể	Bày tỏ cảm xúc, suy nghĩ chủ quan của người kể	Đánh giá khách quan sự việc
Khả năng bao quát của điểm nhìn	Khả năng bao quát xoay quanh nhân vật “tôi”	Khả năng bao quát rộng, toàn bộ câu chuyện
Quan hệ với các nhân vật trong truyện	Là người trực tiếp chứng kiến, có mối quan hệ mật thiết, có tác động đến các nhân vật trong truyện	Không thân thiết, gần gũi, là người ngoài cuộc
Khả năng tác động đến người đọc	Tạo độ tin cậy cho người đọc, khả năng tác động cao	Mang lại tính khách quan cho người đọc

Câu 3 (trang 69 sgk Ngữ văn 10 Tập 2): Nêu những dấu hiệu có thể giúp ta nhận biết lời nhân vật trong tác phẩm truyện. Lời nhân vật trong truyện thường tồn tại ở những dạng nào?

Trả lời:

- Dấu hiệu nhận biết lời nhân vật: Những gạch đầu dòng đầu tiên ở mỗi câu nói; hoặc đặt trong dấu ngoặc kép trích dẫn y nguyên.

- Lời nhân vật tồn tại dưới hai dạng: lời thoại trực tiếp và lời thoại gián tiếp.

Câu 4 (trang 69 sgk Ngữ văn 10 Tập 2): Cho đề bài: Phân tích tâm trạng của nhân vật Thanh để làm nổi bật chủ đề truyện Dưới bóng hoàng lan.

a. Tìm ý và lập dàn ý cho đề bài trên.

b. Viết đoạn văn mở bài và một đoạn văn thuộc phần thân bài.

Trả lời:

a. Dàn ý:

* Mở bài:

- Giới thiệu tác giả Thạch Lam, truyện ngắn Dưới bóng hoàng lan, nhân vật Thanh và chủ đề truyện.

* Thân bài:

- Giới thiệu về nhân vật và hoàn cảnh nhân vật xuất hiện: không gian, thời gian, ngoại hình, tính cách nhân vật.

- Tâm trạng nhân vật Thanh theo trình tự thời gian: khi trở về nhà, nói chuyện với bà, nói chuyện với Nga, trong buổi sáng hôm sau.

- Nêu vai trò của nhân vật Thanh trong việc thể hiện chủ đề truyện.

- Ý nghĩa chủ đề truyện thông qua nhân vật Thanh: câu chuyện nhẹ nhàng, giản dị và tinh tế về tình cảm gia đình, tình yêu quê hương.

* Kết bài: Khẳng định ý nghĩa của nhân vật đối với việc làm nổi bật chủ đề.

b.

Giữa bộn bề ngột ngạt của cuộc sống xô bồ, tìm về với những áng văn Thạch Lam viết về thiên nhiên thơ mộng trữ tình, ta thấy lòng nhẹ nhõm và bình yên đến lạ! Bức tranh quê trong đa số tác phẩm truyện ngắn Thạch Lam, luôn chứa đựng những gì tinh khôi và đẹp đẽ nhất, Thạch Lam là một cây bút được coi là hàng đầu của văn xuôi Việt Nam. Ông đã để lại rất nhiều tác phẩm có giá trị trong đó có tác phẩm Dưới bóng hoàng lan. Tác phẩm là truyện ngắn có cốt truyện nhẹ nhàng. Nó không kể một câu chuyện mà nó gợi sâu suy nghĩ. Thời gian đọng lại không gian tĩnh lặng hé lộ kín đáo bi kịch đời người màn người đọc phải cảm nhận kĩ mới cảm nhận được. Đó chính là cái thú vị cái đặc sắc của tác phẩm.

Truyện ngắn “Dưới bóng hoàng lan” viết về nhân vật Thanh thông qua một lần trở về quê hương, thăm bà, gặp lại những người anh luôn yêu thương, tôn trọng. Truyện ngắn còn là một khung cảnh đơn sơ, giản dị nhưng đầy chất thơ, thấm đượm hương vị của tình người. Thanh vốn mồ côi cha mẹ từ nhỏ, người thân yêu duy nhất của Thanh đó là bà, tuổi thơ của Thanh là một cuộc sống vất vả nhưng luôn tràn đầy hơi ấm, tình yêu, sự chở che của người bà. Do đó, với chàng thanh niên ấy mà nói, người bà vừa là người cha, người mẹ, cũng là người thân duy nhất của anh.

Câu 5 (trang 69 sgk Ngữ văn 10 Tập 2): Trên cơ sở dàn ý bài viết đã lập ở câu 4, hãy chuẩn bị dàn ý cho bài nói và tập luyện cách trình bày.

Trả lời:

* Mở bài:

- Giới thiệu tác giả Thạch Lam, truyện ngắn Dưới bóng hoàng lan, nhân vật Thanh và chủ đề truyện.

* Thân bài:

- Giới thiệu về nhân vật và hoàn cảnh nhân vật xuất hiện: không gian, thời gian, ngoại hình, tính cách nhân vật.

- Tâm trạng nhân vật Thanh theo trình tự thời gian: khi trở về nhà, nói chuyện với bà, nói chuyện với Nga, trong buổi sáng hôm sau.

- Nêu vai trò của nhân vật Thanh trong việc thể hiện chủ đề truyện.

- Ý nghĩa chủ đề truyện thông qua nhân vật Thanh: câu chuyện nhẹ nhàng, giản dị và tinh tế về tình cảm gia đình, tình yêu quê hương.

* Kết bài: Khẳng định ý nghĩa của nhân vật đối với việc làm nổi bật chủ đề.

Câu 6 (trang 69 sgk Ngữ văn 10 Tập 2): Tìm đọc thêm một số tác phẩm truyện được kể bằng lời của người kể chuyện ngôi thứ nhất, khái quát ngắn gọn chủ đề của tác phẩm đã đọc.

Trả lời:

- Truyện ngắn “Bức tranh của em gái tôi” được kể ở ngôi thứ nhất, đặt điểm nhìn vào nhân vật người anh.

- Chủ đề: Ca ngợi tấm lòng nhân hậu của bé Kiều Phương, sự thức tỉnh của người anh để hoàn thành nhân cách của mình. Ca ngợi tình cảm gia đình, cụ thể là tình cảm anh em.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 10 Kết nối tri thức siêu ngắn, hay khác:

• Tri thức ngữ văn trang 73, 74

• Sự sống và cái chết

• Nghệ thuật truyền thống của người Việt

• Phục hồi tầng ozone: Thành công hiếm hoi của nỗ lực toàn cầu

• Thực hành tiếng Việt trang 89

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 10 hay khác:

• Soạn văn 10 Kết nối tri thức (hay nhất)
• Soạn văn 10 Kết nối tri thức (ngắn nhất)
• Soạn văn 10 Kết nối tri thức (siêu ngắn)
• Giải Chuyên đề học tập Văn 10 Kết nối tri thức
• Giải lớp 10 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 10 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 10 Cánh diều (các môn học)

---