Soạn bài Tháng Giêng, mơ về trăng non rét ngọt - Ngắn nhất Kết nối tri thức

Soạn bài Tháng Giêng, mơ về trăng non rét ngọt ngắn nhất mà vẫn đủ ý được biên soạn bám sát sách Ngữ văn lớp 7 Kết nối tri thức giúp học sinh soạn văn 7 dễ dàng hơn.

Soạn bài Tháng Giêng, mơ về trăng non rét ngọt

* Trước khi đọc

Câu 1 (trang 107 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): 

Bài hát về mùa xuân: Lắng nghe mùa xuân về, Khúc nhạc xuân, Mùa Xuân nho nhỏ,…

Câu 2 (trang 107 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): 

Mùa xuân quê em có hoa xoan nở tím ngắt trời.

* Đọc văn bản

Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc:

1. Kết nối: Có phải “ai cũng chuộng mùa xuân” không?

Ai cũng chuộng mùa xuân tự nhiên như thế.

2. Hình dung: Những loài cây sắp trổ lá, đơm hoa vào mùa xuân.

Nhựa sống trong cành mai, gốc đào, chồi mận

3. Hình dung: Không gian đặc trưng của mùa xuân ở miền Bắc.

Không gian mùa xuân của miền Bắc: có mưa riêu riêu, gió lành lạnh, có tiếng nhạn kêu trong đêm xanh, có tiếng trống chèo vọng lại từ những thôn xóm xa xa, có câu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ mộng,…

4. Theo dõi: Chú ý những cảm giác của tác giả trong mùa xuân

Làm cho người ta muốn phát điên, ngồi yên không chịu được, máu trong gnười cũng căng lên.

5. Hình dung: Bức tranh mùa xuân tuyệt đẹp thời điểm sau rằm tháng Giêng

Bức tranh mùa xuân:

- Đào hơi phai nhưng nhụy vẫn còn phong

- Cỏ không còn mát xanh nhưng để lại một mùi hương man mác

- Mưa xuân thay thế cho mưa phùn khi trời đã hết nồm

- Những màu xanh tươi hiện lên bầu trời chứ không còn là nền trời đùng đục như pha lê mờ.

- Trên giàn hoa lí, vài con ong siêng năng đã đi kiếm nhụy hoa

- Trên nền trời trong xanh có những làn sóng hồng hồng

- Bức tranh thiên nhiên tươi đẹp, tràn đầy nhựa sống

6. Hình dung: Khung cảnh đêm trăng tháng Giêng

Khung cảnh đêm trăng tháng Giêng:

- Đêm xanh biêng biếc, nhìn lên thấy rõ từng cánh sếu bay.

- Trời vẫn rét tình tứ đêm khuya

- Đêm không mưa, trời sáng lung linh như ngọc

→ Khung cảnh nên thơ, trữ tình

* Sau khi đọc

Nội dung chính: Cảm nhận về cảnh sắc và không khí mùa xuân Hà Nội của tác giả Vũ Bằng.

Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:

Câu 1 (trang 110 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): 

- Không gian đặc trưng của mùa xuân Hà Nội:

+ Vào đầu tháng Giêng: Có mưa riêu riêu, gió lành lạnh; Có tiếng nhạn kêu trong đêm xanh; Có tiếng trống chèo vọng lại từ những thôn xóm xa xa, có câu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ mộng,…

+ Sau rằm tháng Giêng: Đào hơi phai nhưng nhụy vẫn còn phong; Cỏ không còn mát xanh nhưng để lại một mùi hương man mác; Mưa xuân thay thế cho mưa phùn khi trời đã hết nồm; Những màu xanh tươi hiện lên bầu trời chứ không còn là nền trời đùng đục như pha lê mờ; Trên giàn hoa lí, vài con ong siêng năng đã đi kiếm nhụy hoa; Trên nền trời trong xanh có những làn sóng hồng hồng

- Không gian gia đình:

+ Nhang trầm, đèn nến, nhất là không khí gia đình đoàn tụ êm đềm, trên kính dưới nhường trước những bàn thờ Phật, bàn thờ Thánh, bàn thờ Tổ tiên,.. Tuy miệng chẳng nói ra nhưng lòng thì cảm thấy không biết bao nhiêu là hoa nở, bướm ra ràng mở hội liên hoan.

+ Người ta dần trở về với những bữa cơm giản dị có cà om với thịt thăn điểm những lá tía tô thái nhỏ hay bát canh trứng cua vắt chanh ăn mát như quạt vào lòng. Cánh màn điều treo ở trước bàn thờ ông vải đã hạ xuống từ hôm hóa vàng

Câu 2 (trang 110 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): 

Trong cái rét ngọt mùa xuân, sức sống của thiên nhiên và con người đều được trỗi dậy:

- Thiên nhiên: Những loài hoa, loài cây được đâm chồi nảy lộc ở ngoài vườn, mưa riêu riêu, gió lạnh, bầu trời trong xanh,…

→ Thiên nhiên căng tràn sức sống

- Con người: thấy lòng mình ên ái như nhung và không cần uống rượu mạnh cũng nghe lòng mình say sưa một sự sống. Sự sống của thiên nhiên khiến nhựa sống của con người căng lên như máu. Con người ta cũng trẻ theo mùa xuân,….

→ Con người cũng tràn đầy sự tươi mới, tràn đầy sức sống

Câu 3 (trang 110 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): 

- Tác giả bộc lộ trực tiếp tình cảm của mình với mùa xuân, với thiên nhiên: “Tôi yêu sông xanh, núi tím; tôi yêu đôi mày ai như trăng mới in ngần….”

- Tác giả đã diễn tả lòng mình, cảm nhận của bản thân mình qua hàng loạt những hình ảnh so sánh:

+ “Thấy một cái thú giang hồ êm ái như nhung”

+ Liên tưởng thú vị:  “Nhựa sống trong người căng lên như máu cũng căng lên trong lộc của loài nai, như mầm non của cây cối, nằm im mãi không chịu được, phải trỗi ra thành các lá nhỏ lí tí giơ tay vẫy những cặp uyên ương đứng cạnh”.

+ Liên tưởng đặc sắc: “Y như những con vật phải nằm thu mình một nơi trốn rét thấy nắng ấm trở về thì lại bò ra để nhảy nhót kiếm ăn”

- Sử dụng hàng loạt những động từ mạnh: phát điên lên, không chịu được, “sống” lại,….

Câu 4 (trang 110 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): 

Tác giả đã triển khai theo mạch chủ đề về mùa xuân bắt đầu từ “ai cũng chuộng mùa xuân”, điều đó là một điều vô cùng bình thường, tự nhiên như non thương nước, bướm thương hoa, trăng thương gió, trai thương gái, mẹ yêu con, cô gái còn son nhớ chồng.

Câu 5 (trang 110 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): 

Tác giả sử dụng cụm từ như Mùa xuân của tôi, mùa xuân thần thánh của tôi, mùa xuân của Hà Nội thân yêu. Cách viết này cho em nhận thấy được sự trân trọng, yêu thích của tác giả dành cho mùa xuân. Tác giả yêu thích nó đến mức muốn biến nó như thành của riêng, cảm nhận và ngắm nhìn nó như một điều quen thuộc.

Câu 6 (trang 110 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): 

Câu văn như lời trò chuyện tâm tình: “Em yêu mùa xuân có phải vì nghe thấy rạo rực nhựa sống trong cành mai, gốc đào, chồi mận ở ngoài vườn?”.

→ Lời văn khiến người đọc hình dung tác giả đang trò chuyện với một cô gái bên cửa sổ về cảnh sắc thiên nhiên mùa xuân đến với hàng loạt những loài cây đang đâm chồi nảy lộc.

* Viết kết nối với đọc

Bài tập (trang 110 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

Viết đoạn văn (khoảng 5 – 7 câu) nêu cảm nhận về cảnh sắc và không khí xuân quê hương em.

Đoạn văn tham khảo:

Xuân đến mang theo nhựa sống cho quê hương tôi. Bầu trời trong xanh, không một gợn mây đen cùng với không khí trong lành, mát mẻ đã tác động vào da thịt khiến tôi cảm nhận được thời tiết dịu nhẹ khi xuân sang. Những bông hoa nhỏ sau một thời gian ngủ đông đã vươn mình dậy đón những tia nắng của bình minh, những cành cây khẳng khiu, trơ trọi giờ đã trồi lên những lộc xanh mướt. Mùi hương man mác của ngọn cỏ hòa cùng cơn gió se lạnh bay khắp không gian. Những cánh bướm, chú ong đều đang tung bay, dang rộng đôi cánh bay lượn trên bầu trời. Thiên nhiên đất trời khi xuân đến thật đẹp làm sao!

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 7 Kết nối tri thức ngắn nhất, hay khác:

• Tri thức ngữ văn trang 106

• Thực hành tiếng Việt trang 110

• Chuyện cơm hến

• Thực hành tiếng Việt trang 116

• Hội lồng tồng

• Viết văn bản tường trình

• Trình bày ý kiến về vấn đề văn hoá truyền thống trong xã hội hiện đại

• Củng cố, mở rộng trang 126

• Thực hành đọc: Những khuôn cửa dấu yêu trang 126, 127, 128, 129

• Đọc mở rộng trang 129

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 7 hay khác:

• Soạn văn 7 Kết nối tri thức (hay nhất)
• Soạn văn 7 Kết nối tri thức (ngắn nhất)
• Soạn văn 7 Kết nối tri thức (siêu ngắn)
• Giải lớp 7 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 7 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 7 Cánh diều (các môn học)

---