Bàn về tác dụng của văn học đối với thế hệ trẻ, xuất phát từ văn bản Văn chương có ích gì

Câu hỏi Bàn về tác dụng của văn học đối với thế hệ trẻ, xuất phát từ văn bản Văn chương có ích gì thuộc bộ Ngữ liệu ngoài sgk lớp 12 đầy đủ câu hỏi đọc hiểu và viết có hướng dẫn chi tiết giúp Giáo viên có thêm tài liệu ôn tập cho học sinh ôn thi Văn Tốt nghiệp THPT đạt kết quả cao. Mời các bạn đón đọc:

Bàn về tác dụng của văn học đối với thế hệ trẻ, xuất phát từ văn bản Văn chương có ích gì

Xem thử

Chỉ từ 150k mua trọn bộ Ngữ liệu ngoài sgk lớp 12 phần Văn bản nghị luận bản word có lời giải chi tiết:

• B1: gửi phí vào tk: 1053587071 - NGUYEN VAN DOAN - Ngân hàng Vietcombank (QR)
• B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận đề thi

Nội dung văn bản Văn chương có ích gì

VĂN CHƯƠNG CÓ ÍCH GÌ?

(Sương Nguyệt Minh)

“Có phải văn học khiến con người sống tốt, sống tử tế... mà bạn bè tôi mỗi khi gặp nhau nói chuyện về gia đình thì cứ chen những câu tục ngữ, thành ngữ, ca dao vào lời nói: “Thuận vợ thuận chồng, tát biển Đông cũng cạn”, hoặc: “Râu tôm nấu với ruột bầu/ Chồng chan vợ húp đầu khen ngon”, và: “Bầu ơi thương lấy bí cùng/ Tuy  rằng khác giống nhưng chung một giàn”... Không quên! Bạn bè tôi được học từ thời phổ thông, vẫn nhớ. Văn học dân gian mang hình ảnh người thân gần gũi, nhắc nhở phận sự làm một thành viên gia đình... in vào trong đầu chúng tôi, cứ lấp lánh, vang vọng.

Ấy là chưa kể những kinh nghiệm sản xuất trong văn học dân gian: “Nhất nước, nhì phân, tam cần tứ giống”, “Sấm Mường Lạ, để dạ mà ăn/ Sấm Mường Ngay, quăng bừa cày lên gá”...; hay ứng xử, kinh nghiệm sống: “Hiểu đàn ông xem bờ ruộng/ Xét đàn bà nhìn gấu váy”. “Dao sắc gãy chuôi/ Người ngay dễ chết”... có ích rất nhiều trong đời sống người dân thật thà, chất phác và quá trình hình thành lối sống nhân ái.

Văn học còn bồi đắp, nuôi dưỡng lòng yêu thương những thân phận bất hạnh, yết ớt trong cuộc đời bất công khốn khó. Tôi vẫn tin một điều: bất cứ ai đã từng đọc tiểu thuyết “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố sẽ buồn thương và xót xa với số phận chị Dậu. Cháu tôi 7 tuổi cùng bốn năm đứa bạn xem phim “Làng Vũ đại ngày ấy” đã chảy nước mắt khi đến đoạn chị Dậu bán chó, bán con, cái Tí phải sang làm con ở nhà Nghị Quế. Có đứa buột miệng: “Tại sao chị Dậu phải bán con?”. Đứa bên cạnh bảo: “Vì chị ấy nghèo”.

Lại có đứa hỏi: “Vì sao chị ấy nghèo?” Câu hỏi và trả lời của bọn trẻ con tưởng như không bao giờ dứt, và tôi cũng nhận ra một điều giản dị: Văn học, nghệ thuật đã tác động vào tâm hồn trẻ thơ, mở ra cho chúng chân trời mới bí ẩn kích thích khám phá, sáng tạo và nghĩ ngợi. Cái cách phản ánh hiện thực xã hội, đánh thức ánh sáng lương tâm con người thì không có chuyên ngành xã hội nhân văn nào làm tốt hơn văn học nghệ thuật? [...]

Bạn đã run rẩy hay xao xuyến, bâng khuâng trước một thiên nhiên lộng lẫy được miêu tả trong thơ văn chưa? Tôi thì có rồi đấy. “Cỏ non xanh tận chân trời/ Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”, hoặc “Dưới trăng quyên đã gọi hè/ Đầu tường lửa lựu lập lòe đơm bông” những câu thơ ấy chỉ miêu tả thiên nhiên, con vật mà gợi mở, kéo người đọc vào cảnh vật vừa gần gũi vừa xa xăm, đẩy trí tưởng tượng đến mênh mông tận cùng, khiến cho cảnh sinh tình, làm cho chúng ta thêm yêu thiên nhiên, biết thụ hưởng vẻ đẹp của tạo hóa.

Tôi cũng đã từng viết những câu: “Sương mù bay suốt cả giêng hai. Đất trời làng quê vẫn trắng đục màu sữa. Lãng đãng. Bồng bềnh. Hư ảo. Mái rạ, bụi ruối, vườn rau, luống cày đất ải đều chìm trong màn sương... Những hôm sương mù nặng, đi chợ sớm mới ra khỏi đầu làng đã ướt tóc mai, ướt vai áo gụ. Người đi làm đồng, trâu bò, gồng gánh, cày bừa cũng chìm ngập trong biển mù sương, ngỡ mình đang mơ lạc sang cõi khác. Chỉ nghe tiếng khao khao lúc gần lúc xa mà đoán những người hàng xóm là ai đã đi đến đoạn đường nào...”. Bạn bè tôi ở thành phố cử ước ao có dịp về làng tôi để được đi trong sương mù như thế, để cảm nhận và trải nghiệm cái se se lạnh mùa giêng hai nhà quê. Chỉ bằng đoạn tản văn tả cảnh vật thôi cũng đủ làm cho người đọc lay động, bâng khuâng trước vẻ đẹp kì thú của thiên nhiên thì có niềm vui nào hơn nữa?

Văn học cũng chắp cánh cho ước mơ bay lên. Tôi tin rằng học sinh phổ thông đã từng đọc “Hoàng tử bé” của Saint-Exupéry sẽ cảm thấy mình phiêu lưu vào tiểu tinh cầu B612 có ba ngọn núi lửa và một bông hoa hồng. Bạn đọc trẻ sẽ muốn được làm Hoàng tử bé để đi du ngoạn khám phá phần còn lại của vũ trụ và thả hồn, thao thức với không gian lạ xa, bí ẩn của thiên hà Văn học đã làm cho tâm hồn con người tươi xanh lãng mạn, tạm quên những chuyện mưu sinh lầm lũi thường ngày để bay lên khỏi mặt đất như thế.”

(Trích Văn chương có ích gì? - Sương Nguyệt Minh, theo vanvn.vn)

Câu hỏi: Anh/chị hãy viết bài nghị luận (khoảng 600 chữ) bàn về tác dụng của văn học đối với thế hệ trẻ, xuất phát từ văn bản Văn chương có ích gì? của Sương Minh Nguyệt.

Hướng dẫn trả lời:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: bàn về tác dụng của văn học đối với thế hệ trẻ, xuất phát từ văn bản Văn chương có ích gì? của Sương Minh Nguyệt.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu vấn đề: Văn học là một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của con người.

- Dẫn dắt: Trong văn bản Văn chương có ích gì?, Sương Nguyệt Minh đã khẳng định nhiều giá trị to lớn của văn học: bồi dưỡng nhân cách, khơi dậy cảm xúc, mở rộng trí tưởng tượng, chắp cánh ước mơ.

- Nêu luận đề: Tác dụng của văn học đối với thế hệ trẻ hiện nay là vô cùng sâu sắc và cần được trân trọng.

* Thân bài:

a. Giải thích khái niệm

- Văn học: Hình thái nghệ thuật ngôn từ phản ánh đời sống và bộc lộ tư tưởng, tình cảm của con người.

- Thế hệ trẻ: Lực lượng thanh thiếu niên – chủ nhân tương lai của đất nước, đang trong quá trình hình thành nhân cách, tri thức và lối sống.

- Tác dụng của văn học: Ảnh hưởng tích cực của văn học đối với nhận thức, tâm hồn, nhân cách và hành động.

b. Phân tích tác dụng của văn học đối với thế hệ trẻ

- Bồi dưỡng phẩm chất đạo đức và tình cảm

+ Văn học dân gian, tác phẩm hiện thực như Tắt đèn giúp thế hệ trẻ biết yêu thương, trân trọng gia đình, cảm thông với số phận bất hạnh.

+ Gieo vào tâm hồn sự nhân ái, lối sống vị tha, biết đấu tranh với cái xấu.

- Nuôi dưỡng tâm hồn thẩm mỹ và cảm xúc

+ Những trang thơ, đoạn văn tả cảnh (trích từ Sương Nguyệt Minh) khơi gợi rung động trước vẻ đẹp thiên nhiên.

+ Giúp thế hệ trẻ biết yêu cái đẹp, biết cảm nhận và sáng tạo.

- Mở rộng hiểu biết, kinh nghiệm sống

+ Tục ngữ, ca dao chứa đựng kinh nghiệm lao động, ứng xử, góp phần định hướng lối sống lành mạnh.

+ Tác phẩm văn học hiện đại cung cấp kiến thức xã hội, hiểu biết về văn hóa, lịch sử.

- Chắp cánh ước mơ và trí tưởng tượng

+ Tác phẩm như Hoàng tử bé kích thích khám phá, sáng tạo, nuôi dưỡng hoài bão.

+ Giúp thế hệ trẻ thoát khỏi vòng quay áp lực để tìm thấy nguồn cảm hứng sống.

c. Bàn luận – mở rộng

- Khẳng định: Văn học là nguồn lực tinh thần quý giá, nhưng chỉ phát huy tác dụng khi người trẻ đọc và suy ngẫm.

- Thực trạng: Nhiều bạn trẻ thờ ơ với văn học truyền thống, thay vào đó là giải trí nhanh, mạng xã hội.

- Giải pháp:

+ Khuyến khích đọc sách văn học từ nhỏ.

+ Kết hợp dạy học văn với trải nghiệm thực tế.

+ Xây dựng thói quen đọc có chọn lọc, biết liên hệ với đời sống.

* Kết bài:

- Khẳng định lại: Văn học là người bạn đồng hành bền bỉ, giúp thế hệ trẻ trưởng thành về nhân cách, cảm xúc và trí tuệ.

- Liên hệ: Mỗi người trẻ cần chủ động tiếp cận văn học, để tâm hồn không bị khô cằn trong guồng quay hiện đại.

- Thông điệp: “Đọc văn học là nuôi dưỡng chính mình – từ đó, bạn có thể làm đẹp cho cuộc đời.”

Bài văn tham khảo

Văn học từ lâu đã được xem như tấm gương soi chiếu đời sống và là nguồn suối mát lành nuôi dưỡng tâm hồn con người. Đọc Văn chương có ích gì? của Sương Nguyệt Minh, tôi nhận ra văn học không chỉ là thú vui tao nhã mà còn là hành trang tinh thần vô giá, đặc biệt đối với thế hệ trẻ – những người đang hình thành nhân cách, ước mơ và định hướng sống.

Trước hết, văn học bồi dưỡng phẩm chất đạo đức và tình cảm của người trẻ. Những câu ca dao “Bầu ơi thương lấy bí cùng…” hay “Thuận vợ thuận chồng, tát biển Đông cũng cạn” mà tác giả nhắc tới không chỉ mang giai điệu mộc mạc, gần gũi mà còn ẩn chứa triết lí sống đoàn kết, yêu thương. Đọc Tắt đèn của Ngô Tất Tố, ta không khỏi xót xa cho số phận chị Dậu, từ đó học cách cảm thông và đấu tranh cho lẽ phải. Những rung động ấy là viên gạch đầu tiên xây nên nhân cách nhân ái của người trẻ.

Không chỉ vậy, văn học còn nuôi dưỡng tâm hồn thẩm mỹ và cảm xúc. Đoạn văn Sương Nguyệt Minh miêu tả sương mù làng quê “trắng đục màu sữa… bồng bềnh, hư ảo” khiến ta muốn một lần đặt chân về miền quê để cảm nhận hơi thở thiên nhiên. Những vần thơ “Cỏ non xanh tận chân trời/ Cành lê trắng điểm một vài bông hoa” mở ra trước mắt người trẻ một khung cảnh tinh khôi, mời gọi họ yêu và trân trọng vẻ đẹp của tạo hóa.

Văn học còn mở rộng vốn hiểu biết và kinh nghiệm sống. Tục ngữ, ca dao truyền dạy bao bài học về lao động và ứng xử: “Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống”, “Hiểu đàn ông xem bờ ruộng…”. Đọc và ghi nhớ những lời hay ý đẹp ấy, người trẻ sẽ biết ứng xử tinh tế, làm việc có kế hoạch, sống hòa hợp với cộng đồng.

Đặc biệt, văn học chắp cánh cho trí tưởng tượng và ước mơ bay xa. Hoàng tử bé của Saint-Exupéry đưa ta tới tiểu tinh cầu B612 với những hành tinh kì diệu, khơi gợi khát vọng khám phá vũ trụ. Trong guồng quay hối hả của cuộc sống, văn học mở ra một khoảng trời để người trẻ được sống với những mơ mộng trong trẻo và hoài bão lớn lao.

Tuy nhiên, trong đời sống hiện đại, không ít bạn trẻ quay lưng với văn học, mải mê với những thông tin ngắn ngủi trên mạng xã hội. Để văn học phát huy sức mạnh, mỗi người cần hình thành thói quen đọc, lựa chọn tác phẩm phù hợp, suy ngẫm và liên hệ với chính mình. Gia đình, nhà trường và xã hội cũng cần tạo điều kiện và khơi dậy niềm yêu thích văn chương cho thế hệ trẻ.

Văn học, suy cho cùng, là người bạn đồng hành thầm lặng nhưng bền bỉ, giúp thế hệ trẻ trưởng thành về nhân cách, cảm xúc và trí tuệ. Mỗi trang sách là một hạt giống gieo vào tâm hồn, để mai này nảy mầm thành những con người biết sống đẹp, sống có ý nghĩa. Đọc văn học chính là nuôi dưỡng chính mình – và từ đó, làm đẹp cho cuộc đời.

Xem thêm các câu hỏi Đọc hiểu và Viết trong văn bản Văn chương có ích gì chọn lọc, hay khác:

• Luận đề chính của văn bản Văn chương có ích gì là gì?

• Hãy nêu các luận điểm chính của văn bản Văn chương có ích gì.

• Chỉ ra hệ thống lí lẽ trong đoạn trích Văn chương có ích gì

• Tác giả sử dụng thao tác lập luận chính nào trong văn bản Văn chương có ích gì?

• Từ cảm hứng và dẫn chứng trong văn bản Văn chương có ích gì? của Sương Minh Nguyệt, anh/chị hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về tác dụng của văn học dân gian trong đời sống hiện nay.

Xem thêm bộ ngữ liệu ngoài sách giáo khoa lớp 12 phần Văn bản nghị luận chọn lọc, hay khác:

• Đọc hiểu Ngôn ngữ vô thức và những tầng ẩn ức từ tiểu thuyết của Nguyễn Bình Phương

• Đọc hiểu Tác hại của thuốc lá điện tử trong học đường

• Đọc hiểu Văn hóa giao thông của học sinh, sinh viên: Vẫn còn nhiều trăn trở

• Đọc hiểu Người trẻ và cán cân lí tưởng - đồng tiền trong nhịp sống hiện đại - Bài 1: Kiếm tiền theo kiểu bất chấp

• Đọc hiểu Khi nhìn lá dâu non biết nhớ người áo rách

• Đọc hiểu Lớn lên và trưởng thành

• Đọc hiểu Nhà thơ Văn Cao có gì khác nhạc sĩ Văn Cao

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---