Em hãy viết bài văn phân tích văn bản Than đạo học của Trần Tế Xương

Câu hỏi Em hãy viết bài văn phân tích văn bản Than đạo học của Trần Tế Xương thuộc bộ Ngữ liệu ngoài sgk dành cho học sinh lớp 8 đầy đủ câu hỏi đọc hiểu và viết có hướng dẫn chi tiết giúp Giáo viên có thêm tài liệu ôn tập cho học sinh lớp 8 học tốt môn Văn. Mời các bạn đón đọc:

Em hãy viết bài văn phân tích văn bản Than đạo học của Trần Tế Xương

Xem thử

Chỉ từ 150k mua trọn bộ Ngữ liệu ngoài sgk lớp 8 phần Thơ trào phúng bản word có lời giải chi tiết:

Quảng cáo

Nội dung bài thơ Than đạo học

THAN ĐẠO HỌC

Đạo học (1) ngày nay đã chán rồi

Mười người đi học, chín người thôi

Cô hàng bán sách lim dim ngủ

Thầy khoá tư lương (2) nhấp nhổm ngồi

Sĩ khí rụt rè gà phải cáo

Văn trường liều lĩnh đấm ăn xôi

Tôi đâu dám mỉa làng tôi (3) nhỉ

Trình có ông tiên, thứ chỉ (4) tôi

(Thơ Trần Tế Xương, NXB Văn hóa - Thông tin, 1998)

Chú thích:

(1) Đạo học: Tức Nho học; từ 1900 thực dân Pháp bắt sửa chương trình thi cử, bớt chữ Hán, tăng chữ quốc ngữ.

(2) Tư lương: tức thầy khóa dạy tư.

(3) Làng tôi: chỉ làng Nho.

(4) Ông tiên, thứ chỉ: Tiên chỉ, thứ chỉ - chức sắc của các vị khoa bảng ở địa phương.

Câu hỏi: Em hãy viết bài văn phân tích văn bản Than đạo học của Trần Tế Xương.

Hướng dẫn trả lời:

Quảng cáo

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

- Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài.

- Đảm bảo đúng dung lượng khoảng 400 chữ.

b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: phân tích bài thơ Than đạo học.

c. Bài viết có thể triển khai theo nhiều cách khác nhau song cần đảm bảo các ý sau

* Mở bài

- Giới thiệu tác giả và văn bản: Trần Tế Xương – một nhà thơ trào phúng xuất sắc cuối thế kỷ XIX, nổi tiếng với những bài thơ phản ánh xã hội, giáo dục phong kiến.

- Giới thiệu vấn đề: Bài thơ Than đạo học phản ánh tình trạng suy thoái của nền giáo dục Nho học, thái độ học tập và rèn luyện tri thức của học trò, thầy cô.

* Thân bài

- Phân tích nội dung phản ánh thực trạng đạo học

+ “Đạo học ngày nay đã chán rồi / Mười người đi học, chín người thôi” → học trò bỏ học nhiều, nền đạo học suy thoái.

Quảng cáo

+ Hình ảnh cô hàng bán sách ngủ gật, thầy khoá tư lương nhấp nhổm → môi trường học tập thiếu nghiêm túc, sĩ khí thấp.

+ Học trò rụt rè, liều lĩnh, thái độ hỗn loạn: “Sĩ khí rụt rè gà phải cáo / Văn trường liều lĩnh đấm ăn xôi”.

- Thủ pháp trào phúng và nghệ thuật

+ Thể thơ: thất ngôn bát cú, nhịp điệu cô đúc, dễ nhớ.

+ Biện pháp trào phúng: tự mỉa, giễu nhại, phóng đại sự lười biếng, vô kỷ luật của học trò.

+ Ngôn ngữ đời thường, hài hước nhưng sâu sắc, tạo sức ám ảnh cho người đọc.

- Thái độ của tác giả và giá trị tư tưởng

+ Tác giả vừa châm biếm vừa thương cảm cho nền giáo dục: “Tôi đâu dám mỉa làng tôi nhỉ / Trình có ông tiên, thứ chỉ tôi”.

+ Giá trị tư tưởng: phê phán thái độ học tập hời hợt, khích lệ tinh thần học tập nghiêm túc, trách nhiệm với tri thức.

+ Bài học cho thế hệ trẻ hiện nay: ý thức rèn luyện tri thức, tự giác học tập, nghiêm túc trong học tập và giảng dạy.

Quảng cáo

* Kết bài

- Khẳng định giá trị của bài thơ: vừa phản ánh hiện thực xã hội, vừa là bài học đạo đức, giáo dục.

- Thông điệp: thái độ học tập nghiêm túc, tinh thần cầu tiến và tri thức thực chất luôn cần thiết cho mọi thời đại.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng. 

Bài viết tham khảo

Trần Tế Xương, một nhà thơ trào phúng xuất sắc cuối thế kỷ XIX, nổi tiếng với những bài thơ phản ánh xã hội, giáo dục phong kiến qua lăng kính hài hước nhưng sâu sắc. Trong số đó, bài thơ Than đạo học là tác phẩm tiêu biểu, phản ánh sự suy thoái của nền giáo dục Nho học, thái độ học tập và rèn luyện tri thức của học trò và thầy cô, đồng thời bộc lộ nỗi trăn trở, chán nản của tác giả trước thực trạng này.

Bài thơ mở đầu bằng câu: “Đạo học ngày nay đã chán rồi / Mười người đi học, chín người thôi”, thể hiện ngay thực trạng đáng buồn của nền giáo dục Nho học. Hình ảnh con số “mười người đi học, chín người thôi” cho thấy sự bỏ học phổ biến, phản ánh sự suy giảm sĩ khí và lòng ham học tập của học trò. Bên cạnh đó, những chi tiết đời thường như “cô hàng bán sách lim dim ngủ / Thầy khoá tư lương nhấp nhổm ngồi” càng làm nổi bật môi trường học tập thiếu nghiêm túc, thầy trò lơ là, khiến tri thức và giá trị đạo học bị xem nhẹ. Sự hỗn loạn và thiếu kỷ luật còn được thể hiện qua hình ảnh học trò “Sĩ khí rụt rè gà phải cáo / Văn trường liều lĩnh đấm ăn xôi”, thể hiện thái độ vừa sợ hãi vừa liều lĩnh, vừa lười biếng vừa hời hợt, tạo nên bức tranh trào phúng sống động về tình trạng học tập lúc bấy giờ.

Thủ pháp trào phúng và nghệ thuật là điểm nhấn khiến bài thơ trở nên đặc sắc. Trần Tế Xương sử dụng thể thơ thất ngôn bát cú với nhịp điệu cô đúc, dễ nhớ, kết hợp với ngôn ngữ đời thường, sinh động, giàu hình ảnh, tạo sức ám ảnh vừa hài hước vừa sâu sắc. Biện pháp trào phúng được thể hiện qua việc tự mỉa, giễu nhại và phóng đại thái độ lười biếng, vô kỷ luật của học trò, đồng thời khéo léo phản ánh thái độ nhàn nhạt của những người thầy. Chính sự kết hợp này giúp bài thơ vừa phê phán hiện thực vừa thể hiện cảm xúc riêng của tác giả, khiến người đọc vừa cười vừa suy ngẫm.

Bên cạnh sự trào phúng, bài thơ còn bộc lộ thái độ vừa châm biếm vừa thương cảm cho nền giáo dục phong kiến: “Tôi đâu dám mỉa làng tôi nhỉ / Trình có ông tiên, thứ chỉ tôi”. Câu kết này thể hiện sự bất lực, chán nản của tác giả nhưng vẫn giữ thái độ tôn trọng, không hoàn toàn phủ nhận giá trị của nền đạo học. Giá trị tư tưởng của bài thơ là nhắc nhở con người phải nghiêm túc trong học tập, rèn luyện tri thức và có trách nhiệm với bản thân và xã hội. Thông điệp này vẫn còn nguyên giá trị đối với thế hệ trẻ hiện nay, khi việc học tập và rèn luyện tri thức nghiêm túc luôn là yếu tố quan trọng để phát triển toàn diện, làm việc có hiệu quả và đóng góp tích cực cho cộng đồng.

Bài thơ Than đạo học không chỉ là bức tranh trào phúng về nền giáo dục phong kiến suy thoái mà còn là lời nhắc nhở sâu sắc về thái độ học tập và rèn luyện tri thức. Qua đó, Trần Tế Xương thể hiện tài năng quan sát, cảm xúc tinh tế và trách nhiệm của nhà trí thức trước hiện thực xã hội. Bài thơ khẳng định giá trị trường tồn của tri thức và tinh thần học tập nghiêm túc, thông điệp vẫn mang tính giáo dục, định hướng tư tưởng cho các thế hệ sau.

Xem thêm các câu hỏi Đọc hiểu và Viết trong bài thơ Than đạo học chọn lọc, hay khác:

Xem thêm bộ ngữ liệu ngoài sách giáo khoa lớp 8 phần Thơ trào phúng chọn lọc, hay khác:

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.


Đề thi, giáo án các lớp các môn học