Phân tích nghệ thuật lập luận trong ngữ liệu Trở lại với bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” của Hàn Mặc Tử

Câu hỏi Phân tích nghệ thuật lập luận trong ngữ liệu Trở lại với bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” của Hàn Mặc Tử thuộc bộ Ngữ liệu ngoài sgk lớp 12 đầy đủ câu hỏi đọc hiểu và viết có hướng dẫn chi tiết giúp Giáo viên có thêm tài liệu ôn tập cho học sinh ôn thi Văn Tốt nghiệp THPT đạt kết quả cao. Mời các bạn đón đọc:

Phân tích nghệ thuật lập luận trong ngữ liệu Trở lại với bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” của Hàn Mặc Tử

Xem thử

Chỉ từ 150k mua trọn bộ Ngữ liệu ngoài sgk lớp 12 phần Văn bản nghị luận bản word có lời giải chi tiết:

• B1: gửi phí vào tk: 1053587071 - NGUYEN VAN DOAN - Ngân hàng Vietcombank (QR)
• B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận đề thi

Nội dung văn bản Trở lại với bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” của Hàn Mặc Tử

TRỞ LẠI VỚI BÀI THƠ “ĐÂY THÔN VĨ DẠ” CỦA HÀN MẶC TỬ (trích)

(Phạm Ngọc Thái)

“Ngay bốn câu của khổ thơ đầu, ta đã nhận thấy cấu trúc và tư duy thơ Hàn Mặc Tử đều được thiết lập theo trình tự suy lí... về nỗi cảnh mà lập thành tứ. Sau đó phát triển sâu hơn ở khổ thơ thứ hai, khi nói đến tình duyên dang dở giữa hai người:

Gió theo lối gió, mây đường mây...

Ý là

Em theo đường em, anh đường anh

Duyên phân đôi ta có thể thôi!

Tả cảnh nhưng chính để nói nỗi đời: “dòng nước buồn thiu”; (tĩnh), “hoa bắp lay” (động)... Cái (tĩnh) và (động) ấy chỉ để bộc lộ một cõi lòng, tâm trạng cô đơn và buồn.

Thi nhân ngồi nhớ người xưa, lòng ông lặng là buồn bã như dòng nước hắt hiu, nhưng trái tim vẫn bổi hổi, xôn xao như làn “hoa bắp lay”...

Thuyền ai cậu bến sông trăng đó

Có chở trăng về kịp tối nay?

Đây là hai câu thơ thần cảm. Hình ảnh thuyền và sông trăng theo cảm xúc ùa vào trong thơ mà bật ra làm cho tình thơ thêm rộng rãi, rung rinh, nỗi thơ càng mênh mang, da diết.

Xin nói thêm, cảnh thuyền và sông trăng ở đây theo như một số nhà bình luận, người thì cho đó là cảnh trong một bức ảnh về Huế mà nàng Hoàng Cúc đã gửi tặng thì nhân khi đang lâm bệnh phải điều trị ở Gành Ráng, Quy Nhơn. Nhưng cũng có người lại nói rằng nàng Hoàng Cúc đã gửi tặng thi nhân tấm ảnh mặc áo dài trắng chứ không phải là phiến cảnh “thuyền” và “sông trăng” đó.

Nếu vậy thì cảnh trong thơ chỉ là cảnh mà thi nhân nhớ lại nơi thôn Vĩ chăng? Cũng chưa thật ngã ngũ về hướng nào...

Tóm lại, cảnh của hai khổ thơ đầu ấy là cảnh thuộc về trí tưởng, dù vào buổi sớm dưới hàng cao hay trong một đêm trăng trên sông nước. Trong bài bình của nhà bình thơ Vũ Quần Phương, đến đây có nhận xét rằng: “Bốn câu đoạn hai không có liên hệ gì về chi tiết với đoạn một... thoáng nhìn bài thơ có vẻ đầu Ngô minh Sở...”, (hay là) “Những ý thơ rất xa nhau về ý nghĩa hóa ra lại vẫn có chỗ liền nhau..”. Nhà bình thơ cho rằng: “Chỗ liền nhau ấy trong thơ Hàn Mặc Tử chỉ là nhờ vào tâm trạng xúc cảm”.

Theo tôi, Hàn Mặc Tử là một thi nhân viết thơ bằng nội tâm theo tư duy thế giới trong, xúc cảm chỉ làm đà cho mạch thơ, hơi thơ tuôn chảy... còn ý tứ thường được diễn tả rất mạch lạc, rõ ràng. Mượn cảnh làm biểu tượng để diễn đạt nổi tình thơ. Đoạn thơ thứ hai ấy cần phải hiểu sâu sắc bằng thế giới bên trong như đã bình trên, mới thấy cảm xúc về ý tứ của bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ”; hoàn toàn liên kết chặt chẽ với nhau, từ đoạn thơ đầu tiên cho đến đoạn cuối cùng. Đấy chính là cốt lõi để tạo ra thi phẩm vô giá của ông. “Đây thôn Vĩ Dạ”; là một tuyệt tác thi ca. Nếu cho rằng đoạn thơ thứ hai chỉ là để tả cảnh buồn mênh mang... thì sẽ không thấy hết được cái hay và sâu sắc của bài thơ.”

(Trích Trở lại với bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” của Hàn Mặc Tử - Phạm Ngọc Thái, theo baovannghe.vn)

Câu hỏi: Anh/ chị hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích nghệ thuật lập luận trong ngữ liệu Trở lại với bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” của Hàn Mặc Tử

Hướng dẫn trả lời:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận

+Phân tích nghệ thuật lập luận trong Trở lại với bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” của Hàn Mặc Tử - Phạm Ngọc Thái.

- Hệ thống ý:

a. Lập luận theo trình tự cảm xúc – lý giải từ hình ảnh đến tư tưởng:

+ Bắt đầu từ việc phân tích hình ảnh thơ: “Gió theo lối gió, mây đường mây…” rồi rút ra ý nghĩa biểu tượng về tình yêu chia lìa.

+ Cách đi từ hình ảnh (tĩnh – động) để nói về tâm trạng (buồn – cô đơn), cho thấy lập luận đi từ cụ thể đến khái quát.

b. Dẫn chứng kết hợp phân tích cảm xúc:

+ Tác giả sử dụng dẫn thơ linh hoạt, đan xen cảm xúc và lý giải (ví dụ: “hoa bắp lay”, “dòng nước buồn thiu”).

+ Gọi tên những câu thơ “thần cảm” để gợi sự rung động, giúp tăng tính thuyết phục về mặt cảm xúc.

c. So sánh – bác bỏ – bảo vệ quan điểm:

+ Đưa ra hai giả thuyết về bức ảnh Hoàng Cúc gửi – lập luận đa chiều, thể hiện sự khách quan.

+ Bác bỏ ý kiến cho rằng bài thơ không liền mạch → dùng lý lẽ và dẫn chứng để khẳng định thơ Hàn Mặc Tử có sự liên kết từ nội tâm.

d. Sử dụng bình luận của nhà phê bình khác để bổ trợ:

+ Trích dẫn ý kiến của Vũ Quần Phương để mở rộng luận điểm, sau đó đưa ra phản biện để làm nổi bật quan điểm cá nhân.

=> Nghệ thuật lập luận trong đoạn trích kết hợp hài hòa giữa lý lẽ và cảm xúc, giữa dẫn chứng thơ và phân tích nội tâm, tạo nên sự sâu sắc và thuyết phục trong quá trình cảm nhận thi phẩm.

- Phát triển đoạn văn logic, thuyết phục

+ Dẫn chứng từ văn bản để minh chứng cho nhận định.

+ Phân tích rõ nghệ thuật lập luận được thể hiện trong văn bản ngữ liệu.

- Đảm bảo ngữ pháp, liên kết:

+ Trình bày rõ ràng, mạch lạc, không mắc lỗi chính tả.

- Sáng tạo

+ Cách diễn đạt mới mẻ, có suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận.

Đoạn văn tham khảo

Tác giả Phạm Ngọc Thái đã vận dụng nghệ thuật lập luận sắc sảo và linh hoạt khi phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ của Hàn Mặc Tử. Trước hết, ông lập luận theo trình tự suy lí từ hình ảnh đến cảm xúc, từ cảnh đến tình, giúp người đọc nhận ra ý nghĩa sâu xa ẩn chứa sau từng câu thơ. Bên cạnh đó, tác giả sử dụng phép phân tích, đối chiếu giữa các yếu tố tĩnh và động như “dòng nước buồn thiu” và “hoa bắp lay” để nhấn mạnh tâm trạng cô đơn, xao xuyến của thi nhân. Ngoài ra, ông đưa ra nhiều ý kiến khác nhau về hoàn cảnh ra đời của hình ảnh “sông trăng, thuyền trăng” để mở rộng vấn đề, thể hiện tư duy đa chiều, đồng thời bác bỏ quan điểm cho rằng các khổ thơ rời rạc bằng cách khẳng định mạch cảm xúc xuyên suốt được kết nối bằng nội tâm thi sĩ. Việc trích dẫn ý kiến của nhà phê bình Vũ Quần Phương cũng góp phần tăng tính thuyết phục. Nhờ đó, bài viết thể hiện rõ chiều sâu cảm xúc và lập luận giàu lý trí trong cảm thụ thơ ca.

Xem thêm các câu hỏi Đọc hiểu và Viết trong văn bản Trở lại với bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” của Hàn Mặc Tử chọn lọc, hay khác:

• Đối tượng nghị luận trong đoạn trích Trở lại với bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” của Hàn Mặc Tử là gì?

• Đoạn trích Trở lại với bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” của Hàn Mặc Tử kết hợp vận dụng các thao tác lập luận nào?

• Tác giả bài viết đã nhận xét như thế nào về cấu trúc và tư duy thơ trong khổ thơ đầu của bài “Đây thôn Vĩ Dạ”?

• Từ thần cảm (in đậm) trong đoạn trích Trở lại với bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” của Hàn Mặc Tử có nghĩa là gì?

• Anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích đoạn trích “Trở lại với bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” của Hàn Mặc Tử” của Phạm Ngọc Thái.

Xem thêm bộ ngữ liệu ngoài sách giáo khoa lớp 12 phần Văn bản nghị luận chọn lọc, hay khác:

• Đọc hiểu Tôi tự học

• Đọc hiểu Vẻ đẹp của người đứng một mình

• Đọc hiểu Tính ích kỉ của người Việt

• Đọc hiểu Văn hóa nhanh chân

• Đọc hiểu Lòng kiên trì

• Đọc hiểu Đừng chọn an nhàn khi còn trẻ

• Đọc hiểu Sống dễ và sống khó

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---