Phân tích nội dung và nghệ thuật của đoạn trích trong Truyện Lục Vân Tiên ở phần Đọc hiểu

Câu hỏi Phân tích nội dung và nghệ thuật của đoạn trích trong Truyện Lục Vân Tiên ở phần Đọc hiểu thuộc bộ Ngữ liệu ngoài sgk dành cho học sinh lớp 9 đầy đủ câu hỏi đọc hiểu và viết có hướng dẫn chi tiết giúp Giáo viên có thêm tài liệu ôn tập cho học sinh lớp 9 ôn thi Văn vào 10. Mời các bạn đón đọc:

Phân tích nội dung và nghệ thuật của đoạn trích trong Truyện Lục Vân Tiên ở phần Đọc hiểu

Xem thử

Chỉ từ 150k mua trọn bộ Ngữ liệu ngoài sgk lớp 9 phần Truyện Thơ Nôm bản word có lời giải chi tiết:

• B1: gửi phí vào tk: 1053587071 - NGUYEN VAN DOAN - Ngân hàng Vietcombank (QR)
• B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận đề thi

Nội dung truyện thơ Nôm Truyện Lục Vân Tiên

TRUYỆN LỤC VÂN TIÊN (Trích)

Mười ngày đã tới ải Đồng,

Minh mông (1) biển rộng đùng đùng sóng xao.

Đêm nay chẳng biết đêm nào,

Bóng trăng vằng vặc bóng sao mờ mờ.

Trên trời lặng lẽ như tờ,

Nguyệt Nga nhớ nỗi tóc tơ chẳng tròn.

Than rằng: “Nọ nước kìa non,

Cảnh thời thấy đó, người còn về đâu?”

Quân hầu đều đã ngủ lâu,

Lén ra mở bức rèm châu một mình:

“Vắng người có bóng trăng thanh,

Trăm năm xin gửi chút tình lại đây.

Vân Tiên anh hỡi có hay?

Thiếp nguyền một tấm lòng ngay với chàng”.

Than rồi lấy tượng vai mang,

Nhắm dòng nước chảy vội vàng nhảy ngay.

(Trích Truyện Lục Vân Tiên, Nguyễn Đình Chiểu, trong Nguyễn Đình Chiểu toàn tập, tập I, NXB Đại học và THCN, Hà Nội, 1980)

Chú thích:

(1) Minh mông: mênh mông (phát âm theo tiếng miền Nam)

Bối cảnh đoạn trích: Kiều Nguyệt Nga được Lục Vân Tiên cứu khỏi đám cướp đã đem lòng yêu mến, tự nguyện gắn bó suốt đời với Vân Tiên… Nghe tin Vân Tiên đã chết, Kiều Nguyệt Nga thề sẽ thủ tiết suốt đời. Thái sư đương triều hỏi nàng cho con trai không được, đem lòng oán thù, tâu vua bắt Kiều Nguyệt Nga đi cống giặc Ô Qua.

Đoạn trích trên ghi lại tâm trạng của Kiều Nguyệt Nga trên đường đi cống giặc Ô Qua.

Câu hỏi: Anh/chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích nội dung và nghệ thuật của đoạn trích trong Truyện Lục Vân Tiên (Nguyễn Đình Chiểu) ở phần Đọc hiểu.

Hướng dẫn trả lời:

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 400 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Phân tích nội dung và nghệ thuật của đoạn trích trong Truyện Lục Vân Tiên

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu tác giả Nguyễn Đình Chiểu: nhà thơ yêu nước, tiêu biểu của văn học Việt Nam thế kỉ XIX.

- Giới thiệu tác phẩm Truyện Lục Vân Tiên và đoạn trích: đoạn trích tái hiện tâm trạng Kiều Nguyệt Nga khi bị giải đi cống giặc Ô Qua.

* Thân bài:

a. Về nội dung:

- Nỗi đau xót, tuyệt vọng:

+ Trước cảnh biển trời mênh mông, nàng nhớ đến số phận éo le của mình, thương cho tình duyên tan vỡ với Lục Vân Tiên.

+ Nỗi cô đơn, đau khổ được đẩy lên tột cùng trong không gian lặng lẽ, buồn bã.

- Tấm lòng thủy chung, son sắt:

+ Dù biết chàng đã mất, nàng vẫn thề giữ trọn đạo nghĩa với Lục Vân Tiên.

+ Quyết định gieo mình xuống dòng nước để bảo toàn danh tiết, giữ trọn lời nguyền với người mình yêu.

- Lên án xã hội phong kiến:

+ Phơi bày sự bất công khi số phận con người, nhất là người phụ nữ, bị định đoạt bởi quyền lực và tiền bạc.

b. Về nghệ thuật:

- Thể thơ lục bát gần gũi, giàu nhạc điệu, phù hợp với tự sự và trữ tình.

- Ngôn ngữ giản dị, giàu sức gợi cảm, thể hiện tâm trạng nhân vật tinh tế.

- Sử dụng bút pháp ước lệ: trăng, sao, dòng nước… gợi không gian rộng lớn, nỗi buồn trải dài.

- Miêu tả nội tâm nhân vật chân thực, giàu cảm xúc.

* Kết bài:

- Khẳng định giá trị nội dung: ca ngợi vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam thủy chung, tiết hạnh; tố cáo xã hội phong kiến bất công.

- Khẳng định giá trị nghệ thuật: nghệ thuật tự sự kết hợp trữ tình đặc sắc, ngôn ngữ mộc mạc, đậm chất Nam Bộ.

- Liên hệ: sức sống lâu bền của Truyện Lục Vân Tiên trong lòng người đọc hôm nay.

Bài văn tham khảo

Nguyễn Đình Chiểu là nhà thơ lớn của văn học Việt Nam thế kỉ XIX, nổi bật với những sáng tác mang đậm tinh thần nhân nghĩa và truyền thống đạo lí của dân tộc. Truyện Lục Vân Tiên là tác phẩm tiêu biểu nhất của ông, không chỉ hấp dẫn bởi cốt truyện kịch tính mà còn bởi giá trị nhân văn sâu sắc. Đoạn trích trên ghi lại tâm trạng Kiều Nguyệt Nga khi bị ép đi cống giặc Ô Qua, qua đó thể hiện nội dung và nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm.

Trước hết, đoạn trích bộc lộ nỗi đau đớn, tuyệt vọng tột cùng của Kiều Nguyệt Nga. Không gian thiên nhiên hiện lên với “biển rộng”, “sóng xao”, “trăng vằng vặc”, “sao mờ mờ” gợi cảm giác mênh mông, lạnh lẽo, càng làm nổi bật nỗi cô đơn, buồn tủi của nàng. Nguyệt Nga nhớ lại tình duyên với Lục Vân Tiên, thương cho số phận éo le, bạc bẽo của mình. Nàng tự hỏi “Nọ nước kìa non, cảnh thời thấy đó, người còn về đâu?”, như một tiếng kêu đau xót cho thân phận và tình yêu tan vỡ. Đặc biệt, chi tiết nàng mở rèm châu, đối diện với trăng sáng để gửi gắm tình cảm với Lục Vân Tiên càng làm rõ tấm lòng thủy chung, son sắt của nhân vật.

Không chỉ bày tỏ nỗi nhớ thương, Kiều Nguyệt Nga còn hiện lên với vẻ đẹp kiên trinh, bất khuất. Trước cảnh đời éo le, nàng quyết giữ trọn đạo nghĩa với người mình yêu, thề “một tấm lòng ngay với chàng” dù biết chàng đã mất. Quyết định gieo mình xuống dòng nước là hành động xuất phát từ lòng thủy chung son sắt, đồng thời là lời tố cáo xã hội phong kiến bất công đã chà đạp lên tình yêu và số phận con người, nhất là người phụ nữ. Qua đó, Nguyễn Đình Chiểu bày tỏ niềm thương cảm sâu sắc với những kiếp người nhỏ bé bị cuốn vào vòng xoáy nghiệt ngã của thời cuộc.

Về nghệ thuật, đoạn trích sử dụng thể thơ lục bát quen thuộc, nhịp nhàng, đậm chất dân gian, phù hợp với cả tự sự lẫn trữ tình. Ngôn ngữ mộc mạc, giản dị mà giàu sức gợi, miêu tả tinh tế diễn biến nội tâm nhân vật. Bút pháp ước lệ với hình ảnh trăng, sao, dòng nước không chỉ gợi không gian thiên nhiên rộng lớn mà còn khắc sâu nỗi buồn, nỗi cô đơn của Kiều Nguyệt Nga. Lối kể chuyện giàu cảm xúc giúp đoạn trích vừa giàu tính hiện thực vừa đậm chất trữ tình.

Như vậy, qua đoạn trích, Nguyễn Đình Chiểu đã khắc họa thành công hình tượng Kiều Nguyệt Nga với vẻ đẹp thủy chung, tiết hạnh và tinh thần bất khuất. Đồng thời, tác phẩm còn tố cáo những thế lực tàn bạo chà đạp lên quyền sống, quyền hạnh phúc của con người. Nghệ thuật tự sự kết hợp trữ tình cùng ngôn ngữ mộc mạc, giản dị đã làm nên sức sống lâu bền cho Truyện Lục Vân Tiên trong lòng bạn đọc.

Xem thêm các câu hỏi Đọc hiểu và Viết trong truyện thơ Nôm Truyện Lục Vân Tiên chọn lọc, hay khác:

• Xác định thể thơ của đoạn trích Truyện Lục Vân Tiên.

• Xác định thời gian được miêu tả trong đoạn trích Truyện Lục Vân Tiên.

• Chỉ ra các từ láy được sử dụng trong đoạn trích Truyện Lục Vân Tiên.

• Hai câu thơ Than rằng: “Nọ nước kìa non/ Cảnh thời thấy đó, người còn về đâu?” cho thấy tâm sự gì của Kiều Nguyệt Nga?

• Từ nội dung phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về vẻ đẹp tâm hồn Kiều Nguyệt Nga.

Xem thêm bộ ngữ liệu ngoài sách giáo khoa lớp 9 phần Truyện Thơ Nôm chọn lọc, hay khác:

• Đọc hiểu Tú Uyên - Giáng Kiều

• Đọc hiểu Tống Trân - Cúc Hoa

• Đọc hiểu Lục Vân Tiên

• Đọc hiểu Nam Kim - Thị Đan

• Đọc hiểu Tiễn dặn người yêu

• Đọc hiểu Truyện Kiều

• Đọc hiểu Kiều gặp Từ Hải

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---