Viết một bài văn nghị luận phân tích văn bản Đêm thơm của Nguyễn Nhật Ánh

Câu hỏi Viết một bài văn nghị luận phân tích văn bản Đêm thơm của Nguyễn Nhật Ánh thuộc bộ Ngữ liệu ngoài sgk lớp 12 đầy đủ câu hỏi đọc hiểu và viết có hướng dẫn chi tiết giúp Giáo viên có thêm tài liệu ôn tập cho học sinh ôn thi Văn Tốt nghiệp THPT đạt kết quả cao. Mời các bạn đón đọc:

Viết một bài văn nghị luận phân tích văn bản Đêm thơm của Nguyễn Nhật Ánh

Xem thử

Chỉ từ 150k mua trọn bộ Ngữ liệu ngoài sgk lớp 12 phần Truyện bản word có lời giải chi tiết:

• B1: gửi phí vào tk: 1053587071 - NGUYEN VAN DOAN - Ngân hàng Vietcombank (QR)
• B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận đề thi

Nội dung truyện Đêm thơm

ĐÊM THƠM

(Nguyễn Nhật Ánh)

[….. ]

Tôi chạy ra vườn. Ánh trắng đầu thu như dòng sữa ngọt ngào mơn man làm tóc rối. Gió mát hôn lên môi, tâm hồn tôi chợt sảng khoái lạ lùng. Tôi hít sâu vào lồng ngực mùi thơm vươngvấn khắp nơi. Hương hoa đào, hoa bưởi, hoa ngâu… và khóm lài bên hòn non bộ cũng vừa hé nở những bông trắng nõn nà. Tôi ngồi xuống ghế đá, đưa tay nâng niu đài lá xanh ôm ấp nụ hoa đầu. Trong đêm, sắc lá trở nên tím thẫm như màu mực tôi dùng để trang hoàng những tập vở chuẩn bị bước vào năm học mới. Vậy là tôi đã bước vào cấp 3. Hành trình cũng khá vất vả vì tôi học không giỏi lắm. Nhà tôi nghèo, ba mẹ là công nhân viên, lương không đủ sống, phải làm thêm những công việc ngoài giờ, phụ vào kinh tế gia đình. Việc chị Thảo bị nghỉ học từ năm lớp 9 để đi may thuê đã làm ba mẹ ân hận nên ba mẹ bắt tôi phải cố gắng học hành cho đến nơi đến chốn. Số điểm tôi đạt được vượt xa điểm chuẩn đã làm tôi sung sướng và ba mẹ cũng hãnh diện theo. Ba hứa sẽ cho tôi một món quà đặc biệt dù tôi không đòi hỏi một sự ban thưởng nào hết. Học hành thi cử là bổn phận của mình, phải làm tròn thôi. Tôi đứng dậy, đi thơ thẩn khắp vườn. Không gian tràn ngập ánh trăng. Trăng soi bàng bạc trên hàng dừa rủ bóng, trăng dọi xuống vai tôi ngàn đốm lá lung linh. Trăng đưa hương hoa nâng cõi lòng tôi bay bổng… Tôi yêu mảnh vườn nhà tôi biết bao. Khoảng đất nhỏ trồng hoa và cây ăn trái theo tuổi thơ tôi lớn lên từng ngày. Gia đình tôi chỉ có khoảng vườn này là đáng giá. Nhiều lúc túng thiếu quá, ba định treo bảng bán. Nhưng mẹ cản, mẹ bảo đây là đất thừa tự của ông bà để lại, bán là mang tội với tổ tiên. Thôi thì ăn rau, ăn mắm qua ngày, rồi trời cũng sẽ ngó xuống. “Sông có khúc, người có lúc”, không lẽ cứ nghèo mãi sao? Vậy là tôi vẫn được dịp lang thang khắp vườn những lúc rảnh rỗi, làm bạn với cây trái và hoa thơm. Thích nhất là vào những đêm trăng như đêm nay, ngôi vườn thân yêu của tôi tỏa ánh hào quang thơm ngát, hương hoa vương vấn tràn lan, dìu dịu len vào hồn người cảm giác lâng lâng. Điện trong nhà bỗng tắt phụt. Tiếng bà nội càu nhàu: – Đã nói mà. Đứt cầu chì rồi chắc?

Tiếng chị Thảo: – Chờ ba cháu về coi thử.

– Ba mẹ tụi bây đi mô mà lâu rứa?

– Ba me cháu đi giao hàng. Mệ cứ dùng cơm trước đi.

– Thôi, để mệ chờ! Thắp ngọn đèn dầu đi cháu.

Trăng như càng sáng hơn. Tôi trở về bên hòn non bộ, ngồi xuống ngắt một nụ lài hàm tiếu, lát nữa đem về phòng cho hoa hé nở mang hương thơm đi vào giấc ngủ của tôi. Ngày mai, tôi sẽ gặp lại bạn bè, thầy cô, trường lớp… tôi sẽ tung tăng trong sân ngôi trường mới, dưới bóng phượng xanh um. Chẳng biết còn cánh hoa đỏ dễ thương nào sót lại trên cành khi mùa hè đã qua không nhỉ?

– Ti!

Ba đã về, đang bước lại gần tôi.

– Ba ơi, đêm nay hoa nở nhiều lắm. Thơm ơi là thơm!

Trăng đi vào đám mây. Ngôi vườn trở nên tối thui. Ba hỏi:

– Điện cúp hồi nào vậy con?

– Vừa mới thôi ba! Bà nội bảo đứt cầu chì.

– Đâu có, suốt cả con đường bị hết mà! – Ba ngồi xuống bên tôi

– Ti à, mai trường con khai giảng phải không?

– Dạ!

– Hay quá, ba vừa kịp có quà cho con đây!

Ba lấy trong túi ra một gói nhỏ:

– Đáng lý ba me phải may áo dài cho con, nhưng chưa kịp có tiền thì con đã tự sắm cho mình được rồi. Tính tự lập của con đã làm cho ba me rất vui. Chiều nay, mẹ giao được hàng nên đã cùng ba tìm mua cho con một cái đồng hồ để đi học khỏi bị trễ nải. Con cầm lấy đi!

Tôi cảm động nép vào ngực ba:

– Ba me hy sinh cho con nhiều quá!

Ba vuốt tóc tôi:

– Đó là bổn phận của ba me. Dù cực khổ cách mấy, ba me vẫn sẵn sàng vượt qua, miễn sao con chăm chỉ học hành.

– Con hứa sẽ không phụ lòng ba me!

Gió mát rượi. Tôi ngước lên cao. Đám mây mỏng đang loãng tan vào vầng hào quang rạng rỡ, cho dòng sữa trắng ngần rót xuống trần gian. Ba hát nho nhỏ: “Đêm thơm như một dòng sữa, lũ chúng em êm đềm rủ nhau ra trước nhà. Hiu hiu, hương từ ngàn xa, bỗng quay về, dạt dào bên hè, ngoài trời khuya…”. Giọng ba trầm ấm. Trong một phút giây mơ mộng, hẳn ba đã quên tất cả những nhọc nhằn bon chen của đời sống khó khăn.

– Vườn nhà mình thật tuyệt, phải không con?

– Dạ!

– Trăng sáng quá!

– Hôm nay rằm mà ba! Ý quên, con đi xem những nụ hoa ban chiều đã nở hết chưa?

Bước chân tôi rón rén len giữa những khóm lài, sợ làm lay động giấc mơ tiên của những cánh mỏng dịu dàng vừa xòe nụ thả hương cho gió. Hoa trắng ngần như màu áo dài đầu tiên tôi mặc trong đời, thanh cao và kỳ diệu. Mong sao đêm chóng qua. Tôi theo ba bước vào nhà. Dòng sông trăng vẫn ngọt ngào rót sữa trên những hàng cây.

(Trích “Đêm thơm”, Nguyễn Nhật Ánh, tạp chí Nhà văn TPHCM)

* Chú thích:

Nguyễn Nhật Ánh là một trong những nhà văn nổi tiếng với nhiều tác phẩm viết về tuổi thơ và tuổi học trò đầy trong sáng và hồn nhiên. “Đêm Thơm” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông, tác phẩm là một văn bản cảm động xoay quanh một cô bé tên Ti trong đêm trước ngày khai giảng. Tác phẩm khắc họa hình ảnh gia đình nghèo nhưng tràn đầy tình yêu thương, tinh thần tự lập và lòng biết ơn.

Câu hỏi: Anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích văn bản “Đêm thơm” của Nguyễn Nhật Ánh

Hướng dẫn trả lời:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Phân tích văn bản “Đêm thơm” của Nguyễn Nhật Ánh.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu tác giả Nguyễn Nhật Ánh – cây bút nổi tiếng viết cho thiếu nhi với giọng văn trong trẻo, dịu dàng, đậm chất thơ.

- Giới thiệu truyện ngắn “Đêm thơm” – một lát cắt nhỏ trong đời sống gia đình giản dị, chan chứa yêu thương.

- Khái quát vấn đề cần nghị luận: Văn bản thể hiện vẻ đẹp của tình cảm gia đình, sự hy sinh thầm lặng của cha mẹ, tình yêu thiên nhiên, và khát vọng sống trong sáng của tuổi trẻ.

* Thân bài:

1. Hoàn cảnh sống và tâm hồn của nhân vật “tôi” (Ti)

- “Tôi” là một cô bé bước vào cấp 3, sống trong một gia đình nghèo nhưng tràn đầy yêu thương.

- Ý thức được sự vất vả của ba mẹ, sự hy sinh của chị gái nên rất nỗ lực học tập.

- Tâm hồn nhạy cảm, yêu thiên nhiên, yêu mảnh vườn quê hương, đặc biệt yêu ánh trăng và hoa lá – biểu hiện của một tâm hồn trong trẻo, mộng mơ, tinh tế.

2. Tình yêu thương và sự hy sinh của ba mẹ Ti

- Ba mẹ làm công nhân viên, phải làm thêm nhiều công việc để có tiền nuôi con ăn học.

- Cảm giác “ân hận” vì chị Thảo phải nghỉ học sớm khiến ba mẹ càng quyết tâm cho Ti học đến nơi đến chốn.

- Món quà nhỏ – chiếc đồng hồ – thể hiện sự chu đáo, yêu thương và tự hào của ba mẹ.

- Câu nói giản dị mà cảm động: “Dù cực khổ cách mấy, ba me vẫn sẵn sàng vượt qua…” – thể hiện sâu sắc triết lí sống vì con cái của các bậc cha mẹ.

3. Không gian nghệ thuật: ngôi vườn – trăng – hương hoa

- Hình ảnh ánh trăng như dòng sữa, hoa lài trắng muốt, gió đêm mát rượi – tất cả tạo nên một không gian nên thơ, dịu dàng, chan hòa cảm xúc.

- Hình ảnh “dòng sữa trắng ngần rót xuống trần gian” giàu chất thơ, biểu tượng cho sự ngọt ngào, tinh khôi của cuộc sống và tình cảm gia đình.

- Không gian ấy làm nổi bật chiều sâu tâm hồn của nhân vật và tạo nên sự cộng hưởng giữa con người – thiên nhiên – tình thân.

4. Ý nghĩa nhân văn sâu sắc

Văn bản thể hiện:

- Niềm trân trọng những giá trị giản dị: gia đình, quê hương, thiên nhiên.

- Tôn vinh tình cảm gia đình, nhất là sự hi sinh âm thầm của cha mẹ.

- Bồi đắp tinh thần tự lập, trách nhiệm của tuổi trẻ trước gia đình và cuộc sống.

* Kết bài:

- Khẳng định giá trị của văn bản “Đêm thơm”: một bức tranh nhẹ nhàng nhưng sâu lắng về cuộc sống và tình cảm gia đình.

- Gợi mở liên hệ: Mỗi người đọc, đặc biệt là học sinh, cần biết trân trọng gia đình, biết cố gắng học tập để xứng đáng với tình yêu thương và sự hi sinh của cha mẹ.

Bài viết tham khảo

Đêm thơm là một truyện ngắn tiêu biểu cho phong cách nhẹ nhàng, trong trẻo và giàu chất nhân văn của Nguyễn Nhật Ánh – cây bút được yêu mến bởi khả năng khơi dậy những rung động dịu dàng trong tâm hồn người đọc, đặc biệt là lứa tuổi học trò. Văn bản không chỉ là một lát cắt đời sống của một cô bé bước vào cấp 3, mà còn là bản hòa ca sâu lắng về tình cảm gia đình, sự hy sinh thầm lặng của cha mẹ và vẻ đẹp thanh sạch của tuổi mới lớn.

Nhân vật “tôi” – một cô bé tên Ti – hiện lên trong khung cảnh đêm trăng đầu thu ngập tràn hương hoa và ánh sáng, với một tâm hồn nhạy cảm, giàu mộng mơ và chan chứa yêu thương. Dù không học giỏi xuất sắc, nhưng cô đã nỗ lực vươn lên trong hoàn cảnh khó khăn. Nhà nghèo, ba mẹ là công nhân viên, phải làm thêm nhiều công việc ngoài giờ để kiếm sống. Đặc biệt, việc chị Thảo phải nghỉ học sớm để đi làm thuê là một vết gợn khiến ba mẹ day dứt, càng thêm quyết tâm nuôi dưỡng giấc mơ học hành của Ti. Cô bé hiểu rõ điều đó, và cũng nhận thức rằng học tập là trách nhiệm, là nghĩa vụ chứ không phải điều kiện để đòi hỏi phần thưởng.

Đằng sau sự trưởng thành của cô bé là tình yêu thương và sự hy sinh bền bỉ, lặng thầm của ba mẹ. Dù kinh tế eo hẹp, họ vẫn cố gắng dành dụm để mua cho con món quà nhỏ – một chiếc đồng hồ, như một cách âm thầm khích lệ con bước vào một chặng đường mới. Những câu nói giản dị của ba như: “Dù cực khổ cách mấy, ba mẹ vẫn sẵn sàng vượt qua, miễn sao con chăm chỉ học hành” là lời nhắn gửi mộc mạc mà sâu xa, thể hiện triết lí sống vì con cái của những bậc làm cha mẹ. Trong một xã hội còn nhiều khó khăn, tình cảm ấy không ồn ào mà luôn hiện hữu trong từng hành động, từng ánh mắt, giọng nói, và cả trong gói quà nhỏ cầm tay.

Không gian nghệ thuật trong truyện cũng góp phần quan trọng vào việc tạo nên chất thơ cho tác phẩm. Ánh trăng “như dòng sữa ngọt ngào”, hương hoa vương vấn, gió mát rượi, mảnh vườn nhỏ gắn bó với tuổi thơ – tất cả vẽ nên một khung cảnh yên bình, thanh sạch và ấm áp tình thân. Hình ảnh ẩn dụ “dòng sữa trắng ngần rót xuống trần gian” không chỉ tạo vẻ đẹp lãng mạn cho không gian mà còn tượng trưng cho sự thanh khiết, tinh khôi của tình cảm gia đình và mối giao hòa giữa con người với thiên nhiên.

Với lối kể nhẹ nhàng, văn phong tinh tế và đậm chất trữ tình, Nguyễn Nhật Ánh đã đem đến cho người đọc một tác phẩm giản dị mà xúc động. “Đêm thơm” không chỉ là một đêm trăng, mà là đêm của tình yêu thương, đêm của sự trưởng thành, và đêm của những thổn thức trong trẻo rất đỗi nhân văn. Qua đó, người đọc – đặc biệt là thế hệ trẻ – thêm hiểu, thêm yêu và trân quý hơn những điều bình dị quanh mình: mái nhà, cha mẹ, ánh trăng, và cả những hy sinh lặng thầm mà cao quý.

Xem thêm các câu hỏi Đọc hiểu và Viết trong truyện Đêm thơm chọn lọc, hay khác:

• Chỉ ra dấu hiệu để nhận diện đặc trưng của thể loại của văn bản Đêm thơm?

• Nội dung của tác phẩm Đêm thơm là gì?

• Gọi tên và chỉ ra yếu tố không gian, thời gian trong tác phẩm Đêm thơm?

• Lời kể và lời nhân vật trong truyện Đêm thơm có tác dụng gì?

• Từ văn bản phần Đọc hiểu Đêm thơm, viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) nêu cảm nhận của anh/ chị về tình yêu thương và sự hy sinh của ba mẹ Ti

Xem thêm bộ ngữ liệu ngoài sách giáo khoa lớp 12 phần Truyện chọn lọc, hay khác:

• (Ngữ liệu ngoài sgk) Phiên chợ Giát

• (Ngữ liệu ngoài sgk) Nhện và người

• (Ngữ liệu ngoài sgk) Một cơn giận

• (Ngữ liệu ngoài sgk) Bí ẩn của làn nước

• (Ngữ liệu ngoài sgk) Những đứa con trong gia đình

• (Ngữ liệu ngoài sgk) Giăng sáng

• (Ngữ liệu ngoài sgk) Những vùng trời khác nhau

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---