10 Đề thi Học kì 2 Ngữ văn 9 Cánh diều (có đáp án, cấu trúc mới)

Với bộ 10 Đề thi Học kì 2 Ngữ văn 9 Cánh diều năm 2025 theo cấu trúc mới có đáp án và ma trận được biên soạn và chọn lọc từ đề thi Ngữ văn 9 của các trường THCS trên cả nước sẽ giúp học sinh lớp 9 ôn tập và đạt kết quả cao trong các bài thi Học kì 2 Ngữ văn 9.

10 Đề thi Học kì 2 Ngữ văn 9 Cánh diều (có đáp án, cấu trúc mới)

Xem thử

Chỉ từ 150k mua trọn bộ Đề thi Học kì 2 Ngữ văn 9 Cánh diều theo cấu trúc mới bản word có lời giải chi tiết:

• B1: gửi phí vào tk: 1053587071 - NGUYEN VAN DOAN - Ngân hàng Vietcombank (QR)
• B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận đề thi

Phòng Giáo dục và Đào tạo .....

Đề thi Học kì 2 - Cánh diều

năm 2025

Môn: Ngữ văn 9

Thời gian làm bài: phút

(Đề 1)

I. Đọc hiểu (4,0 điểm)

Đọc đoạn văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:

GIÁ TRỊ RUỘNG BẬC THANG CỦA HUYỆN HOÀNG SU PHÌ

{...}Hoàng Su Phì là huyện vùng cao núi đất phía tây tỉnh Hà Giang. {...} Là địa phương vùng cao có nhiều thành phần dân tộc cùng sinh sống, địa hình chia cắt mạnh, giao thông không thuận tiện, thời tiết khí hậu khắc nghiệt, nên từ bao đời nay canh tác nông nghiệp là một trong lĩnh vực chiếm tỷ lệ chủ yếu trong cơ cấu kinh tế của huyện.

Theo thống kê, hiện nay Hoàng Su Phì có tổng số 3.720,6 ha ruộng bậc thang trải đều khắp 24/24 xã, thị trấn của huyện. Trong đó có 1.380 ha ruộng bậc thang {...}.Các thửa ruộng bậc thang của huyện Hoàng Su Phì uốn lượn trùng điệp và chạy dài từ ven suối lên đỉnh núi và xen lẫn những cánh rừng nguyên sinh, những nương chè cổ thụ và những dòng sông, khe suối, tạo thành bức tranh thiên nhiên hài hòa, nhiều màu sắc. Cảnh quan ruộng bậc thang của huyện đẹp nhất là vào mùa cấy từ tháng 4 đến tháng 6 hàng năm và mùa lúa chín từ tháng 8 đến giữa tháng 10 hàng năm.

{...}Khác với mùa nước đổ và cấy lúa từ giữa tháng 4 đến tháng 6, Hoàng Su Phì vào mùa lúa chín vô cùng bắt mắt và sống động với những thửa ruộng bậc thang vàng óng, lướt nghiêng theo từng đợt gió. Nếu muốn chiêm ngưỡng vẻ đẹp kiệt tác ruộng bậc thang, du khách nên đến với Hoàng Su Phì vào khoảng tháng 9 – tháng 10. Đây là một trong những tư liệu sản xuất quan trọng nhất của cư dân nông nghiệp huyện Hoàng Su Phì bởi trải qua quá trình hàng trăm năm các thế hệ người dân Hoàng Su Phì đã không ngừng tôn tạo bồi đắp để tạo lên những thửa ruộng bậc thang trùng điệp trải dài quanh các sườn núi như ngày nay. Nó mang ý nghĩa lịch sử, minh chứng rõ nét nhất về lịch sử định cư lâu đời và tập quán lao động sản xuất nông nghiệp của bà con các dân tộc thiểu số trong vùng.

Với lịch sử hàng trăm năm, giá trị văn hóa của ruộng bậc thang huyện Hoàng Su Phì được thể hiện ở kinh nghiệm canh tác, tập quán sản xuất cũng như các phong tục tập quán mang những nét riêng của mỗi dân tộc, nó in đậm những nét đặc trưng khác nhau. Không những vậy, ruộng bậc thang của huyện Hoàng Su Phì còn mang lại giá trị cảnh quan mà không phải là kết quả lao động trong một thời gian nhất định là có được. Những thửa ruộng bậc thang là một bức tranh kỳ vĩ, một vẻ đẹp hoang sơ trên nền không gian thiên nhiên hùng vĩ của núi đồi vùng cao tạo nên một bức tranh thiên nhiên đẹp có giá trị phát triển du lịch bền vững.

(Hình ảnh: Ruộng bậc thang ở huyện Hoàng Su Phì)

Cũng như nhiều dân tộc có truyền thống canh tác nông nghiệp khác, các cư dân nông nghiệp của huyện Hoàng Su Phì có tín ngưỡng thờ đa thần, vì vậy đã sản sinh và duy trì nhiều nghi lễ tín ngưỡng cùng các tập quán kiêng kỵ liên quan đến trồng trọt và chăn nuôi như cúng cầu mùa, cúng hồn lúa, cúng thần rừng, thần sấm, lễ mừng cơm mới cũng như các quan niệm, tri thức dân gian về mùa vụ, cách thức ứng xử giữa người và thế giới thần linh… Song dù dưới hình thức nào thì việc kiến tạo lên những thửa ruộng bậc thang là một sự sáng tạo phi thường, một biểu tượng văn hoá thể hiện tính thích ứng tuyệt vời của cư dân nông nghiệp Hoàng Su Phì với môi trường vùng núi bởi đây là hình thức canh tác phù hợp với điều kiện tự nhiên đồi núi đất của huyện Hoàng Su Phì.

Bên cạnh đó, việc canh tác trên ruộng bậc thang đã góp phần hạn chế việc chặt phá rừng, đốt nương làm rẫy, ổn định cuộc sống, xóa bỏ hình thức du canh, du cư, góp phần bảo vệ nguồn tài nguyên rừng. Lịch sử hình thành ruộng bậc thang ở đây cũng chính là lịch sử hình thành nên các bản làng định cư trong vùng.{...} Trong khi đó, xét về những giá trị về văn hoá thì ruộng bậc thang đã đóng góp thêm phần không nhỏ tạo nên vẻ đẹp cho vùng đất Hoàng Su Phì với một bức tranh khổng lồ đầy màu sắc, một công trình kiến trúc vĩ đại, đủ sức làm say lòng bất cứ ai khi đến với vùng đất này.

Nếu có dịp, du khách hãy một lần đến Hoàng Su Phì để tận mắt chiêm ngưỡng kiệt tác ruộng bậc thang trong mùa lúa chín, hoà mình vào sự hùng vĩ của núi rừng Tây Bắc và thưởng thức những đặc sản địa phương đặc sắc./.

(Theo Lý Hà, https://dangcongsan.vn/, ngày16/09/2022)

Trả lời câu hỏi:

Câu 1 (0,5 điểm) Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên.

Câu 2 (0,5 điểm) Xác định cấu trúc của văn bản trên.

Câu 3. (1,0 điểm) Tìm một số yếu tố miêu tả trong văn bản trên và nêu rõ vai trò của yếu tố đó trong việc cung cấp thông tin văn bản.

Câu 4. (1,0 điểm) Phương tiện phi ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản là gì và nêu rõ vai trò của nó trong việc cung cấp thông tin về ruộng bậc thang ở Hoàng Su Phì.

Câu 5. (1,0 điểm) Em hãy đánh giá về khả năng gợi đến niềm đam mê khám phá vẻ đẹp của ruộng bậc thang ở huyện Hoàng Su Phì từ văn bản trên.

II. Viết (6,0 điểm)

Câu 1. (2,0 điểm)

Từ nội dung đoạn trích trên, em hãy viết đoạn văn ngắn từ 12 – 15 câu trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường đối với con người.

Câu 2 (4,0 điểm) Dựa vào tóm tắt truyện ngắn Củ khoai nướng – Tạ Duy Anh sau đây, em hãy kể sáng tạo câu chuyện này bằng văn bản dài khoảng 500 chữ.

Mạnh đi chăn trâu, đang đói, phát hiện một đám mầm khoai. Mạnh bới củ khoai và nướng nó. Mùi khoai chín vô cùng hấp dẫn thì Mạnh phát hiện ra ông cháu lão ăn mày đang đến gần, tất cả cùng đói mà khoai chỉ có 1 củ, ông cháu lão mà ngồi dại là củ khoai cháy mất. Đã có mùi vỏ cháy. Lửa sẽ lấn dần vào cho đến khi biến củ khoai thành đen thui mới thôi. Dường như đoán được nỗi khó xử của Mạnh, ông lão bảo: “Tôi chỉ xin lửa thôi..” Mạnh như bị bắt quả tang đang làm chuyện vụng trộm, mặt đỏ lên. Nhưng ông lão mắt lòa không thể nhìn thấy còn cậu bé ý tứ nhìn đi chỗ khác. Ông lão dẫn đứa cháu đi. Giờ đây củ khoai như là nhân chứng cho một việc làm đáng hổ thẹn nào đó. Dù Mạnh có dối lòng rằng mình chẳng có lỗi gì sất nhưng cậu vẫn không dám chạm vào củ khoai... Mạnh nhắm mắt lại mường tượng giây phút cậu bé kia mở gói giấy báo có nửa củ khoai nướng. Và rồi cậu thấy lâng lâng và tự hỏi liệu đây có phải là giấc mơ.

HƯỚNG DẪN CHẤM

Phần	Câu	Nội dung	Điểm
Đọc hiểu	1	Phương thức biểu đạt chính của văn bản trên: Thuyết minh.	0,5 điểm
	2	Văn bản có cấu trúc: 3 phần: + Phần mở đầu: Đoạn văn mở đầu: Giới thiệu khái quát về vị trí, điều kiện tự nhiên, xã hội để hình thành nên danh lam thắng cảnh ruộng bậc thang ở Hoàng Su Phì, Hà Giang. + Phần nội dung: Từ “Theo thống kê, hiện nay Hoàng Su Phì ...đủ sức làm say lòng bất cứ ai khi đến với vùng đất này.” Giới thiệu một cách có hệ thống những phương diện khác nhau về danh lam thắng cảnh ruộng bậc thang ở Hoàng Su Phì, Hà Giang + Phần kết thúc: Còn lại: Đánh giá khái quát về giá trị ruộng bậc thang ở Hoàng Su Phì, Hà Giang ; qua đó bày tỏ tình cảm, thái độ của người viết, lời mời gọi đến với nơi đây	0,5 điểm
	3	- Một số yếu tố miêu tả trong văn bản trên là: + Các thửa ruộng bậc thang của huyện Hoàng Su Phì uốn lượn trùng điệp và chạy dài từ ven suối lên đỉnh núi và xen lẫn những cánh rừng nguyên sinh, những nương chè cổ thụ và những dòng sông, khe suối, tạo thành bức tranh thiên nhiên hài hòa, nhiều màu sắc; + Những thửa ruộng bậc thang trùng điệp trải dài quanh các sườn núi như ngày nay... - Vai trò của yếu tố đó trong việc cung cấp thông tin văn bản. + Giúp người đọc hình dung ra trước mắt không gian mênh mông của núi rừng, nổi bật là những thửa ruộng bậc thang tràn ngập sắc màu, thơ mộng, tuyệt đẹp ở Hoàng Su Phì + Thể hiện tình cảm của người viết (thích thú, kinh ngạc, sững sờ…) đối với bức tranh thiên nhiên hoang sơ, kì vĩ của Hoàng Su Phì.	1,0 điểm
	4	- Phương tiện phi ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản: hình ảnh - Vai trò của nó trong việc cung cấp thông tin về ruộng bậc thang ở Hoàng Su Phì: Giúp người đọc hình dung về tổng thể vẻ đẹp nên thơ, kì vĩ, tràn ngập sắc màu của ruộng bậc thang ở Hoàng Su Phì, hiểu rõ hơn về những khó khăn, sự sáng tạo phi thường, sự thích ứng tuyệt vời của cư dân nông nghiệp Hoàng Su Phì với môi trường vùng núi (minh hoạ trực quan cho nội dung thông tin của đoạn trích: “Khác với mùa nước đổ... có giá trị phát triển du lịch bền vững.”)	1,0 điểm
	5	Đánh giá về khả năng gợi đến niềm đam mê khám phá vẻ đẹp của ruộng bậc thang ở huyện Hoàng Su Phì từ văn bản trên. - Nội dung: HS triển khai theo suy nghĩ của mình. Có thể tham khảo gợi ý sau: + Những thông tin về ruộng bậc thang ở huyện Hoàng Su Phì. + Với sự “dẫn đường” của tác giả, em đã sẵn sàng đến tham quan ruộng bậc thang ở huyện Hoàng Su Phì vào mùa lúa chín + Suy nghĩ về bản chất của những chuyến đi trải nghiệm…	1,0 điểm
Viết	1	Từ nội dung đoạn trích trên, em hãy viết đoạn văn ngắn từ 12 – 15 câu trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường đối với con người.	2,0 điểm
		* Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: Đảm bảo đoạn văn nghị luận có bố cục mạch lạc, sử dụng linh hoạt các kiểu câu và có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu, các ý trong đoạn văn. Có cách diễn đạt trong sáng độc đáo, thể hiện những suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về vấn đề nghị luận.	0,25 điểm
		* Yêu cầu về kiến thức: Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục. Sau đây là một hướng gợi ý: 1. Mở đoạn: Giới thiệu vấn đề nghị luận: vai trò của việc học tập 2. Phát triển đoạn: - Giải thích: + “Môi trường” bao gồm mọi yếu tố tồn tại xung quanh cuộc sống con người: đất, nước, ánh sáng, không khí,... + “Bảo vệ”: các hành động tích cực nhằm ngăn chặn tác động tiêu cực từ tự nhiên hoặc con người đối với môi trường sống. - Ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường: - Môi trường ảnh hưởng đến sự tồn tại của loài người: + Không khí trong lành giúp hô hấp, duy trì cuộc sống. + Nguồn nước cung cấp cho sinh hoạt hàng ngày, lao động và sản xuất. + Cây cỏ, thực vật giữ ổn định khí hậu, lọc không khí, chống hạn hán, chống xói lở, cung cấp thực phẩm sạch. + Khoáng sản tự nhiên làm nguyên liệu cho sản xuất. - Môi trường quan trọng đối với sự sống và phát triển của con người. Bảo vệ môi trường đồng nghĩa với việc bảo vệ cuộc sống tự nhiên và con người. - Mối liên kết chặt chẽ giữa môi trường và con người đang đối mặt với những ảnh hưởng tiêu cực do hành vi của con người, dẫn đến tình trạng ô nhiễm nặng nề. - Chứng minh: Hs lấy dẫn chứng tiêu biểu, xác thực - Hậu quả không lường trước khi môi trường bị tổn thương + Biến đổi khí hậu, thời tiết không ổn định: lụt lội, hạn hán,... + Mất cân bằng sinh thái, động, thực vật đối mặt nguy cơ tuyệt chủng. + Ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của con người. - Biện pháp để bảo vệ môi trường + Quản lý chặt chẽ và thi hành pháp luật nghiêm túc đối với những hành vi làm tổn thương môi trường. + Không vứt rác một cách tùy tiện, giữ cho nó đúng nơi quy định. + Hạn chế sử dụng bao bì không tái chế, tránh chặt phá rừng một cách bừa bãi, không săn bắt động vật quý hiếm. + Hạn chế sử dụng thuốc trừ sâu, phân hóa học. + Không khai thác khoáng sản quá mức. Tham gia các chiến dịch làm sạch đường phố và công cộng tại địa phương,... 3. Kết đoạn:  - Khái quát, khẳng định lại vấn đề. - Rút ra bài học, liên hệ bản thân.	1,5 điểm
		Có sự sáng tạo trong cách viết.	0,25 điểm
	2	Dựa vào tóm tắt truyện ngắn Củ khoai nướng – Tạ Duy Anh sau đây, em hãy kể sáng tạo câu chuyện này bằng văn bản dài khoảng 500 chữ.	4,0 điểm
		a. Đảm bảo cấu trúc bài văn - Học sinh biết tạo lập một truyện kể đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài.	0,25 điểm
		b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận Dựa vào tóm tắt truyện ngắn Củ khoai nướng – Tạ Duy Anh sau đây, em hãy kể sáng tạo câu chuyện này bằng văn bản dài 500 chữ.	0,25 điểm
		c. Triển khai vấn đề - Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng. - HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau: * Gợi ý: - Kể vào sự việc đầu tiên kết hợp tả cảnh/hoặc đảo trật tự sự việc. - Kể chuỗi sự việc, cốt truyện sắp xếp theo ý đồ của mình: trong mỗi sự việc cần có các chi tiết tình tiết, hoạt động của nhân vật và chọn 1,2 sự việc làm điểm nhấn (khắc hoạ nhân vật hoặc miêu tả kĩ các chi tiết, tình tiết tạo nên sự việc). Sự việc 1... Sự việc 2.... Sự việc 3.... - Sự việc cuối cùng của câu chuyện + suy nghĩ của người kể chuyện. - Kết thúc mở: gợi ở người đọc những dư âm (tư tưởng, tình cảm, dự đoán sự việc tiếp diễn...). - Kết hợp kể, tả và biểu cảm, bình luận. - Lưu ý: + Tả nhân vật, cảnh vật. + Biểu cảm của nhân vật, người kể chuyện. - Sáng tạo thêm nhân vật/sự việc; - Thay đổi trình tự sự việc. - Thay đổi kết thúc. - Bổ sung đối thoại/độc thoại của nhân vật (nhân vật Mạnh hoặc ông cháu người ăn mày). - Kết thúc (có thể kết thúc mở/kết thúc đóng).	3,0 điểm
		d. Chính tả, ngữ pháp Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.	0,25 điểm
		e. Sáng tạo - Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng. - Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.	0,25 điểm

* Lưu ý: Phần hướng dẫn trên đây chỉ là những gợi ý, định hướng. Học sinh có nhiều cách diễn đạt khác nhau, giám khảo cần linh hoạt vận dụng hướng dẫn chấm và câu trả lời của học sinh để đánh giá cho điểm phù hợp, ưu tiên những bài làm có tính sáng tạo cao. Điểm toàn bài cho lẻ đến 0,25 điểm.

................................

................................

................................

Trên đây tóm tắt một số nội dung miễn phí trong bộ Đề thi Ngữ văn 9 năm 2025 mới nhất, để mua tài liệu trả phí đầy đủ, Thầy/Cô vui lòng xem thử:

Xem thử

Tham khảo đề thi Ngữ văn 9 Cánh diều có đáp án hay khác:

• Đề thi Giữa kì 1 Ngữ văn 9 Cánh diều (có đáp án)

• Đề thi Học kì 1 Ngữ văn 9 Cánh diều (có đáp án)

• Đề thi Giữa kì 2 Ngữ văn 9 Cánh diều (có đáp án)

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---