(Ôn thi ĐGNL HSA, VACT) Sự hình thành Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết

Chuyên đề Sự hình thành Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết trong tài liệu ôn thi Đánh giá năng lực, Đánh giá tư duy theo cấu trúc mới nhất đầy đủ lý thuyết trọng tâm, các dạng bài & bài tập đa dạng từ cơ bản đến nâng cao giúp Giáo viên & học sinh có thêm tài liệu ôn thi ĐGNL HSA Chuyên đề: Chủ nghĩa xã hội từ năm 1917 đến nay đạt kết quả cao.

(Ôn thi ĐGNL HSA, VACT) Sự hình thành Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết

Xem thử Tài liệu & Đề thi HSA Xem thử Tài liệu & Đề thi VACT Xem thử Tài liệu & Đề thi SPT

Chỉ từ 200k mua trọn bộ Đề thi & Tài liệu ôn thi ĐGNL năm 2025 của các trường theo cấu trúc mới bản word có lời giải chi tiết:

• B1: gửi phí vào tk: 1053587071 - NGUYEN VAN DOAN - Ngân hàng Vietcombank (QR)
• B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận đề thi

CHUYÊN ĐỀ 2. CHỦ NGHĨA XÃ HỘI TỪ NĂM 1917 ĐẾN NAY

► KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

Nội dung 1. Sự hình thành Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết

1. Quá trình hình thành Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết

a) Sự ra đời của chính quyền Xô viết

- Tháng 2/1917 (theo lịch Nga), Đảng Bônsêvích đã lãnh đạo nhân dân làm cách mạng lật đổ chế độ Nga hoàng, bầu ra các Xô viết - chính quyền của công nhân, nông dân và binh lính. Giai cấp tư sản cũng thành lập Chính phủ tư sản lâm thời.

→ Nước Nga xuất hiện cục diện hai chính quyền đại diện cho lợi ích của các giai cấp khác nhau, vấn đề hòa bình và ruộng đất vẫn chưa được giải quyết.

- Tháng 10/1917 (theo lịch Nga), Lê-nin và Đảng Bônsêvích đã lãnh đạo các Xô viết làm Cách mạng tháng Mười.

- Ngay trong đêm cách mạng thành công (25/10/1917), Đại hội Xô viết toàn Nga họp, tuyên bố thành lập Chính quyền Xô viết, do Lê-nin đứng đầu, ban hành “Sắc lệnh hòa bình” và “Sắc lệnh ruộng đất”; thực hiện quyền bình đẳng, tự quyết của các dân tộc...

b) Sự thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết

- Hoàn cảnh:

+ Cuối năm 1918, nội chiến đã nổ ra ở nước Nga, có sự can thiệp vũ trang của 14 nước đế quốc bên ngoài (do Mỹ đứng đầu) nhằm lật đổ Nhà nước Xô viết còn non trẻ.

+ Đất nước lâm vào tình trạng khủng hoảng mọi mặt.

→ Khó khăn chồng chất, vận mệnh quốc gia dân tộc nguy nan.

+ Để bảo vệ thành quả Cách mạng tháng Mười, nước Nga Xô viết và các nước Cộng hòa Xô viết đồng minh đã liên minh với nhau nhằm đánh bại kẻ thù chung (1920).

- Cơ sở thành lập:

+ Sau khi chiến tranh kết thúc, nhiệm vụ khôi phục kinh tế, xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ đất nước đòi hỏi sự liên minh chặt chẽ hơn nữa, nhất là sự thống nhất các nhà nước cộng hòa trên lãnh thổ nước Nga nhằm tăng cường sức mạnh về mọi mặt.

+ Đến năm 1922, nước Nga Xô viết và các nước Cộng hòa Xô viết đồng minh bình đẳng về chính trị nhưng có sự phát triển không đồng đều về kinh tế, văn hóa.

▪ Nga Xô viết có nền kinh tế công nghiệp tương đối phát triển; các nước Xô viết đồng minh khác vẫn trong tình trạng nông nghiệp lạc hậu.

▪ Các nước Cộng hòa Xô viết cũng chưa có sự thống nhất về các chính sách phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục...

→ Bối cảnh đó đó đặt ra yêu cầu phải hợp tác, giúp đỡ lẫn nhau để cùng phát triển, tránh nguy cơ bất bình đẳng mới.

+ Các nước tư bản âm mưu chống phá nước Nga Xô viết nên yêu cầu các nước cộng hòa cần thống nhất, tăng cường sức mạnh quốc phòng, bảo vệ chế độ mới.

+ Tư tưởng chỉ đạo của Lê-nin trong việc thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết là sự bình đẳng về mọi mặt, quyền dân tộc tự quyết và xây dựng một cộng đồng anh em giữa các dân tộc.

- Mục tiêu: Tăng cường sức mạnh để xây dựng và bảo vệ thành công chủ nghĩa xã hội.

- Sự thành lập:

+ Tháng 12/1922, Đại hội lần thứ nhất các Xô viết toàn Liên bang họp ở Mát-xcơ-va đã thông qua bản Tuyên bố thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết (gọi tắt là Liên Xô), dựa trên cơ sở sự tự nguyện của các nước Cộng hòa Xô viết.

+ Năm 1924, bản hiến pháp đầu tiên của Liên Xô được thông qua → hoàn thành quá trình thành lập Nhà nước Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết.

- Thành viên:

+ Khi mới thành lập, Liên Xô bao gồm 4 nước Cộng hòa Xô viết đầu tiên là Nga, U-crai-na, Bê-lô-rút-xi-a và Ngoại Cáp-ca-dơ.

+ Đến năm 1940, Liên Xô bao gồm 15 nước Cộng hoà.

2. Ý nghĩa của sự ra đời Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết

- Đối với Liên Xô:

+ Đánh dấu sự sụp đổ hoàn toàn của đế quốc Nga và Chính phủ tư sản lâm thời của giai cấp tư sản; xác lập chế độ xã hội chủ nghĩa trên toàn lãnh thổ Liên Xô rộng lớn (có diện tích gần 22,4 triệu km², chiếm 1/6 diện tích Trái Đất).

+ Thể hiện quyền dân tộc tự quyết, sự liên minh đoàn kết của các nước trong Liên bang, phù hợp với lợi ích chung của các dân tộc trên đất nước Nga.

+ Làm thất bại ý đồ và hành động chia rẽ của các thế lực thù địch trong và ngoài nước.

+ Tạo nên sức mạnh tổng hợp để nhân dân Liên Xô tập trung phát triển nhanh chóng về kinh tế, xã hội của tất cả các nước Cộng hoà, đồng thời tăng cường vị thế của Liên Xô trên trường quốc tế.

+ Mở ra con đường giải quyết đúng đắn vấn đề dân tộc trên đất nước Xô viết trên cơ sở bình đẳng và sự giúp đỡ nhau.

- Đối với thế giới:

+ Chứng minh học thuyết Mác - Lê-nin là đúng đắn, khoa học: giai cấp công nhân đã thực hiện sứ mệnh lịch sử lãnh đạo nhân dân lật đổ ách thống trị của chủ nghĩa tư bản, đế quốc, thiết lập

nền chuyên chính vô sản.

+ Xác lập và xây dựng mô hình nhà nước mới đối lập với mô hình nhà nước tư bản chủ nghĩa; tác động lớn đến chính trị và quan hệ quốc tế.

+ Liên Xô trở thành biểu tượng và chỗ dựa tinh thần, vật chất to lớn cho phong trào cách mạng thế giới.

▪ Cổ vũ phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á, châu Phi và khu vực Mỹ Latinh.

▪ Để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu cho các nước về sự lựa chọn con đường cứu nước giải phóng dân tộc, về mô hình nhà nước sau khi giành được chính quyền, đồng thời tạo tiền đề cho sự ra đời của hệ thống xã hội chủ nghĩa.

▪ Sự phát triển nhanh chóng về kinh tế đã tạo tiềm lực cho Liên Xô, là cơ sở để Liên Xô giúp đỡ, ủng hộ to lớn về vật chất cho các dân tộc trên thế giới đấu tranh vì độc lập tự do.

▪ Liên Xô đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nòng cốt cho cách mạng các nước.

► BÀI TẬP VẬN DỤNG

Câu 1. Cuối năm 1917, chính quyền Xô viết ở Nga được thành lập, do ai đứng đầu?

A. Goóc-ba-chốp.

B. Lê-nin.

C. Xta-lin.

D. Pu-tin.

Câu 2. Cuộc Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 đã

A. dẫn đến tình trạng hai chính quyền song song tồn tại.

B. giúp Nga hoàn thành mục tiêu xây dựng chủ nghĩa xã hội.

C. đưa nhân dân Nga lên làm chủ vận mệnh của mình.

D. giúp Nga đẩy lùi được nguy cơ ngoại xâm và nội phản.

Câu 3. “Giống như Mặt Trời chói lọi... chiếu sáng khắp năm châu, thức tỉnh hàng triệu, hàng triệu người bị áp bức bóc lột trên trái đất. Trong lịch sử loài người chưa từng có một cuộc cách mạng nào có ý nghĩa to lớn và sâu xa như thế.”

(Hồ Chí Minh, Toàn tập, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 1996, tập 12, trang 300).

Nhận định trên của Hồ Chí Minh đề cập đến cuộc cách mạng nào?

A. Cách mạng tư sản Pháp (cuối thế kỉ XVIII).

B. Cách mạng tháng Mười Nga (1917).

C. Cách mạng tư sản Anh (thế kỉ XVII).

D. Cách mạng tháng Tám ở Việt Nam (1945).

Câu 4. Sau thắng lợi của Cách mạng tháng Hai năm 1917, tình hình chính trị của nước Nga có điểm gì đặc biệt?

A. Bị liên quân của 14 nước đế quốc bao vây, tấn công.

B. Xuất hiện tình trạng hai chính quyền song song tồn tại.

C. Nền chuyên chính vô sản được thiết lập và củng cố.

D. Giai cấp tư sản độc chiếm thành quả cách mạng.

Câu 5. Mục tiêu của việc thành lập Nhà nước Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết là

A. chống lại sự tấn công của 14 nước đế quốc.

B. thực hiện hiệu quả Chính sách Kinh tế mới.

C. hợp tác, giúp đỡ lẫn nhau để cùng phát triển.

D. chống lại cuộc tấn công của phát xít Đức.

Câu 6. Khi mới thành lập (tháng 12/1922), Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết có bao nhiêu nước thành viên?

A. 4 nước.

B. 5 nước.

C. 6 nước.

D. 7 nước.

Câu 7. Quốc gia nào sau đây không tham gia sáng lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết (tháng 12/1922)?

A. Nga.

B. Ucraina.

C. Ngoại Cápcadơ.

D. Ba Lan.

Câu 8. Đến năm 1940, Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết bao gồm bao nhiêu nước cộng hòa?

A. 11 nước.

B. 15 nước.

C. 4 nước.

D. 10 nước.

Câu 9. Sự kiện nào dưới đây là dấu mốc hoàn thành của quá trình thành lập Nhà nước Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết?

A. Bản Hiệp ước Liên bang được thông qua (tháng 12/1922).

B. Nước Nga Xô viết thực hiện chính sách kinh tế mới (tháng 3/1921).

C. Bản Hiến pháp đầu tiên của Liên Xô được thông qua (tháng 1/1924).

D. Thông qua Tuyên ngôn thành lập Liên bang Xô viết (tháng 12/1922).

Câu 10. Nội dung nào dưới đâu không phải là tư tưởng chỉ đạo của Lê-nin trong việc thành lập Liên bang Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô viết?

A. Sự bình đẳng về mọi mặt giữa các dân tộc.

B. Quyền dân tộc tự quyết của các dân tộc.

C. Xây dựng một cộng đồng anh em giữa các dân tộc.

D. Dùng vũ lực để xây dựng chính quyền liên bang.

Câu 11. Đối với Liên Xô, sự ra đời của Liên bang Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô viết có ý nghĩa như thế nào?

A. Tạo điều kiện để các nước cộng hòa phát triển kinh tế - xã hội.

B. Chứng minh tính khoa học, đúng đắn của học thuyết Mác - Lê-nin.

C. Cổ vũ phong trào giải phóng dân tộc của nhân dân các nước thuộc địa.

D. Để lại bài học kinh nghiệm về mô hình nhà nước sau khi giành chính quyền.

Câu 12. Đối với quốc tế, sự ra đời của Liên bang Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô viết có ý nghĩa như thế nào?

A. Làm thất bại ý đồ và hành động chia rẽ của các thế lực thù địch.

B. Chứng minh tính khoa học, đúng đắn của chủ nghĩa Mác - Lê-nin.

C. Củng cố và tăng cường vị thế của Liên Xô trên trường quốc tế.

D. Tạo điều kiện để các nước cộng hòa phát triển kinh tế - xã hội.

................................

................................

................................

Xem thử Tài liệu & Đề thi HSA Xem thử Tài liệu & Đề thi VACT Xem thử Tài liệu & Đề thi SPT

Xem thêm tài liệu ôn thi đánh giá năng lực HSA, VACT, đánh giá tư duy TSA hay khác:

• (Ôn thi ĐGNL HSA, VACT) Chuyên đề: Cách mạng tư sản và sự phát triển của chủ nghĩa tư bản
• (Ôn thi ĐGNL HSA, VACT) Chuyên đề: Quá trình giành độc lập dân tộc của các quốc gia Đông Nam Á
• (Ôn thi ĐGNL HSA, VACT) Chuyên đề: Chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và chiến tranh giải phóng dân tộc trong lịch sử Việt Nam
• (Ôn thi ĐGNL HSA, VACT) Chuyên đề: Một số cuộc cải cách lớn trong lịch sử Việt Nam
• (Ôn thi ĐGNL HSA, VACT) Chuyên đề: Lịch sử bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông

---