Giáo án bài Thêm trạng ngữ cho câu

HĐ 1. HDHS tìm hiểu công dụng của trạng ngữ:

- Giáo viên yêu cầu học sinh đọc kỹ mục I 1SGK và trả lời câu hỏi.

CH: Xác định và chỉ ra tên các trang ngữ trong đoạn văn a và câu b,

CH: Các trạng ngữ vừa trên được bổ sung cho câu nào nội dung gì?

I.Công dụng của trạng ngữ:

1.Bài tập

a. Bài tập 1: xác định và gọi lên các trạng ngữ

1. Thường thường, vào khoảng đó:TRN chỉ thời gian.

2. Sáng dậy :TRN chỉ thời gian

3. Trên giàn hoa lí:TRN chỉ địa điểm

4. Chỉ độ tám chín giờ sáng: TRN Chỉ thời gian.

5. Trên nền trời trong trong: TRN chỉ địa điểm

6. Về mùa đông: TRN chỉ thời gian

CH: Có nên lược bỏ các trạng ngữ trong đoạn văn và câu văn không? vì sao?

- Giáo viên: Nhiều trường hợp không thể bỏ trạng ngữ được như ở 2 câu cuối đoạn văn a.

+ Không nên lược bỏ trạng ngữ vì:

- Các trạng ngữ 1,2,4,6 bổ sung ý nghĩa về thời gian, giúp cho nội dung miêu tả của câu chính xác hơn.

- Các trạng ngữ 3,5 bổ sung ý nghĩa về địa điểm, nơi chốn giúp nội dung miêu tả được rõ ràng hơn.

- Các trạng ngữ từ (1=> 5) còn có tác dụng liên kết câu, làm cho văn bản mạnh lạc.

CH: Trong một đoạn văn nghị luận em phải sắp xếp luận cứ theo những trình tự nhất định.Trạng ngữ có vai trò gì trong việc thể hiện trình tự lập luận ấy?

CH:Từ các bài tập trên hãy nêu công dụng của trạng ngữ?

b. Bài tập 2:

- Vai trò của trạng ngữ giúp cho việc sắp xếp các luận cứ trong văn bản nghị luận theo những trình tự nhất định về thời gian, không gian, hoặc các quan hệ nguyên nhân, kết quả, suy lí…

Học sinh nhận xét một HS đọc ghi nhớ

-> Giáo viên chốt.

2. Kết luận:

Ghi nhớ SGk

HĐ 2. HDHS tìm hiểu viêc tách tách trạng ngữ thành câu riêng:

- Học sinh đọc bài tập SGK và trả lời.

CH:Chỉ ra trạng ngữ của một câu

- Câu in đậm có gì đặc biệt?

II.Tách trạng ngữ thành câu riêng:

1.Bài tập

- Để tự hào với tiếng nói của mình.

- Và để tin tưởng hơn nữa vào tương lại của nó.

H: So sánh với một câu?

Trạng ngữ chỉ mục đích.

* So sánh:

+ Giống nhau:Về ý nghĩa cả hai đều có quan hệ như nhau với chủ ngữ và vị ngữ: TRN chỉ mục đích.

(Có thể gộp 2 câu đã thành một câu duy nhất).

+ Khác nhau: Trạng ngữ (Câu in đậm) được tách ra thành một câu riêng

CH:Việc tách câu như trên có tác dụng gì?

Từ vị trí trên cho biết tác dụng của việc tác trạng ngữ ra thành câu riêng?

- Học sinh trả lời Hs khác nhận xét

- Giáo viên gọi một học sinh đọc mục ghi nhớ 2 SGK - T47.

-> Giáo viên chốt theo nội dung ghi nhớ.

* Tác dụng:

- Nhấn mạnh vào ý của trạng ngữ đứng sau.

2. Kết luận:

* Ghi nhớ 2 SGK - T47.

HĐ 2. HDHS luyện tập:

- Gọi HS đọc bài tập, chia nhóm, phân nhiệm vụ.

Nhóm 1: 1a

Nhóm 2: 1b

Nhóm 3: 2a

Nhóm 4: 2b

- Đại diện nhóm phát biểu.Học sinh bổ sung.

- Giáo viên chốt:

III. Luyện tập:

1. Bài tập 1: Công dụng của các trạng ngữ trong đoạn trích.

a.ở loại bài thứ nhất

ở loại bài thứ hai

b. Đã bao lâu

Lần đầu tiên châp chững bước đi

Lần đầu tiên tập bơi

Lần đầu tiên chơi bóng bàn

Lúc còn học phổ thông.

- Tác dụng: Vừa bổ sung những thông tin tình huống vừa liên kết các luận cứ trong mục lập luận của bài văn, giúp cho bài văn rõ ràng, dễ hiểu.

- HS đọc bài tập 2, GV nêu nhiệm vụ

- HS tìm trạng ngữ, nêu tác dụng

- GV chốt, kết luận kết quả bài tập.

2. Bài tập

- Trạng ngữ được tách thành câu riêng.

a. Năm 72

b.Trong lúc tiếng đờn vẫn khắc khoải vẳng lên những chữ đờn li biệt, bồn chồn.

Tác dụng:

a. Nhấn mạnh thời điểm hi sinh của nhân vật được nói đến trong câu đứng trước.

b. Làm nổi bật thông tin ở nòng cốt câu (trước)

Nhấn mạnh sự tương đồng của thông tin mà trạng ngữ biểu thị so với thông tin ở nòng cốt câu.