Giáo án Sinh học 8 Bài 9: Cấu tạo và tính chất của cơ

HĐ 1: Tìm hiểu cấu tạo bắp cơ và tế bào cơ

Mục tiêu: Học sinh trình bày được cấu tạo bắp cơ, tế bào cơ

Phương pháp: vấn đáp + thuyết trình + trực quan

Phát triển năng lực: quan sát, phân tích, tổng hợp

Thời gian: 16’

- Yêu cầu HS quan sát hình ảnh toàn bộ các nhóm cơ ở cơ thể người, GV chỉ trên hình vẽ vị trí các nhóm cơ: cơ đầu cổ, cơ vùng thân, cơ chi trên, cơ chi dưới xương?

- Yêu cầu học sinh quan sát hình 9.1 và trình bày hình dạng điển hình, cấu tạo của bắp cơ?

- Gv mở rộng về gân, vị trí bám của gân, khi gân bị tổn thương thì sẽ ảnh hưởng tới khả năng vận động, liệt; đầu bám gốc – khi co cơ hầu như không chuyển động, đầu còn lại là đầu bám tận; đĩa sáng, đĩa tối, phân biệt tơ cơ mảnh và tơ cơ dày về cấu tạo

Lắng nghe câu hỏi của giáo viên, quan sát hình ảnh, suy nghĩ và trả lời câu hỏi

Lắng nghe giáo viên nhận xét, tổng hợp kiến thức

I. Cấu tạo bắp cơ và tế bào cơ

1. Cấu tạo bắp cơ

- Bắp cơ có hình thoi dài, hai đầu là các gân. Gân bám vào xương hoặc da

- Bắp cơ gồm nhiều bó cơ, mỗi bó cơ gồm nhiều sợi cơ (tế bào cơ) bọc trong màng liên kết

2. Cấu tạo tế bào cơ

- Mỗi tế bào cơ (sợi cơ) gồm nhiều tơ cơ chạy dọc theo chiều dài tế bào, có 2 loại là tơ cơ dày và tơ cơ mảnh xếp song song và xen kẽ với nhau.

- Phần tơ cơ giữa 2 tấm Z là đơn vị cấu trúc của tế bào cơ

HĐ 2: Tính chất của cơ

Mục tiêu: trình bày được tính chất của cơ, lấy ví dụ chứng minh sự co cơ

Phương pháp: trực quan, thuyết trình, vấn đáp

Phát triển năng lực: quan sát, thực hành

Thời gian: 10’

Yêu cầu học sinh quan sát hình 9.2, GV mô tả lại thí nghiệm.

Yêu cầu học sinh quan sát quy trình mô tả cơ chế của sự co cơ, trình bày cơ chế co cơ?

Yêu cầu HS suy nghĩ, vận dụng kiến thức thực tế và hình vẽ 9.3 trả lời câu hỏi lệnh sgk trang 33

GV nhận xét, tổng kết

Lắng nghe, suy nghĩ, trả lời các câu hỏi của giáo viên

Lắng nghe nhận xét, tổng kết của giáo viên

II. Tính chất của cơ:

Sự co cơ: tơ cơ mảnh xuyên sâu vào vùng tơ cơ dày, làm tế bào cơ ngắn lại

Cơ co khi có kích thích từ môi trường và sự điều khiển của hệ thần kinh

HĐ 3: Ý nghĩa của hoạt động co cơ

Mục tiêu: Học sinh nêu được ý nghĩa của sự co cơ, từ đó biết bảo vệ cơ thể, vui chơi hoạt động lành mạnh để bảo vệ cơ thể

Phương pháp: vấn đáp + thuyết trình + trực quan

Phát triển năng lực: quan sát, phân tích, tổng hợp

Thời gian: 10’

Yêu cầu HS quan sát hình 9.4 , nêu ý nghĩa của sự co cơ, phân tích hoạt động của cơ 3 đầu và cơ 2 đầu?

GV nhận xét, tổng kết, giải thích

Thực hiện yêu cầu của giáo viên

Nghe giáo viên nhận xét, tổng kết.

III. Ý nghĩa của hoạt động co cơ

Cơ co giúp cơ thể vận động

Các cơ thường được sắp xếp hoạt động theo kiểu đối khảng: cơ dãn – cơ co