Giáo án Văn 10 bài Tính chuẩn xác hấp dẫn của văn bản thuyết minh

Tìm hiểu tính chuẩn xác trong văn bản thuyết minh.

- Thế nào là tính chuẩn xác của văn bản thuyết minh?

HS phát hiện trả lời

Gv hoàn thiện

- Vì sao văn bản thuyết minh cần coi trọng tính chuẩn xác ?

- Ý nghĩa của tính chuẩn xác?

HS phát hiện trả lời

Gv hoàn thiện

-Các biện pháp đảm bảo tính chuẩn xác?

I/ Tính chuẩn xác trong văn bản thuyết minh

1. Tính chuẩn xác và một số biện pháp đảm bảo tính chuẩn xác trong văn bản thuyết minh

-Tính chuẩn xác: Tính chính xác, chân thật, đúng chuẩn mực, hợp chân lí.

- Ý nghĩa : Là yêu cầu đầu tiên, quan trọng nhất của văn bản thuyết minh giúp cho sự hiểu biết của người đọc, người nghe thêm chính xác và phong phú

* Biện pháp

- Cần tìm hiểu thấu đáo vấn đề trước khi viết

- Cần thu thập đầy đủ tài liệu tham khảo, các ý kiến của chuyên gia và cơ quan có thẩm quyền về vấn đề thuyết minh, các số liệu, cứ liệu cần cập nhật

- HS thảo luận bài tập

Giáo viên gọi HS đọc bài tập và hướng dẫn HS kiểm tra tính chuẩn xác của văn bản thuyết minh.

* Câu a: Giáo viên hướng dẫn HS đối chiếu với mục lục sách Ngữ văn 10 để thấy được những điểm chưa chuẩn xác và đi đến kết luận

* Câu b: Giáo viên yêu cầu HS xác định điểm không chuẩn xác và nguyên nhân?

* Câu c: Giáo viên yêu cầu HS nhận xét văn bản thuyết minh về nhà thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm.

- Hãy cho biết một văn bản thuyết minh chuẩn xác cần chú ý những yêu cầu nào ?

HS phát hiện trả lời

Gv hoàn thiện

2. Luyện tập

a. + Chương trình ngữ văn 10 không chỉ có văn học dân gian

+ Chương trình ngữ văn 10 về văn học dân gian không phải chỉ có tục ngữ

+ Chương trình ngữ văn 10 không có câu đố

b. Nghĩa của “ Thiên cổ hùng văn” là áng hùng văn của nghìn đời chứ không phải là áng hùng văn viết trước đây một nghìn năm

c. + Văn bản dẫn trong bài tập không thể dùng để thuyết minh về nhà thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm vì nội dung của nó không nói đến Nguyễn Bỉnh Khiêm với tư cách nhà thơ

Tìm hiểu tính hấp dẫn của văn bản thuyết minh

- Tính hấp dẫn của văn bản thuyết minh là gì ? Vì sao văn bản thuyết minh phải coi trọng tính hấp dẫn ?

HS phát hiện trả lời

Gv hoàn thiện

- Làm thế nào để một văn bản thuyết minh có tính hấp dẫn ?

HS phát hiện trả lời

Gv hoàn thiện

II/ Tính hấp dẫn của văn bản thuyết minh:

1. Tính hấp dẫn và một số biện pháp tạo tính hấp dẫn của văn bản thuyết minh:

là sự lôi cuốn thu hút sự chú ý theo dõi của người đọc, người nghe nhờ đó mà văn bản đến với người đọc.

* Các biện pháp tạo tính hấp dẫn:

Đưa ra những chi tiết cụ thể, sinh động, so sánh để làm nổi bật sự khác biệt, khắc sâu trí nhớ người đọc; câu văn biến hóa, tránh đơn điệu, phối hợp nhiều loại kiến thức để soi rọi đối tượng từ nhiều mặt.

- HS thảo luận bài tập

Câu 1

+ Luận điểm có ý nghĩa khái quát, trừu tượng, áp đặt do thiếu số liệu

* Những lập luận, phân tích băng chi tiết, số liệu ở đoạn sau →… Sự sinh động hấp dẫn

Câu 2

- Phần 1:Dúng nhưng không hấp dẫn

- Khi gắn nó với truyền thuyết Pò Mả → hấp dẫn hơn

* Giáo viên kết luận : chất lượng của văn bản thuyết minh phụ thuộc vào tính chuẩn xác nhưng văn bản thuyết minh phải hấp dẫn mới đưa được văn bản đến người đọc

2. Luyện tập

- Đưa ra những chi tiết cụ thể, sinh động, con số chính xác.

- Dẫn truyền thuyết, sự tích thích hợp.

- Giáo viên cho HS làm bài tập theo nhóm hoặc cá nhân sau đó nhận xét, đánh giá, sửa bài tập cho HS.

+ Do đâu mà đoạn văn thuyết minh của Vũ Bằng có được sự sinh động, hấp dẫn ?

* Giáo viên lưu ý HS xem xét việc sử dụng linh hoạt các kiều câu, việc dùng từ ngữ giàu trí tưởng tượng, kết hợp giác quan và liên tưởng khi quan sát, cách bộc lộ trực tiếp cảm xúc về đối tượng.

- Đọc đoạn trích và phân tích sự hấp dẫn của nó

+ Văn bản thuyết minh về phở ở Việt Nam, hẫp dẫn Bởi : sử dụng linh hoạt các kiểu câu: câu đơn, câu ghép nghi vấn, cảm thán từ ngữ giàu hình tượng.

+ Huy động nhiều giác quan và liên tưëng khi quan s¸t: so sánh → hấp dẫn