Soạn bài Tập làm thơ tám chữ - Cánh diều

Với soạn bài Tập làm thơ tám chữ trang 46, 47, 48 Ngữ văn lớp 9 Cánh diều sẽ giúp học sinh trả lời câu hỏi từ đó dễ dàng soạn văn 9.

Soạn bài Tập làm thơ tám chữ - Cánh diều

1. Định hướng

- Xem lại đặc điểm của thơ tám chữ ở phần Kiến thức ngữ văn. Đọc lại các bài thơ tám chữ đã học trong Bài 7.

- Khi tập làm thơ tám chữ, các em cần chú ý xác định rõ đề tài (viết về ai, về điều gì) và cảm xúc, suy nghĩ,… của bản thân về điều mình định viết; chú ý đảm bảo số chữ trong mỗi dòng thơ và cách gieo vần của bài thơ tám chữ đã nêu trong phần Kiến thức Ngữ văn.

2. Thực hành

a) Bài tập (trang 47 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Chọn những tiếng trong ngoặc đơn phù hợp để điền vào chỗ có kí hiệu * trong những dòng thơ dưới đây. Từ đó, xác định cách gieo vần ở mỗi khổ thơ.

(Mỏng, lạnh, nhẹ) (tơ, xanh, xa)	Ngày ửng hồng sau màn sương gấm * Nắng dát vàng trên bãi cỏ non * Dịp cầu xa lồng bóng nước long lanh Đàn cò trắng giăng hàng bay phấp phơi. Đoàn Văn Cừ
(sẫm, nhạt, toả) (lạnh, đẫm, sũng)	Tiếng mẹ gọi trong hoàng hôn khói * Cánh đồng xa cò trắng rủ nhau về Có con nghé trên lưng bùn ướt * Nghe xạc xào gió thổi những cau tre. Lưu Quang Vũ
(xa, lòng, ruột) (đến, như, ra)	Con xót * , mẹ hái trái bưởi đào Con nhạt miệng, có canh tôm nấu khế Khoai nướng, ngô bung, ngọt lòng * thế Mỗi ban mai toả khói ấm trong nhà Bằng Việt

Trả lời:

- Ngày ửng hồng sau màn sương gấm mỏng

Nắng dát vàng trên bãi cỏ non xanh

Dịp cầu xa lồng bóng nước long lanh

Đàn cò trắng giăng hàng bay phấp phơi.

Đoàn Văn Cừ

=> Cách gieo vần ở khổ thơ này là gieo vần chân.

- Tiếng mẹ gọi trong hoàng hôn khói sẫm

Cánh đồng xa cò trắng rủ nhau về

Có con nghé trên lưng bùn ướt đẫm

Nghe xạc xào gió thổi những cau tre.

Lưu Quang Vũ

=> Cách gieo vần ở khổ thơ này là gieo vần chân.

- Con xót lòng, mẹ hái trái bưởi đào

Con nhạt miệng, có canh tôm nấu khế

Khoai nướng, ngô bung, ngọt lòng đến thế

Mỗi ban mai toả khói ấm trong nhà.

Bằng Việt

=> Cách gieo vần ở khổ thơ này là gieo vần chân.

b) Bài tập (trang 47 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 2): Viết một bài thơ tám chữ về đề tài quê hương hoặc gia đình.

- Chuẩn bị:

+ Em muốn viết điều gì về quê hương hoặc gia đình?

=> Em muốn viết những kỉ niệm về quê hương.

+ Em sẽ đặt tên nào cho bài thơ như thế nào?

=> Quê hương tuổi thơ tôi

+ Nội dung và cảm xúc chủ đạo của em bài thơ là gì?

=> Cảm hứng chủ đạo và tư tưởng của em trong bài thơ là tình cảm của em với vùng đất Hải Phòng.

+ Em dự kiến bố cục / kết cấu bài thơ ra sao?

=> Bài thơ có 4 khổ, chia thành ba phần.

+ Em sẽ sử dụng từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ,... nào?

=> Em sẽ đưa vào bài thơ những hình ảnh cánh buồm, hoa phượng, triền đê, cánh diều…; sử dụng biện pháp tu từ sao sánh, nhân hoá.

- Viết bài thơ:

+ Viết theo đề tài, nội dung và bố cục / kết cấu đã dự kiến.

+ Sắp xếp các từ ngữ trong dòng và trong khổ thơ theo quy định về số tiếng, vần, nhịp của thơ tám chữ.

* Bài văn tham khảo

Quê hương tuổi thơ tôi

Tôi sinh ra nơi miền quê duyên hải

Đất Hải Phòng mê mải cánh buồm nâu

Biển quê tôi rất đẹp và rất giàu

Hoàng hôn đến với một màu tím biếc

 

Thời gian trôi theo dòng đời hối tiếc

Bên mái trường ta học Viết ngày xưa

Tháng 5 về mùa phượng đỏ đong đưa

Còn nhớ mãi chiều tắm mưa xóm nhỏ

 

Có nhiều hôm nắng chưa vờn ngọn cỏ

Cùng bạn bè theo gió thả diều quê

Bao năm rồi trong nức nở tái tê

Tìm ký ức đam mê ngày xưa ấy

 

Thời gian trôi như một dòng sông chảy

Xa mất rồi ai tìm thấy được chăng

Nơi quê cũ ơi tình sâu nghĩa nặng

Tuổi thơ nào say đắm của ngày xưa …

- Kiểm tra và chỉnh sửa:

+ Đọc lại bài thơ và kiểm tra xem hình thức đã đúng với thơ tám chữ hay chưa.

+ Nội dung bài thơ có thể hiện được đúng tình cảm, cảm xúc của em không?

+ Nên thay thế từ ngữ nào trong bài thơ?

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 9 Cánh diều hay nhất, ngắn gọn khác:

• Viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tám chữ

• Nghe và nhận biết tính thuyết phục của một ý kiến về thơ tám chữ

• Tự đánh giá: Nói với con

• Hướng dẫn tự học trang 53

• Tri thức ngữ Văn trang 54

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 9 hay khác:

• Soạn văn 9 Cánh diều (hay nhất)
• Soạn văn 9 Cánh diều (ngắn nhất)
• Giải lớp 9 Cánh diều (các môn học)
• Giải lớp 9 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 9 Chân trời sáng tạo (các môn học)

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---