Chuyển động li tâm là gì

Chuyển động li tâm là gì

Bài viết Chuyển động li tâm là gì sẽ tóm tắt các khái niệm, định nghĩa cũng như tính chất của môn Vật Lí lớp 10 giúp học sinh học tốt môn Vật Lí 10.

Câu hỏi: Chuyển động li tâm là gì?

Trả lời:

Đặt một vật lên chiếc bàn quay. Khi bàn chưa quay, vật đứng yên dưới tác dụng của hai lực cân bằng là trọng lực và phản lực của bàn. Cho bàn quay từ từ, vật quay theo. Lực ma sát nghỉ đóng vai trò lực hướng tâm, giữ vật chuyển động tròn đều.

 Nếu tốc độ quay   của bàn tăng đến một gia trị nào đó thì lực ma sát nghỉ cực đại nhỏ hơn lực hướng tâm cần thiết (F_ht = mω²r) giữ cho vật chuyển động tròn. Khi ấy, vật trượt trên bàn và văng ra khỏi bàn theo phương tiếp tuyến với quỹ đạo. Chuyển động như vậy của vật gọi là chuyển động li tâm.

Ứng dụng: Chuyển động li tâm có nhiều ứng dụng, ví dụ như máy vắt li tâm. Đặt vải ướt vào trong cái lồng bằng lưới kim loại của máy vắt. Cho máy quay nhanh, lực liên kết giữa nước và vải không đủ lớn để đóng vai trò lực hướng tâm. Khi ấy, nước tách ra khỏi vải thành giọt và bắn ra ngoài theo lỗ lưới.

Tuy nhiên, cũng có khi phải tránh chuyển động li tâm. Ví dụ như khi ô tô đi trên đường phẳng đến chỗ rẽ, nếu chuyển động với vận tốc lớn, lực ma sát nghỉ cực đại không đủ để đóng vai trò lực hướng tâm cần thiết giữ ô tô chuyển động trên quỹ đạo tròn thì ô tô sẽ bị trượt li tâm, dễ gây tai nạn giao thông.

Ví dụ: Một vật có khối lượng m = 20 g đặt ở mép một chiếc bàn quay. Hỏi phải quay bàn với tần số lớn nhất bằng bao nhiêu để vật không văng ra khỏi bàn? Cho biết mặt bàn hình tròn, bán kính 1 m. Lực ma sát cực đại bằng 0,08 N.

Giải:

Lực ma sát đóng vai trò lực hướng tâm giữ cho vật nhỏ chuyển động tròn cùng với bàn quay. 

Gia tốc hướng tâm cực đại mà vật có được là  

Xem thêm các câu hỏi ôn tập môn Vật Lí lớp 10 hay và chi tiết khác:

• Vai trò của lực hướng tâm là gì?

• Đặc điểm của lực hướng tâm?

• Tính công của lực hướng tâm.

• Chuyển động ném ngang là gì?

• Công thức tính tầm xa của vật?

ĐỀ THI, GIÁO ÁN, GÓI THI ONLINE DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 12

Bộ giáo án, đề thi, bài giảng powerpoint, khóa học dành cho các thầy cô và học sinh lớp 12, đẩy đủ các bộ sách cánh diều, kết nối tri thức, chân trời sáng tạo tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official

Giáo án, bài giảng powerpoint Văn, Toán, Lí, Hóa....

4.5 (243)

799,000đs

199,000 VNĐ

1000 Đề thi bản word THPT quốc gia cá trường 2023 Toán, Lí, Hóa....

4.5 (243)

799,000đ

199,000 VNĐ

Đề thi thử DGNL (bản word) các trường 2023

4.5 (243)

799,000đ

199,000 VNĐ

xem tất cả