Giáo án Hóa học 8 Bài 33: Điều chế khí hiđro - Phản ứng thế mới nhất

Hoạt động 1: Khởi động 5p

Hoàn thành các sơ đồ phản ứng sau? Mỗi phương trình thuộc loại PUHH nào đã học? Giải thích?

HS1: (1) KClO₃ KCl + O₂.

(2) Fe(OH)₃ Fe₂O₃ + H₂O.

HS2: (1) H₂ + O₂ + H₂O

(2) H₂ + CuO ? + H₂O

*Đáp án:

-HS1: (1) 2KClO₃ 2KCl + 3O₂.

(2) 2Fe(OH)₃ Fe₂O₃ + 3H₂O.

Hai PTHH trên thuộc phản ứng phân hủy vì có 1 chất tham gia tạo thành hai chất mới.

HS2: (3) 2H₂ + O₂ + 2H₂O

(4) H₂ + CuO Cu + H₂O

PTHH (3) là phản ứng hóa hợp vì có 1 chất sản phẩm được tạo thành từ hai chất ban đầu

PTHH (4): Không biết.

2. Hoạt động dạy học :

GV: PTHH (4) có 2 chất tham gia và 2 chất sản phẩm thuộc loại phản ứng hóa học nào? Phản ứng đó có gì khác với các loại phản ứng đã học. Hiđro được điều chế từ nguyên liệu nào? Ta cùng nghiên cứu nội dung tiết học hôm nay.

Tiết 49: ĐIỀU CHẾ HIĐRO – PHẢN ỨNG THẾ.

Hoạt động 2: Hình thành kiến thức 30p

Tìm hiểu cách điều chế Hiđro

-Giáo viên phát PHT + Đọc cách tiến hành thí nghiệm

GV: Làm thí nghiệm theo các bước trong PHT.

? Nêu hiện tượng xảy ra bằng cách hoàn thành PHT trong vòng 2 phút

-Đại báo cáo theo PHT.

-Ngoài Zn, có thể thay thế bằng các kim loại khác như Fe, Mg,...Ngoài dd HCl cũng có thể thay thế bằng dd H₂SO₄.

?Người ta điều chế H2 từ những nguyên liệu nào?

?Viết PTHH Zn + HCl →

?Viết PTHH Fe + H₂SO₄(l) →

-Gọi 2 hs khác viết phương trình của Al, Fe lần lượt với HCl.

GV:Để điều chế H₂ với lượng lớn hơn trong PTN người ta sử dụng bình kíp để điều chế .

- GV cung cấp hình ảnh:

? Có mấy cách thu khí H₂ ? Kể tên

?Dựa vào TCVL nào mà người ta có thể thu khí H₂ bằng cách đẩy nước?

?Dựa vào TCVL nào mà có thể thu khí H₂ bằng cách đẩy không khí?

?Muốn nhận biết khí H₂ người ta làm như thế nào?

-Chiếu slide 7:

-Chiếu từng hình và cho hs mô tả hình ảnh đó mô tả gì?

?Em có nhận xét gì về phương pháp thu khí oxi và hiđro bằng pp đẩy nước?

?Em có nhận xét gì về phương pháp thu khí oxi và hiđro bằng pp đẩy không khí?

?Vì sao?

-Đọc thí nghiệm.

HS quan sát.

-Hội ý theo bàn trong 2’

-Kim loại: Zn (Al, Fe,…)

-Dd axit:

HCl hoặc H2SO4(l)

-Zn + 2HCl → ZnCl₂ + H₂.

Fe + H₂SO_4(l) → FeSO₄ + H₂

-Quan sát bình kíp.

-2 cách: Đẩy nước và đẩy không khí.

-H2 rất ít tan trong nước

-H2 nhẹ nhất trong tất cả các chất khí (nhẹ hơn không khí)

- Đốt.

-H1: Đ/c và thu khí oxi bằng pp đẩy nước.

-H2: Đ/c và thu khí hiđro bằng pp đẩy nước.

-H3: Đ/c và thu khí oxi bằng pp đẩy không khí.

-H4: Đ/c và thu khí H₂ bằng pp đẩy không khí.

-Giống nhau.

-Khác nhau

I. Điều chế khí Hiđro.

1.Trong phòng thí nghiệm :

-Nguyên liệu:

+ Kim loại: Zn (hoặc Al, Fe, Mg,…)

+ Dd axit: HCl hoặc H₂SO_4(l)

- PTHH:

Zn + 2HCl → ZnCl₂ + H₂

Fe + H₂SO_4(l) → FeSO₄ + H₂

-Có 2 cách thu khí: Đẩy nước và đẩy không khí

Tìm hiểu về: Phản ứng thế

GV: cho HS nhận xét các phản ứng ở phần I.

? Các nguyên tử Zn đã thay thế cho nguyên tử nào của axit?

GV: dùng phấn màu để giúp HS nhận biết.

Phản ứng như trên gọi là phản ứng thế

? Vậy thế nào là phản ứng thế?

GV: Bổ sung và kết luận

Gọi hai hs lên bảng viết phản ứng thế với Al, Fe với H₂SO₄.

-Zn đã thay thế cho nguyên tử H của axit.

-Là phản ứng trong đó nguyên tử của đơn chất thay thế nguyên tử của một nguyên tố trong hợp chất

2 HS viết 2 PTHH.

2Al + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂

Fe + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂

II.Phản ứng thế là gì?

-Phản ứng thế là phản ứng trong đó nguyên tử của đơn chất thay thế nguyên tử của nguyên tố khác trong phân tử hợp chất

VD:

2Al + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂

Fe + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂

Hoạt động 3: Củng cố, luyện tập (5p)

-Hệ thống kiến thức

- Cho các phương trình sau: Hãy chỉ ra đâu là phản ứng thế. Giải thích.

a/ C + O₂ CO₂

b/ 2Al + 3Cu(NO₃)₂ → 2Al(NO₃)₃ + 3Cu

c/ Zn + H₂SO₄ → ZnSO₄ + H₂

d/ Mg(OH)₂ MgO + H₂O

e/ Na₂O + H₂O → NaOH

* Đáp án: Phương trình b,c là phản ứng thế vì:

+ Chất tham gia là một đơn chất và một hợp chất

+ Trong đó nguyên tử Al và Zn lần lượt thay thế cho nguyên tử Cu và H trong phân tử Cu(NO₃)₂ và H₂SO₄.

Hoạt động 4: Vận dụng 3p

Cho 3,6g kim loại magie phản ứng hoàn toàn với dd HCl thu được magie và khí H₂

a/ Viết PTHH.

b/ Tính Thể tích khí H₂ thu được ở đktc?

-Tóm tắt:

m_Mg = 3,6 (g)

a/ Viết PTHH.

b/ V_{H2 (đktc)} = ? (l)

-Giải:

a/ PT:

Mg + 2HCl → MgCl₂ + H₂

b/

→ V_{H2 (đktc)} = n.22,4

Hoạt động 5: Tìm tòi, mở rộng 2p

- Học bài giảng và làm bài tập 1,2,3,4,5 sgk trang 116.

- Tiết sau luyện tập