Giáo án bài Liên kết trong văn bản

HĐ1.HDHS tìm hiểu liên kết và phương tiện liên kết.

- Gọi hs đọc bài tập.

H:Đoạn văn trích từ văn bản nào? Là lời của ai nói với ai?

I.Liên kết và phương tiện liên kết trong VB

1.Tính liên kết của văn bản

Bài tập

1.1.Bài tập a, b (SGK - T17)

-> Văn bản: Mẹ tôi (trích thiếu)

-> Lời của bố En ri cô nói với En ri cô

H:Bố En ri cô chỉ viết mấy câu như vậy, En ri cô có hiểu điều bố muốn nói không?

Vì sao? (Chọn 3 lý do ở (b) SGK)

a. E không thể hiểu điều bố muốn nói

b. Vì giữa các câu trong đvăn chưa có sự liên kết.

H: Vậy muốn cho đoạn văn có thể hiểu được thì nó phải có tính chất gì?

2. Kết luận:

- ý 1- Ghi nhớ (SGK – T 18)

H:Đoạn văn ở BT (a)(I1) thiếu ý gì mà nó trở nên khó hiểu?

Lỗi lầm của E

C2, 4: Sự chăm sóc và hi sinh của người mẹ.

C3: Câu cầu khiến

C5: Thái độ của bố đối với E

H: Sửa bằng cách nào?

1.2. Phương tiện liên kết trong văn bản

* Bài tập a,b (SGK – T 18)

a. Đoạn văn I1,a: khó hiểu

Vì: Nội dung của các câu thiếu sự thống nhất

- Đoạn văn 2 (SGK - T10)- Văn bản “Mẹ tôi”

- HS đọc đoạn văn (b)

H:Chỉ ra sự thiếu hiểu biết trong đoạn văn so với văn bản gốc?

b. Đoạn văn (b) (SGK – T18)

- Đoạn văn có 3 câu. So với đoạn văn trong văn bản “Cổng trường mở ra”

+ Câu 2: Thiếu cụm từ “Còn bây giờ”

+ Câu3: Chép sai từ “con” thành từ “đứa trẻ”

H: Đoạn văn trong nguyên bản có sự liên kết không? Sự liên kết ấy có được nhờ những yếu tố nào?

- Đoạn văn trong nguyên bản“Cổng …ra” có sự liên kết nhờ:

+ Câu 1 nối với câu 2 nhờ 2 cụm từ: “Một ngày kia” (câu 1) và “còn bây giờ” (câu 2)

+ Câu 2 nối với câu 3 nhờ từ “con” lặp lại- để nhắc lại đối tượng

Các từ “con” “một ngày kia”, “còn bây giờ” là các phương tiện ngôn ngữ tạo ra tính liên kết trong đoạn văn

H: Từ 2 bài tập trên, hãy cho biết: Một văn bản có tính liên kết trước hết phải có điều kiện gì? Cùng với điều kiện ấy các câu trong văn bản phải sự dụng các phương tiện gì?

1.3. Kết luận:

- ý 2 – ghi nhớ SGK – T 18

HĐ3. HDHS luyện tập:

HS thực hiện theo nhóm BT/ SGK /T18

- GV gợi dẫn: Trình tự của các câu đoạn văn trong văn bản có thể là:

+ Thời gian: Sáng – chiều – tối

+ Không gian: Nông thôn – thành thị…

+ Sự kiện: Lớn – nhỏ, chính – phụ

-> Giữa các câu có thể có từ ngữ liên kết nhưng nếu không đúng trình tự thì đoạn văn, bài văn chưa rõ về nghĩa.

III. Luyện tập

1. Bài 1: SGK – T 18

Thứ tự của các câu trong đoạn văn là: (1)- (4)- (2)- (5)- (3)

H:Em có nhận xét gì về nghĩa giữa các câu trong đoạn văn (về mặt hình thức)?

2. Bài 2:

- Từ ngữ liên kết:

+ Câu 1 và câu 2: “Mẹ tôi”: Lặp lại

+ Câu 3 và câu 4: “Sáng nay” “Chiều nay”

(Trình tự thời gian)

- Nhưng đoạn văn vẫn chưa rõ nghĩa vì giữa các câu không có sự gắn bó về nội dung.Giữa các câu trong đoạn văn có sử dụng các phép liên kết.

- GV gọi 1 HS đọc rõ ràng ghi nhớ – SGK – T 18

Đánh số thứ tự cho các câu

H:Nhưng các câu đã có sự liên kết chưa? Vì sao?

3. Bài 3:

1): bà (4): bà

(7): Thế rồi

(2): bà(5): bà

(3): cháu(6): cháu

HS suy nghĩ độc lập và trả lời

4. Bài 4:

- Hai câu nếu tách ra khỏi các câu khác trong văn bản thì có vẻ như rời rạc C1: nói về mẹ, C2: nói về con.

- Nhưng đặt 2 câu này trong văn bản thì câu 3 trong văn bản đã kết nối hai câu trên thành một thể thống nhất

-> Sự liên kết về nội dung.