Giáo án Sinh học 11 Bài 2: Vận chuyển các chất trong cây

A. Khởi động (3 phút)

- Mục tiêu: Tạo tình huống/vấn đề học tập mà HS chưa thể giải quyết được ngay...kích thích nhu cầu tìm hiểu, khám phá kiến thức mới.

GV: Hãy cho biết quá trình vận chuyển các chất trong cây nhờ vào hệ thống nào?

HS: liên hệ lại kiến thức đã học để trả lời, giáo viên dẫn qua bài mới: vậy mạch gỗ, mạch rây có cấu tạo thế nào? Thành phần của dịch mạch gỗ, mạch rây ra  sao? Vận chuyển các chất nhờ động lực nào?

GV: Để trả lời câu hỏi tiếp mời các em cùng tìm hiểu nội dung bài 2: Vận chuyển các chất trong cây

B. Hình thành kiến thức (33p)

Hoạt động 1: DÒNG MẠCH GỖ (20p)

B1: Giáo viên cho học sinh quan sát hình 21 trả lời câu hỏi: Hãy mô tả con đường vận chuyển của dòng mạch gỗ trong cây.

B2: Giáo viên cho học sinh quan sát hình 2 2 và trả lời câu hỏi: hãy trình bày cấu tạo của mạch gỗ? tại sao các tế bào mạch gỗ là các tế bào chết.

B2: Giáo viên cho học sinh phân  biệt quản bào và mạch ống thông qua bảng phụ:

B4: GVnhận xét rút kết luận.

Giáo viên: Cho học sinh quan sát hình 2.3, 2.4 trả lời câu hỏi:hãy cho biết nước và các ion được vận chuyển trong mạch gỗ nhờ vào những động lực nào?

Giáo viên: Hãy nêu thành phần của dịch mạch gỗ?

GV nhận xét rút kết luận.

Học sinh trả lời: Dòng mạch gỗ từ rễ qua thân lên lá, qua các tế bào nhu mô  ( thịt lá ) ra ngoài qua khí khổng

Học sinh trả lời dựa vào sách giáo khoa và kiến thức đã học: Do chất tế bào đã  hoá gỗ

Học sinh điền vào bảng phụ như trên thông qua thảo luận nhóm.

Học sinh quan sát hình + tham khảo sách giáo khoa trả lời:

Học sinh tham khảo sách giáo khoa để trả lời.

1. Cấu tạo của mạch gỗ.

- Mạch gỗ gồm các tế bào chết được chia thành 2 loại: quản bào và mạch ống.

- Các tế bào cùng loại không có màng và các bào quan tạo nên ống rỗng dài từ rễ đến lá- Dòng vận chuyển dọc.

- Các tế bào xếp sát vào nhau theo cách lỗ ben của tế bào này khớp với lỗ bên của tế bào kia-Dòng vận chuyển ngang.

- Thành mạch gỗ được linhin hóa tạo mạch gỗ bền chắc.

2. Thành phần của dịch mạch gỗ.

Thành phần chủ yếu gồm: Nước, các ion khoáng, ngoài ra còn có các chất hữu cơ được tổng hợp ở rễ.

3. Động lực đẩy dòng mạch gỗ

- Lực đẩy (Áp suất rễ).

- Lực hút do thoát hơi nước ở lá.

- Lực liên kết giữa các phân tử nước với nhau và với thành mạch gỗ.

** Hình thành các năng lực đọc hiểu. Năng lực quan sát

Tranh.Năng lực phân tích so sánh. Năng lực vận dụng kiến thức lý thuyết với các kiến thức cũ giải thích hiện tượng  thực tếNăng lực khái quát hóa.

Hoạt động 2: DÒNG MẠCH RÂY (13p)

Giáo viên: cho học sinh quan sát hình 2.2 và 2.5 đọc mục II trả lời câu hỏi sau:

+ Mô tả cấu tạo của Ống rây?

+ Thành phần dịch của mạch rây?

+ Động lực vận chuyển

Mỗi nhóm học sinh tìm hiểu một tiêu chí, thảo luận hoàn thành phiếu học tập, giáo viên chỉnh sữa bổ sung sau đó đưa ra tiểu kết.

II. Dòng mạch rây:

1. Cấu tạo của mạch rây

- Gồm những tế bào sống, là ống rây và tế bào kèm

- Các ống rây nối đầu với nhau thành ống dài đi từ lá xuống rễ

2. Thành phần dịch  mạch rây:

Gồm các sản phẩm đồng hoá ở lá  như:

+ Sacarozơ, axit amin, vitamin, hoocmon

+ Một số ion khoáng được sử dụng lại

3. Động lực của dòng mạch rây: là sự chênh lệch áp suất thẩm thấu giữa cơ quan  chứa  (lá ), và cơ quan nhận ( mô ).

** Năng lực vận dụng kiến thức lý thuyết với các kiến thức cũ giải thích hiện tượng  thực tế. Năng lực khái quát hóa. Năng lực diễn đạt ngôn ngữ.