Giáo án Toán lớp 5 Bài 37: Chia một số thập phân cho 10; 100; 1000;… Chia một số thập phân cho 0,1; 0,01; 0,001...... - Chân trời sáng tạo

HOẠT ĐỘNG GV

HOẠT ĐỘNG HS

I. Khởi động

GV có thể cho HS chơi “Đố bạn”.

– GV nói: 320 chia cho 10

→ GV viết lên bảng lớp: 320 : 10 = 32,0.

GV trình chiếu (hoặc treo) hình ảnh phần Khởi động.

– Nếu cần, GV cho HS tham khảo cách đặt tính để tăng tính thuyết phục

→GV viết bảng 1,15 : 10 = 0,115

→ Giới thiệu bài mới.

– HS viết và đọc: 320 : 10 = 32

– HS quan sát và viết phép tính: 1,15 : 10 = ?

– HS dự đoán kết quả, thử lại bằng phép nhân.

1,15 : 10 = 0,115 (0,115 × 10 = 1,15)

– HS tham khảo cách đặt tính.

II. Khám phá, hình thành kiến thức mới

a) Chia một số thập phân cho 10; 100; 1 000; …

Có thể tiến hành theo cách sau: GV dẫn dắt, HS thực hiện theo yêu cầu, GV thao tác trên bảng lớp.

320 : 10 = 32,0

1,15 : 10 = 0,115

Số bị chia và thương khác nhau ở điểm nào?

→ Khi chia một số thập phân cho 10, ta làm sao cho nhanh?

– GV nêu vấn đề: 1,15 : 100 = ?

GV: Không thực hiện phép tính, em nói nhanh kết quả phép chia này →Dùng phép nhân để thử lại.

→ Khi chia một số thập phân cho 100, ta làm sao cho nhanh?

– GV vấn đáp để rút ra kết luận:

• Muốn chia một số thập phân cho 10; 100; 1 000; … ta làm thế nào?

b) Chia một số thập phân cho 0,1; 0,01; 0,001; …

– GV giao việc:

1,2 : 5 = ?

86,4 : 20 = ?

2,4 : 10 = ?

43,2 : 10 = ?

→ GV giúp HS nhận biết: Khi nhân (hay chia) cả số bị chia và số chia với cùng một số khác 0 thì thương thế nào?

– GV nêu từng phép tính

→ Làm sao để chuyển về phép chia cho 1?

→ GV dùng phấn màu tô vào dấu phẩy và các chữ số

7,2 : 0,1 = 72,0

7,2 : 0,01 = 720,0

→ Khi chia một số thập phân cho 0,1; 0,01, ta làm sao cho nhanh?

– GV nêu vấn đề: 7,2 : 0,001 = ?

GV: Không thực hiện phép tính, em tìm nhanh kết quả phép nhân này bằng cách nào?

→ Kiểm tra kết quả.

– GV vấn đáp để rút ra kết luận:

Khi chia một số thập phân cho 0,1; 0,01; 0,001; … ta làm thế nào?

– HS quan sát các phép chia GV đã ghi nhận trên bảng lớp trong phần Khởi động:

320 : 10 = 32,0

1,15 : 10 = 0,115

Vị trí dấu phẩy → Dời sang bên trái một chữ số. → Chuyển dấu phẩy của số đó sang bên trái một chữ số.

– HS (nhóm đôi) thảo luận nói kết quả phép chia.

1,15 : 100 = 0,0115

Thử lại: 0,0115 × 100 = 1,15 →Đúng.

→ Chuyển dấu phẩy của số đó sang bên trái hai chữ số.

• Muốn chia một số thập phân cho 10; 100; 1 000; … ta chỉ việc chuyển dấu phẩy của số đó sang bên trái lần lượt một; hai; ba; … chữ số.

– HS thảo luận nhóm bốn, thực hiện các phép chia rồi so sánh kết quả

→ HS nhận biết: Khi nhân (hay chia) cả số bị chia và số chia với cùng một số khác 0 thì thương không thay đổi

→Tương tự như tính chất cơ bản của phân số.

–HS quan sát và trả lời theo hướng dẫn của GV.

7,2 : 0,1 = 72 : 1 = 72

7,2 : 0,01 = 720 : 1 = 720

→Chuyển dấu phẩy của số đó sang bên phải một hoặc hai chữ số

→Chuyển dấu phẩy sang bên phải ba chữ số

7,2 : 0,001 = 7 200

→7 200 × 0,001 = 7,2

Khi chia một số thập phân cho 0,1; 0,01; 0,001; … ta chỉ việc chuyển dấu phẩy của số đó sang bên phải lần lượt một; hai; ba; … chữ số.

III. Luyện tập – Thực hành

Thực hành

Bài 1:

– Khi sửa bài, GV khuyến khích HS nói cách làm.

– HS thực hiện cá nhân, viết kết quả trên bảng con, chia sẻ nhóm ba.

a) 42,7 : 10 = 4,27

61,3 : 100 = 0,613

76,5 : 1 000 = 0,0765

b) 0,9 : 0,1 = 9

21,6 : 0,01 = 2 160

8 : 0,001 = 8 000

– HS nói cách làm. Ví dụ:

b) 8 : 0,001 = 8 000

Chia 8 cho 0,001 nên chuyển dấu phẩy của số đó sang bên phải ba chữ số thì được thương là 8 000.

…

IV. Vận dụng – Trải nghiệm

Luyện tập

Bài 1:

– GV cho HS đọc yêu cầu, thảo luận tìm cách thực hiện.

– Khi sửa bài, GV có thể tổ chức cho HS chơi tiếp sức, khuyến khích HS nói cách làm.

– Sau đó, GV giúp HS nhận biết:

+ Chia một số cho 10 cũng là nhân số đó với 0,1;

+ Chia một số cho 0,1 cũng là nhân số đó với 10.

– HS (nhóm đôi) đọc yêu cầu, nhận biết nhiệm vụ, thảo luận tìm cách làm.

– HS thực hiện cá nhân rồi chia sẻ.

– HS nói cách làm.

Ví dụ: Các biểu thức đều có một thành phần của phép tính là 742,5 → Tìm cách thực hiện giống nhau → Cho kết quả bằng nhau.

A: 742,5 : 10 → Chuyển dấu phẩy sang trái một chữ số;

L: 742,5 × 0,1 → Chuyển dấy phẩy sang trái một chữ số

→A = L = 74,25

…