Giáo án Toán lớp 5 Bài 8: Tìm hai số khi biết hiệu và tỉ số của hai số đó - Cánh diều

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

I. Khởi động:

* Mục tiêu: Tạo cảm xúc vui tươi, kết nối với chủ đề bài học.

* Phương pháp: Thực hành.

* Hình thức tổ chức: Tập thể cả lớp, cá nhân.

- GV chiếu hình ảnh khởi động:

Và yêu cầu HS thảo luận, nói cho bạn nghe những điều quan sát được từ bức tranh.

GV đặt câu hỏi:

+ Có mấy loại hộp bút màu?

+ Hộp to có nhiều hơn hộp nhỏ bao nhiêu chiếc bút màu?

+ Tỉ số giữa số bút của hộp bút to và hộp bút nhỏ là gì?

- GV dẫn dắt: “Hãy thử tính xem mỗi hộp có bao nhiêu bút màu?”

“Để trả lời cho câu hỏi đó, sau đây, cô trò mình sẽ cùng tìm hiểu bài toán “Bài 8: Tìm hai số khi biết hiệu và tỉ số của hai số đó.”

- HS quan sát, thực hiện theo yêu cầu.

- HS chia sẻ về những gì quan sát được trong bức tranh.

+ Có hai loại bút màu là hộp to và hộp nhỏ.

+ Hộp to có nhiều hơn hộp nhỏ 24 chiêc bút màu.

+ Tỉ số giữa số bút của hộp bút to và hộp bút nhỏ là $\frac{5}{3}$.

- HS chú ý nghe, hình thành động cơ học tập.

II. Hoạt động hình thành kiến thức

* Mục tiêu:

- Biết cách giải bài toán tìm hai số khi biết tổng và tỉ số của hai số đó.

* Cách tiến hành:

- GV nêu bài toán: “Hiệu của hai số là 24, tỉ số của hai số là $\frac{5}{3}$. Tìm hai số đó.”.

- GV cho HS thảo luận nhóm đôi, tìm hiểu bài toán:

Em hiểu

+ HS xác định đề bài cho gì, hỏi gì.

Em nghĩ

+ Học sinh vẽ sơ đồ biểu diễn tỉ số của hai số.

+ Tỉ số $\frac{5}{3}$ cho ta biết điều gì?

+ Số lớn hơn số bé mấy phần?

+ Giá trị một phần bằng bao nhiêu?

+ Muốn tìm số bé ta làm thế nào?

+ Muốn tìm số lớn ta làm thế nào?

Em trả lời

- Qua đó, HS nêu lời giải và trình bày bài giải.

- GV chốt lại: Với dạng “Tìm hai số khi biết hiệu và tỉ số của hai số đó”, khi giải thường tiến hành theo bốn bước:

+ Bước 1: Tìm hiệu số phần bằng nhau.

+ Bước 2: Tìm giá trị một phần.

+ Bước 3: Tìm số bé.

+ Bước 4: Tìm số lớn.

GV lưu ý cho HS:

+ HS có thể tìm số lớn trước hoặc số bé trước.

+ Khi trình bày bài giải, HS có thể trình bày gộp bước 2 và bước 3.

- GV yêu cầu HS nhắc lại quy trình giải bài toán.

- HS thảo luận nhóm, trả lời:

+ Bài toán cho biết: “Hiệu của hai số là 24. Tỉ số của hai số là $\frac{5}{3}$”

+ Bài toán hỏi: “Tìm hai số đó”.

Sơ đồ:

+ Nếu biểu thị số bé là 3 phần thì số lớn là 5 phần.

+ Số lớn hơn số bé số phần là: 5 – 3 = 2 phần.

+ Giá trị 1 phần là : 24 : 2 = 12

+ Muốn tính số lớn, số bé ta lấy 1 phần nhân với số phần tương tứng.

Số bé là: 12 x 3 = 36.

+ Số lớn là: 12 x 5 = 60 hoặc 36 + 24 = 60.

Bài giải

Ta có sơ đồ:

Theo sơ đồ, hiệu số phần bằng nhau là:

5 – 3 = 2 (phần)

Giá trị mỗi phần bằng nhau là:

24 : 2 = 12

Số bé là:

12 x 3 = 36

Số lớn là:

12 x 5 = 60 (hoặc 36 + 24 = 60)

Đáp số: Số bé là 36

Số lớn là 60.

- HS lắng nghe, ghi vở.

- HS nhắc lại.