(Siêu ngắn) Soạn bài Bài học đường đời đầu tiên (trang 12-19) - Kết nối tri thức

Bài viết soạn bài Bài học đường đời đầu tiên trang 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19 siêu ngắn gọn sách Ngữ văn 6 Kết nối tri thức giúp học sinh lớp 6 dễ dàng soạn văn 6.

(Siêu ngắn) Soạn bài Bài học đường đời đầu tiên (trang 12-19) - Kết nối tri thức

A/ Hướng dẫn soạn bài Bài học đường đời đầu tiên

* Trước khi đọc

Câu hỏi 1 (trang 12 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Có thể em đã từng đọc một truyện kể hay xem một bộ phim nói về một niềm vui hay nỗi buồn mà nhân vật đã trải qua. Khi đọc (xem), em đã có suy nghĩ gì?

Trả lời:

Em rất ấn tượng với bộ phim Coco (2017) của Disney Pixar. Bộ phim khiến em thương xót với nỗi buồn phải chia xa người thân của nhân vật, đồng cảm với quá trình đấu tranh để sống với niềm đam mê âm nhạc của nhân vật (dù bị cả gia định ngăn cấm) và hạnh phúc cùng nhân vật khi thực hiện được ước mơ và hóa giải hiểu lầm trong gia đình.

Câu hỏi 2 (trang 12 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Chia sẻ với các bạn vài điều em thấy hài lòng hoặc chưa hài lòng khi nghĩ về bản thân

Trả lời:

- Điều hài lòng: Chăm chỉ, hoàn thành đúng nhiệm vụ và có trách nhiệm với công việc của mình, biết yêu thương gia đình, bạn bè,...

- Điều chưa hài lòng: Còn thụ động, chưa sáng tạo, linh hoạt, không hoạt ngôn, không giỏi thể hiện tình cảm,...

* Đọc văn bản

Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc: 

1. Chú ý các chi tiết miêu tả hình dáng, cử chỉ, hành động của nhân vật Dế Mèn

- Một chàng dế thanh niên cường tráng, đôi càng mẫm bóng, vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt.

- Co cẳng đạp phanh phách, cánh thành áo dài kín đuôi.

- Bách bộ thì cả người rung tinh màu nâu mỡ.

- Đầu to nổi từng tảng, hai răng đen nhánh nhai ngoàm ngoạp.

- Sợi râu dài và uốn cong.

- Đi đứng oai vệ, cho ra kiểu cách con nhà võ.

2. Em dự đoán như thế nào về sự việc sắp được kể?

Dự đoán: Dế Mèn tỏ ra kiêu căng, ngạo mạn, không coi ai ra gì và hành động không suy nghĩ nên nhất định sẽ nhận hậu quả thích đáng.

3. Chú ý những lời đối thoại giữa Dế Mèn và Dế Choắt

- Dế Mèn hống hách dạy đời và chê bai cách xây tổ của Dế Choắt.

- Dế Choắt đau yếu, hạ mình nhờ vả nhưng Dế Mèn hung hăng, khinh thường và từ chối thẳng thừng.

4. Lúc rủ Dế Choắt trêu chị Cốc, Dế Mèn có nghĩ đến hậu quả không?

Dế Mèn không nghĩ đến hậu quả.

5. Điều gì đã xảy ra với Dế Choắt? Dế Mèn đã làm gì khi chứng kiến điều đó?

- Dế Choắt bị chị Cốc mổ quẹo xương sống.

- Dế Mèn hoảng sợ, hèn nhát núp kĩ, nằm im thin thít.

6. Chú ý những từ ngữ miêu tả cảm xúc của Dế Mèn.

hối hận, biết làm thế nào bây giờ, vừa thương vừa ăn năn tội mình,…

* Sau khi đọc

Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc: 

Câu 1 (trang 19 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Câu chuyện được kể bằng lời của nhân vật nào? Kể theo ngôi thứ mấy?

Trả lời:

Câu chuyện được kể bằng lời của nhân vật Dế Mèn theo ngôi thứ nhất.

Câu 2 (trang 19 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Đọc phần một đoạn trích, nêu một số chi tiết miêu tả Dế Mèn khiến em liên tưởng tới đặc điểm của con người. Lối miêu tả này thường được sử dụng ở loại truyện nào?

Trả lời:

- Một số chi tiết miêu tả Dế Mèn khiến em liên tưởng tới đặc điểm của con người:

+ Chàng dế thanh niên cường tráng.

+ Cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi.

+ Đi bách bộ.

+ Đi đứng oai vệ.

+ Khi tôi to tiếng thì ai cũng nhịn, không ai đáp lại.

+ Quát chị Cào Cào, ngứa chân đá anh Gọng Vó.

+ Tôi càng tưởng tôi là tay ghê gớm, có thể sắp đứng đầu thiên hạ.

=> Lối miêu tả được sử dụng ở loại truyện đồng thoại.

Câu 3 (trang 19 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Em thích hoặc không thích điều gì trong cách Dế Mèn tự miêu tả ở phần một? Vì sao?

Trả lời:

Em không thích cách Dế Mèn tự miêu tả ở phần 1 vì qua đó em nhận thấy Dế Mèn rất kiêu căng, tự phụ, không biết mình là ai, không coi ai ra gì.

Câu 4 (trang 19 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Dế Mèn đã nói gì khi sang thăm nhà Dế Choắt và khi Dế Choắt nhờ giúp đỡ? Những lời nói đó thể hiện thái độ gì của Dế Mèn?

Trả lời:

- Dế Choắt đã nói:

+ “Sao chú mày sinh sống cẩu thả quá như thế! Nhà cửa đâu mà tuềnh toàng. … Ôi thôi, chú mày ơi! Chú mày có lớn mà chẳng có khôn.”

+ “Được, chú mày cứ nói thẳng thừng ra nào.”

+ “Hức! Thông ngách sang nhà ta? Dễ nghe nhỉ! Chú mày hôi như cú mèo thế này. Ta nào chịu được. Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Đào tổ nông thì cho chết!” 

=> Dế Mèn hống hách, coi thường kẻ yếu, trịnh thượng, thờ ơ với đồng loại.

Câu 5 (trang 19 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Chứng kiến cái chết của Dế Choắt, Dế Mèn đã có những cảm xúc suy nghĩ gì? Những cảm xúc, suy nghĩ đó cho thấy sự thay đổi nào ở Dế Mèn?

Trả lời:

- Dế Mèn thương xót, ân hận về tội lỗi do tính hống hách của mình.

- Dế Mèn đã nhận ra hành động, suy nghĩ lầm lạc của bản thân, tự suy nghĩ và hối cải, chỉnh đốn lại lối cư xử của mình.

Câu 6 (trang 19 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Theo em, từ những trải nghiệm đáng nhớ, Dế Mèn đã rút ra được bài học gì?

Trả lời:

- Bài học: hung hăng, hống hách láo chỉ tổ đem thân mà trả nợ những cử chỉ ngu dại của mình thôi; nếu đã trót không suy tính, lỡ xảy ra những việc dại dột, dù về sau có hối cũng không thể làm lại được.

Câu 7 (trang 19 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Nêu hình dung của em về nhân vật Dế Choắt. Nếu gặp một người bạn có đặc điểm giống như Dế Choắt, em sẽ đối xử với bạn như thế nào?

Trả lời:

- Dế Choắt có cơ thể yếu đuối, gầy gò, hay ốm đau; tính cách yếu đuối, nhút nhát, chỉ muốn an phận thủ thường,...

- Nếu gặp một người bạn có đặc điểm giống như Dế Choắt, em sẽ quan tâm, giúp đỡ bạn nhiều hơn, chia sẻ cùng bạn những khó khăn bạn gặp phải.

* Viết kết nối với đọc 

Bài tập (trang 19 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) kể lại một sự việc trong đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên bằng lời của một nhân vật do em tự chọn.

* Hướng dẫn:

- Hình thức:

+ Viết được đoạn văn theo đúng yêu cầu khoảng 5 – 7 câu.

+ Đoạn văn tự sự dùng ngôi kể thứ nhất.

- Nội dung:

+ Kể lại một sự việc trong văn bản Bài học đường đời đầu tiên qua lời một nhân vật.

Đoạn văn tham khảo:

Dế Choắt đã mất, tôi đem xác cậu chôn ở một vùng cỏ bùm tum và lặng lẽ đứng trước ngôi mộ lúc lâu. Dế Choắt đáng thương ấy đã chịu tội thay tôi. Lúc này, tâm trạng tôi rất nặng nề và hối hận vô cùng, cảm thấy việc làm của mình thật ngu ngốc. Tôi nhớ về lời dặn của Choắt trước lúc mất: “Ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình đấy”.

B/ Học tốt bài Bài học đường đời đầu tiên

1/ Nội dung chính Bài học đường đời đầu tiên

Văn bản “Bài học đường đời đầu tiên” miêu tả Dế Mèn là một chàng dế thanh niên có vẻ đẹp cường tráng, khỏe mạnh, hùng dũng nhưng tính nết lại kiêu căng, xốc nổi. Vì bày trò trêu chọc chị Cốc, Dế Mèn đã gây ra cái chết thương tâm cho Dế Choắt, người bạn hàng xóm gầy gò, ốm yếu, tội nghiệp. Dế Mèn vô cùng hối hận và rút ra được bài học đường đời đầu tiên cho mình. Qua câu chuyện này tác giả muốn nói với chúng ta rằng sống ở đời không nên kiêu căng, tự phụ và xem thường người khác vì như thế có thể sẽ gây ra những hậu quả khôn lường. Sống phải biết quan tâm, giúp đỡ những người xung quanh.

2/ Bố cục văn bản Bài học đường đời đầu tiên

- Gồm 2 phần

+ Phần 1: Từ đầu đến “đứng đầu thiên hạ rồi”: Giới thiệu vẻ đẹp và tính cách của Dế Mèn.

+ Phần 2: Còn lại: Câu chuyện về bài học đường đời đầu tiên của dế Mèn.

3/ Tóm tắt văn bản Bài học đường đời đầu tiên

Đoạn trích kể lại cuộc sống dưới góc nhìn của một con chó tên là Bê-tô. Thể hiện được ý nghĩa của tình bạn: tình bạn không phân biệt màu da, không bị ngăn cách bởi cá tình hay khoảng cách; mỗi người bạn lại mang đến cho chúng ta những trải nghiệm khác nhau.

4/ Nội dung, nghệ thuật văn bản Bài học đường đời đầu tiên

- Nội dung: 

+ Bài văn miêu tả Dế Mèn có vẻ đẹp cường tráng của tuổi trẻ nhưng tính nết còn kiêu căng, xốc nổi. Do bày trò trêu chọc chị Cốc nên đã gây ra cái chết thảm thương cho Dế Choắt, Dế Mèn hối hận và rút ra được bài học đường đời cho mình.

- Nghệ thuật:

+ Cách kể chuyện theo ngôi thứ nhất tự nhiên, hấp dẫn.

+ Nghệ thuật miêu tả loài vật sinh động, đặc sắc.

+ Ngôn ngữ chính xác, giàu tính tạo hình.a

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 6 Kết nối tri thức siêu ngắn, hay khác:

• Tri thức ngữ văn trang 11

• Thực hành tiếng Việt trang 20

• Nếu cậu muốn có một người bạn....

• Thực hành tiếng Việt trang 26

• Bắt nạt

• Viết bài văn kể lại một trải nghiệm của em trang 28

• Kể lại một trải nghiệm của em

• Củng cố, mở rộng trang 33

• Thực hành đọc: Những người bạn trang 34

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 6 hay khác:

• Soạn Văn lớp 6 Kết nối tri thức (hay nhất)
• Soạn Văn lớp 6 Kết nối tri thức (ngắn nhất)
• Soạn Văn lớp 6 Kết nối tri thức (siêu ngắn)
• Giải lớp 6 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 6 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 6 Cánh diều (các môn học)

---